Mijmering 9 Gratis lenteboden in huis, Duurzaamheid, Jeanke eekhoorn, tipjes en verhalen...

Beste mensen,

Loslaten is niet in het middelpunt willen staan en alles willen beheersen,

dat zou ego zijn.

Loslaten is het voor anderen mogelijk maken hun eigen lot te bepalen…

Annemiek.

Mijmering 9 2025

Tip…Voorjaar in huis halen kost geen kneup. Een bos tulpen was nog nooit zo duur en kost rond de 5 euro. 

De sleutelbloemen uit de tuin gehaald kosten helemaal niets.

Een mandje of bakje heeft iedereen wel ergens liggen en werd met een stukje hergebruikt plastic bekleed. 

Onderin wat potgrond en dat mag best hergebruikte potgrond zijn. 

De leeggehaalde bloempotten of terraspotten grond, gaat bij mij op een speciaal plekje 

in de border en moeder natuur hersteld de grond wel weer voor hergebruik.

De sleutelbloemen oftewel primula’s werden met de steekschop ruim uitgestoken en de verwelkte blaadjes afgeknipt. 

De plantjes werden in de mandjes gezet.

Rondom bijvullen met potgrond en afdekken met stukjes mos. Gevonden mos leg ik steeds in de tuin waar het mos verder groeit, dus altijd bij de hand.

Uit de raffia zak in de schuur kwam raffia voor een strik en de mandjes kregen ruim water om de blaadjes schoon te spoelen. 

De mandjes staan op tafel in de woonkamer en door de warmte gaan de blommenknopjes heel snel open.

Geen water meer geven dan groeien ze te hard en zijn te vroeg uitgebloeid. 

De uitgebloeide plantjes gaan weer in de tuin, op een andere

plek dan waar ze stonden, want ze verhuizen graag…

Heb je geen primulaatjes in de tuin? Koop 3 of 5 stuks, zet in mandjes in huis en na de bloei in de volle grond. 

Ik ben ook eens zo begonnen met drie stuks en heb er nu al 15. 

Je kan ze einde zomer vermenigvuldigen door de wortelkluit te scheuren…

Tip 2… Snoeien in de tuin…haalt de lente dichterbij. 

De sedum stengels werden afgeknipt en zie je de jonge plantjes opkomen. 

De uitgebloeide viooltjes kunnen afgeknipt en komen de nieuwe blommen sneller op. 

De tijm werd gesnoeid en joeg een regenbui me weer naar binnen, wordt vervolgt…

Tip 3…Duurzaam is onder de streep goedkoper. 

Mijn fietstassen zijn echt op en heb ik meerdere malen gerepareerd. 

De nieuwe mogen geen gespen en geen kliksluitingen hebben, daar kan ik niet meer mee overweg. 

Klittenband is het geworden en helemaal goed.  Dat betekend langer zelfstandig functioneren. 

De oude duurzame dure fietstassen zijn acht jaar intensief gebruikt. (kosten in 2017: 69,95 euro) 

Een duurzame  gaat veel langer mee dan een goedkope prul. 

De vorige fietstas deed het acht jaar in heel intensief gebruik. 

Koste aan afschrijving iets meer dan 8 euro per jaar.

De mannen van Bikenation landgraaf hebben de fietstassen direct op de fiets gezet. De service is daar geweldig!!

Fietstas tip… Ik heb een passend bakje in de fietstassen gemaakt daardoor lijden de tassen minder en blijven ook mooier in model. 

Losse groente op de markt gekocht kan er zo in zonder plastic zak. 

Voor mijn wapperende handen is het bakje tevens gemakkelijker om boodschappen in de tas te zetten.

Mijn bakjes werden van de randen ontdaan met een kartel broodmes. 

Dat was een heftige klus en een per dag. 

Mijn vader zou zeggen: “In tijd van nood aerpel schelle met de hakbijl.”

Duurzaam is onder de streep goedkoper. Mijn fiets is 28-04-2017 gekocht voor 3.668,95  euro. Inclusief de accu die 1200 euro kostte en drie jaar verzekerd tegen vandalisme en diefstal.

 Later kwamen zijwieltjes op de fiets toen bij mij  ADCA werd gediagnosticeerd en ik mijn evenwicht verloor.

De ombouw zijwieltjes koste 1600 euro die WMO voor haar rekening nam. 

Als je bedenkt dat de fiets al 8 jaar heel intensief gebruikt wordt (dagelijks en bij weekend lange fietstochten o.a. 50 km enz.) heeft hij het al heel goed gedaan. 

Als je de forse aankoopprijs van deze duurzame fiets door acht deelt kost hij 45,80 euro per jaar en wordt elk jaar goedkoper. 

De fiets is onverwoestbaar en gaat een leven/lang mee.

Jeanke in de seringenboom.

 De accu is nu pas sneller leeg maar nog heel goed te doen, al haalt hij geen 60 km in een keer meer. 

Laten we zeggen 30 km, dus naar Sittard op en neer haalt de accu niet. Maar kan ik dat nog komend voorjaar en zomer?

Wat je in de gaten moet houden is de banden op tijd oppompen en onderzoeken of een nieuw accu nog besteld kan worden van een fiets anno 2017. 

De mannen van Bikenation Heigank Landgraaf denken mee en werd gekeken bij de flayer fabrieken. De accu kan nog
bijbesteld…Daar moet ik even over nadenken…

Tip 4… Floor had een ongelukje…en lag ingedroogde dunne poep in de gang op een tegel vastgeklonken. Die ga ik niet eraf krabben en werd een dubbel stuk nat closetpapier erop gelegd. De tijd deed mijn werk en kon de poep na drie uur zo opgepakt en weggeveegd.

Tip 5… Oude winterhandschoenen kapot of
niet, zelfs waarvan eentje is verloren, zijn perfecte tuinhandschoenen die ook nog gewassen kunnen worden.

Tip 6…Opmaken wat er is werd zuurkool gemaakt en de laatste appeltjes van het groenteboerke erbij gebakken.  We gooien geen voedsel weg.

Mijn leventje…

Maandag. Woensdag en vrijdag doe ik gymoefeningen in huis.

 Eigenlijk gym ik liever buiten en werd in de tuin gewerkt. 

Dat is natuurlijk niet genoeg en ging ik op de fiets tussen de buien door. 

Sport met het nuttige verenigd ben ik ook nog bij Bikenation aangegaan. 

De remblokjes moesten

vernieuwd op de fiets en is nu ook weer in orde.

 Een verhaal uit het bewerkte manuscript van mijn boek: Onderweg naar Vrijheid. 

Ramadan…..

Heel vroeg in de morgen stonden we op, nog voor zonsopgang. Drie of vier uur in de ochtend was geen uitzondering. Er werd haastig gegeten en…..weer naar bed gegaan. Niet iedereen stond vroeg op. Laat opblijven tot in de kleine uurtjes met een volle maag naar bed was ook een manier.  Een gat in de dag slapen maakte de ramadan gemakkelijker maar dat was voor zwakkelingen. Echt vasten deed je door op tijd op te staan en te gaan werken.

Als de Muezzin vroeg in de ochtend opriep voor gebed spreidde Ammel Heddy zijn gebedskleed gericht naar Mekka, bidden en naar zijn werk. Zijn vrouw Saloa deed niet aan ramadan. Ze was zo vreselijk mager dat alle vrouwelijke rondingen waren verdwenen. Het offer wat ze bracht voor haar kinderwens die nooit in vervulling was gegaan. Bij elke miskraam en dood geboren kind was ze smaller geworden. Ramadan houden zou haar alleen nog maar kwetsbaarder maken.

Samir en zijn ma in 1980

Of Mo echt vastte werd niet duidelijk. Hij verdween in de stad en kwam tegen zonsondergang  weer terug. Moeilijk te zeggen of hij meedeed of niet. Ali, Joessoef, Fatoma en Dalila deden allemaal aan de ramadan. Buitenshuis werken in de hitte van soms 40 graden en meer was het zwaarst. Gebarsten lippen en een droge tong. Als het kon hield ieder zich rustig en werkte eventueel halve dagen als het mogelijk was. Het moeilijkste was wel als aan het einde van de middag eten koken, zonder dat je proeven mocht. De heerlijke geuren opsnuiven na een dag zonder eten en drinken was zwaar. Het water liep in mijn mond.

Soms kreeg ik hoofdpijn van de honger, de hitte en de dorst. Er werd veel tussendoor gerust.  Aan het eind van elke ramadan/dag was er een feestmenu dat startte als de zon onder was gegaan. De mannen wisten precies welke minuut de zon onderging. Elke dag ietsje later of eerder naar gelang het seizoen. De ramadan verschoof door het jaar heen. Net als bij de Katholieke kerk de vasten en Pasen steeds verspringt.  

Bij de katholieke kerk heb ik als kind gezien dat snoepjes doordeweeks gekregen werden bewaard in een doosje. Die mochten in het weekend opgegeten worden. Snoepjes kregen we zelden dus dat doosje was voor ons niet van toepassing. Geen vlees op vrijdag maar vis zou wel lekker zijn
geweest. We kregen een half ei.

Terug naar de ramadan in Mateur 1978

Als de vastentijd van die dag voorbij was, werd eerst een slokje water gedronken. Daarna bouillon van groenten en een mager stukje vlees. Je maag voelde vreselijk vol met dat beetje. Er werd rustig aan gedaan met veel pauzes tussen de gerechten door. Er werden verhalen verteld en gebeden… naar muziek geluisterd en gespeeld met de kindjes. De hele lange avond tot in de nacht werd met tussenpozen gegeten. De hoofdschotel laat in de avond. Dan waren de kleintjes doodmoe gespeeld en geknuffeld. Ze werden ergens neergelegd om te slapen.

Op een bed of op de grond in een mandje. Rond middernacht of later begon de theeceremonie. Een zwart geblakerde theepot op een komfoortje. Ammel Heddy zette zelf de mierzoete zwarte thee. Het werd stil op de binnenplaats onder de bananenboom. De thee werd met kleine slokjes gedronken uit piepkleine glaasjes. Hier en daar viel al iemand zomaar in slaap. Mo die heel aanhankelijk en aantrekkelijk werd in ons kamertje met het doorgezakte bed. Duizend en een nacht….

Een verliefd samenzijn in stilte waarin ik hem alles weer vergaf. Door zijn geur, zijn lijf en de liefde. Ze brachten me weer terug naar de man van weleer. Ik wilde zo graag geloven dat het ook echt weer goed zou komen met hem…met ons. Een moegespeeld kind met blozende wangetjes naast ons op een dikke schapenvacht met een grof geweven lakentje…..

De geur van dat heerlijke land en de warme nachten die nooit benauwd voelden. Het stuk vitrage voor de open deur dat zacht bewoog in de wind. Witte muren, blauwe kozijnen en deuren en een wakend mens. Weldra zou het afscheid nemen zijn. Met gemengde gevoelens. Dit land waarin ik me een schoonheid voelde en was. In Nederland moest ik maar weer eens aan de lijn gaan doen….. Rubensvrouwen waren in Nederland na de middeleeuwen nooit meer geliefd geweest…..

Hammam…..

Je zou het een sauna kunnen noemen. Het was een huis vol stoom en water waarin je de tijd vergat en heerlijk ontspannen kon. Bergen handdoeken en heerlijke zeep. Manden vol schone kleren en dozen crème droegen we gezamenlijk naar de Hammam. Saloa, Mabroeka en ik hielden vouwendag.

Voor enkele dinars per persoon de dag van je leven. Mo zou op Samir letten. Er was al gekookt dus niemand die vroeg naar huis hoefde. We bleven de hele dag tot sluitingstijd. Wegzakkend in zalige warmte en lui zijn. Het was eventjes wennen. Al die vrouwen die me masseren wilden.

Aangeraakt worden door vele handen. Hoe intiem waren we met elkaar in de hammam, zo zonder schaamte. Het keizersnee litteken van Saloa dat zichtbaar werd en de zoentjes die gegeven werden op littekentjes die gevonden werden tijdens de massage. Eén met hen voelen als bleek mens tussen de vele prachtige schakeringen bruin.

Volgens Saloa waren er zelfs blonde en roodharige Berbers die leefden in de woestijn. Enkele van de vrouwen droegen henna beschilderingen op onderkant voeten en binnenkant handen. Dat waren de jonge bruiden wist ik. Velen hadden geschoren schaamhaar en gladde okseltjes. Benen werden gestript met een mengsel van gesmolten suiker, citroen en nog iets. Prachtige mensen waarbij ik mezelf zo lelijk witjes en rood van de warmte vond afsteken.

De hitte en de massages maakten loom. Tussen handdoeken vielen we uiteindelijk in slaap op een rustbed van gele warme poreuze steen. Het was niet te hard. Het voelde goed omdat ik jong was en helemaal in de ban van dit land van duizend-en-een-nacht. Ik heb er de liefde voor sauna en naturisme aan overgehouden.

Ik zou wel eens een bruiloft mee willen maken. Dat zou een mooie ervaring zijn. Vier dagen ceremonieel feest. Er werd jaren voor gespaard en aan gewerkt wist ik. De jurk en de uitzet werd grotendeels met de hand gemaakt. Een jaar van tevoren ging de bruid al in voorbereiding voor de eerste huwelijksnacht. Het schoonheidsideaal was een lichte huid en vele rondingen. Een aanstaande bruid dekte lange tijd voor haar huwelijk haar hele lichaam inclusief hoofd en handen af tegen de zon. Ze at wat ze maar eten kon. Zoet en vet om maar kilo’s aan te komen. Daarom was ik zo in trek, mijn lijf was het ideale schoonheidsbeeld. En ze verklaarden me voor gek als ik in de zon ging liggen.

Zonnebaden deden mijn schoonzussen niet. Ik maakte ze helemaal van streek met mijn zonnebad. Ze bleven maar op me inpraten dat ik me moest bedekken. De zon was moordend voor huid en haar werd gezegd, je werd er ziek van. De Europeanen wisten in 1978 schijnbaar nog niets van huidkanker. In Nederland waren naaktstranden en naturisme. Bruin was in en bruin was mooi volgens mijn denkwijze. In Afrika dachten ze daar heel anders over…

 

Bruiloft in Mateur…..

Of het bruidspaar familie of bekenden waren? Ik zou het niet weten. Een uitnodiging om de voorbereidingen mee te mogen maken was er wel. Er zou een fiks cadeau tegenover moeten staan begreep ik. Daar was overheen te komen. De voorbereidingen voor de grote dag waren op zich al feest genoeg. Ontelbare vrouwen die dagenlang kookten en bakten. Ik was erbij. Ik was er ook bij toen de henna op tafel kwam. Handen en voeten van de bruid werden met sierlijke krulletjes en bloemmotiefjes beschilderd. Haar nagels werden gepolijst en gelakt en haar bovenlip geharst.

Het bruidje werd van onder tot boven met amandelolie gemasseerd terwijl er zoete hapjes werden gegeten en thee geserveerd. Er werd gezongen en de lijst van gasten besproken. Verhalen en gelach terwijl het bruidje stilletjes alles over zich heen liet komen. Zou ze gelukkig zijn? Was haar man eigen keuze? Dat zal toch wel in deze tijd (1978)….. Vele onuitgesproken vragen gingen door mijn hoofd. De bruidsjurk bestond uit lagen nylon en was zeker niet mijn smaak.

Teveel nep kant en synthetische stof. De grote dag een starre bedoening. Versieringen van plastic bloemen in een feestzaal en een stugge aanstaande echtgenoot in een slecht zittend pak. De romantiek leek ver te zoeken. Het kwam zo armoedig over….. Ik had me er meer van voorgesteld. Maar was dat eigenlijk niet met alles?

Ik mat met maatstaven van Nederland en dat moest ik niet doen. De “winkel” waar Mo als kind geholpen had was een oud bij elkaar getimmerd schuurtje en het ziekenhuis was ook al zoiets raars. Toen we een oom opzochten was ik helemaal van streek geraakt door de aanblik van de “ziekenzaal.”

Een lange gang met aan weerskanten bedden tegen de muur met hier en daar een gordijn tussen de afdelingen. Smoezelige lakens en afgebladderde nachtkastjes.

Geëmailleerde ondersteken die in Nederland al tijden waren vervangen door roestvrijstaal. Familieleden liepen met pannetjes eten af en aan, leegden de ondersteken, namen de vuile was mee en brachten schone lakens. Er was alleen medische hulp en geen voeding. Zeer primitief was dat toen. Anno 2025 is dat natuurlijk heel anders.

Terug naar 1978…Patiënten die geen pyjama bezaten lagen met vreemde combinaties kleding in bed. De oom die door een ongeluk een onderbeen moest missen, liet ons de stomp zien omwonden met verband.

De genezing verliep niet volgens plan want weldra werd nogmaals een amputatie uitgevoerd tot boven zijn knie. Of de hygiëne hier wel goed was? Stel je voor er moest alweer een stuk been af door ontstoken wonden. Wisten ze wel wat ze deden in dit “ziekenhuis?” Werkte mijn schoonzus Latifa in net zo’n gribus vroeg ik me af.....

Ze woonden in een grote stad met de naam Ain Draham. Misschien was alles daar wel beter dan in Mateur. Onlangs vertelde ze dat in Tunesië hart- en vaatziekten weinig voorkwam, althans bij de gegoede burgerij. Dat kwam door goede voeding volgens haar. Geen varkensvlees. Olijfolie in plaats van harde vetten en veel groente en fruit. Zij hadden goede inkomsten dus konden dit betalen.

Baarmoederhalskanker kwam ook zelden voor volgens Latifa. Het werd voorkomen doordat de jongetjes kort na hun geboorte werden besneden. Achter die vieze velletjes, eh voorhuid van de penis van onbesneden mannen die zich slecht verzorgden, leefde een broeihaard van bacteriën die later tijdens de paring in de vrouw achterbleven volgens haar….???

Het viel me op dat in Tunesië je lijf schoonhouden de hoogste prioriteit had, daarna de was en als laatste het huis. In Nederland was de hoogste prioriteit het huis schoonhouden en de was. Daarna de persoonlijke verzorging.

Besneden mannen hielden hun geslachtsdeel veel gemakkelijker schoon. Ik kon me er iets bij voorstellen. “Wanneer Samir werd besneden?” Oh, voorlopig zeer zeker niet. Dat kon altijd nog. Ik wilde de keuze van godsdienst aan hem zelf overlaten…..

Samir had een vader die weinig aan zijn geloof deed en een moeder die wel in God maar niet in een kerk geloofde. Besnijden was volgens mijn schoonzus hoe jonger hoe beter en minder pijnlijk. Om Samir uit hygiënisch oogpunt te laten besnijden ging mij te ver. Ik zou hem leren zijn voorhuidje naar achter schuiven tijdens het douchen als de tijd rijp was. Salah, de man van Latifa was  arts en deed regelmatig besnijdenissen volgens Latifa. Ik geloofde het direct maar er kwam voorlopig geen mens aan mijn kind. Zeer zeker geen arts in dit land met de medische toestanden die ik inmiddels kende. Ik moest er niet aan denken…..

Annemiek