Consuminderhuis


Foto genomen juli 2025.
Verhalen uit mijn levensfase in het consuminderhuis...

De verhalen spelen uit de tijd, dat ik het consuminderhuis oprichtte met als doel mensen met financiële problemen leren, meer te doen met minder. Allereerst de hoognodige spullen en voedsel geven om rust te brengen.

Daarvoor werd deelname aan de cursus verwacht (Consuminderkringen)  waarin o.a. budgetteren werd geleerd en energiezuinig zijn. Goed voor je portemonnee en de Aarde. Werken als vrijwilliger was ook een optie als door verwarring/trauma even niets geleerd kon worden.

 Door zelfreflexie werd in de cursussen meestal duidelijk wat de oorzaak van de schulden was. Dat kon een relatiebreuk zijn of dure verslaving, aan wat dan ook. horen dat meer mensen schulden hadden hielp. Geen mens keek op je neer binnen deze veilige sfeer waarin je trots werkte aan grip op geld en leven. Consuminderkringen duurden zolang als je dacht de cursus nodig te hebben en soms was dat een jaar of langer. Een groep moest ik na 2 1/2 jaar opheffen, de deelnemers wilden door de leerzame gezelligheid niet stoppen. Ik heb 50 van die groepen begeleid binnen 16 jaar. Mijn grootste troef was door openhartigheid, openhartigheid uitlokken. Bij het voorstellen vertelde ik meteen dat ik getraumatiseerd was door een

gewelddadige verkrachting als kind, een eetstoornis had en in mijn jeugd grote armoede had gekend. Die levenservaring wilde ik doorgeven...

Na 2021 moest ik door omstandigheden stoppen ( die later in de verhalen zal blijken) en In het consuminderhuis kwamen nieuwe leiders met een andere visie en nooit meer zal het consuminderhuis zijn zoals bedoelt bij de oprichting. Het is wat het is…

Mister Nobody… Hij is vanuit “bemoeizorg” naar het consuminderhuis doorverwezen en hij wil daar duidelijk niet zijn. Hij staat met een been al bijna weer buiten maar moet wel, gedreven door honger. Hij is duidelijk ondervoed maar verzorgt. Klein van stuk en zijn lichaamstaal straalt trots en waakzaamheid uit. Ik blijf dan ook op afstand van hem staan. Hij zegt niet waar hij vandaan komt en zijn naam blijkt ook niet echt. Hij noemt zichzelf Ben…

Ik kan hem alleen maar met veel geduld en liefde helpen. Ben spreekt de Engelse taal en mijn talen zijn heel slecht. Ik voel dat ik voorlopig geen tolk erbij moet halen, dan zou hij wel eens weg kunnen lopen.

Ik hou hem vast met mijn ogen en vraag wat hij nodig heeft. Dat is werk om eten te kopen zegt hij. Ik stop per direct mijn werkzaamheden en ga samen met Ben naar buiten... Een stukje verder ligt ons moestuintje en hij volgt me aarzelend op enige afstand. In het moestuintje vraag ik hem de tuin om te schoffelen. Hij is het duidelijk niet gewend maar pakt aan.

We brengen in stilte in afstand van elkaar twee uur door met tuinwerk waarbij ik af en toe zijn ogen ontmoet en glimlach. Zijn spieren lijken iets meer ontspannen als we teruglopen naar het consuminderhuis. Het is inmiddels gesloten en iedereen is naar huis.  Ben komt aarzelend binnen. De stilte zonder mensen bevalt hem zie ik aan zijn lichaamstaal.

Ik bedank hem hartelijk voor het werk en zeg dat hij voedsel kan krijgen als betaling. Heel aarzelend komt hij mee naar de koelkast voorraadkast en vriezer en accepteert wat hij een redelijke vergoeding vind. Het is weinig en ik dwing hem niets op.

Wel vraag ik hem of hij me elke dag wil helpen in de moestuin die op enige afstand van het consuminderhuis ligt. Ik heb hulp nodig vertel ik en kan alleen betalen in eten. Verder zal hij daar alleen zijn samen met mij. De afspraak is om tien uur voor het consuminderhuis. Hij knikt en zijn schouders lijken niet meer zo gespannen als hij de deur uitgaat.  Mijn tranen komen als hij weg is, compassie met deze mens die zoveel is aangedaan…

Later blijkt dat de verhuurder van zijn piepklein studiootje maatschappelijk werk heeft ingeschakeld toen Ben al drie maanden de huur niet had betaald. Ben leefde al wekenlang op water met suiker. Het laatste voedsel dat hij nog in huis had. 

Voorlopig kan ik alleen maar proberen zijn vertrouwen te winnen, zodat hij me toe zal staan hem te helpen naar stabiliteit. Vervolgens kan ik weer in de berm van zijn levensweg gaan staan. Hij zal het zelf moeten doen maar nu even niet alleen. 

Hij is te ver heen om zelf gespecialiseerde hulp te zoeken...Wordt vervolgt

Annemiek. 

 Mart…deel 2. Terug in de tijd….Mart is gevlucht uit een land waar totalitaire dictatuur heerst. Hij werkte in het geheim als Godsdienstleraar in de christelijke leer. Een godsdienst die niet werd geaccepteerd. Mart werd gevangen genomen en kwam in een concentratiekamp terecht. 

Het is hem gelukt te vluchten en in leven te blijven. Zwaar getraumatiseerd, ondervoed en vol littekens van de mishandelingen. Hij belande na veel omzwervingen in Nederland waar hij een verblijfsvergunning kreeg. Zijn trauma’s en lichaamstaal vertellen me meer dan genoeg… We willen vooruit en niet wroeten in menselijk lijden.…

Wat ik weet is dat Mart kort in het sociaal pension HEUGDERLICHT heeft gewoond. Drie maaltijden per dag, douche en was gelegenheid. Een eenpersoons bed en een smalle ijzeren kast in een tweepersoons kamer. Eten in de “eetzaal” en regels hoe laat je weg mocht gaan en thuis hoorde te zijn. Een bijstandsuitkering werd aangevraagd en aanmelding bij een zorgverzekering. 

Het grootste bedrag van de uitkering ging naar het sociaal pension voor kost en inwoning en administratieve en/of juridische ondersteuning. Een deel naar de premie zorgverzekering en een klein deel werd gespaard voor de eerste maand huur en/of borg en tweedehands inrichting voor een kamer of appartementje als alles geregeld zou zijn. 

Zakgeld was 10 euro per week waar Mart ook nog van spaarde… Heugderlicht (inmiddels LEVANTO)  is een goede start naar werk en een plek in de Nederlandse samenleving…

Mijn doel van het consuminderhuis was o.a. samenwerking met de volgende “partners." Sociaal pension Heugderlicht, Maatschappelijk werk, stichting MEE en zelfs justitie en de sociale dienst. Verder leverden we noodhulp als het moest binnen een uur kleding als iemand op straat werd gezet in wat hij/zij op dat moment aanhad. Soms was dat in nachtkleding, op blote voeten. Op de gekste tijden werd gebeld om iemand te voorzien van een garderobe. We maakten setjes in voorraad  voor mannen/vrouwen/kinderen en het nieuwe ondergoed dat binnen kwam werd daarvoor apart gehouden en de beste kleding en schoenen. Vele vrijwilligers hielpen mee met sorteren kleding spullen en meubels ophalen/bezorgen. 

Wel moest ik overal bijzijn want met regelmaat van de klok werd opgehaald goed spul onderweg ergens opgeslagen en doorverkocht. Een bijna nieuw gasfornuis dat voor een mevrouw met kinderen was bedoeld was opeens van gedaante veranderd en een vuile roestbak met een poot geworden. 

Terug naar Mart… Mart wilde hard werken om een nieuwe toekomst op te bouwen op een veilige plek. Hij wilde zo snel mogelijk weg bij het sociaal pension en de mensen waar hij niets mee had. Hij was, of in zijn kamer of buiten. Hij wilde aan de slag in welke arbeid dan ook. Alleenstaande nette mannen zijn gewild bij particuliere appartementen verhuur. Mart dronk geen alcohol, bleef ver van mensen vooral vrouwen.

Mart kwam na verloop van tijd in aanmerking voor een zit/slaapkamer op begane grond in een rijtje wat eerst hotelkamers waren geweest. Ze werden voor veel geld verhuurd aan mensen in de onderkant van de samenleving…Huisjesmelkers die de optrekjes op lieten lappen door zwartwerkers.

Als je niet veel gewend bent is het de hemel op aarde… en Mart moet heel blij ermee zijn geweest. Het zitslaapkamertje had achter een muurtje een keukenblokje, en achter een schot een douche en toiletpot. Je was in een stap van keuken naar WC en douche. Ik ken deze “appartementen” die behoren tot de betere van dit soort. Ieder had een eigen ingang zodat huurtoeslag kon aangevraagd. Je stapt vanuit het trottoir zo in de zit/slaapkamer. Aan de buitenkant past net een brievenbus naast de deur en het raam. Elk kamertje had hetzelfde huisnummer met ABCDEFGH enz… erachter. Wat slim bedacht…

De kamers staan in een niet zo goed bekend staande buurt en je kan een paar deuren naar links drugs krijgen en iets meer naar rechts naar de hoeren gaan... Aan die voorzieningen had Mart geen behoefte… Zijn “verslaving” was enkele sigaretjes per dag heel dun gerold van een pakje halfzware shag waar hij een eeuwigheid mee deed… Op het trottoir werd  gebarbecued, gezopen, keiharde muziek gedraaid want het complex lag aan een gemeenteplantsoen tegen een bosje achter een tankstation. 

Mart zou een jaar begeleid worden door een coach die samen met hem de mogelijkheden bekeek naar een baan en hielp met de inrichting. Mart hing tweedehands dikke overgordijnen voor het raam die dicht geschoven nooit meer open gingen en zijn deuren waren altijd op slot. Zijn bed was een tweezits bank die hij samen met een kast en salontafel met hulp van zijn coach had opgedaan.  Een beetje servies en een dekbed/ overtrek plus hoeslaken en de nodige handdoeken kreeg hij mee van het sociaal pension.  Verder een tweedehands wasmachine en tafelmodel koelkastje dat van het gespaarde geld was aangeschaft. Mart zijn eigen thuis in een nieuwe wereld… en kon de jacht naar werk beginnen…

Later heb ik begrepen dat hij niet slapen kon op de zachte bank en een plank opscharrelde die op een lap op de salontafel werd gelegd. De salontafel tegen de bank geschoven was dat zijn bed, dat hij overdag opruimde. Hij heeft nooit een matras willen hebben ook geen kussens. Op een harde bodem slapen was hij gewend. Hij onderhield de meubeltjes tot ze blonken als een spiegel.

Werk kreeg hij via uitzendbureaus en de kloe was dichtbij huis of met openbaar vervoer bereikbaar met een bus of treinkaart. Ongeschoold arbeiderswerk met de hoop op een vast contract wat zelden gebeurde in die tijd en nu nog steeds. Soms liep een tijdelijk contract zomaar af en beloofde het uitzendbureau de week erop nieuw werk dat toch later kwam dan men dacht en vielen gaten van soms anderhalve tot twee weken zonder werk (lees inkomen) per maand. Mart kon soms net de huur betalen en de zorgverzekering. Voor eten was er dan niets over en sprak hij zijn spaarpotje maar weer aan…

Zo zijn enkele jaren verlopen en raakte Mart van de regen in de drup…De stress kreeg hem in de klauwen nadat inkomen loze dagen talrijker werden. Zo moet het zijn gegaan…en blijkt ook uit zijn jaaropgave… Zijn ouwe fiets versleten tot de draad en zijn oude gekregen wasmachine defect terwijl in de spaarpot de bodem was te zien. Elke euro was nodig geweest voor spaarzaam voedsel nadat vaste lasten waren betaald van een te laag inkomen. Als hij al wist van aanvulling door de sociale dienst dan ging hij daar niet voor. Hij meed mensen…en vroeg geen hulp. Mensen als hij noem ik een zorgwekkende zorgmijders.  

Zijn ID card was verlopen en moest in Eindhoven verlengd worden en kost geld dat er niet meer was…. Een medewerker van het uitzendbureau stuurde hem naar de sociale dienst. Uiteindelijk zette Mart zijn angst pleinvrees en trauma opzij en besloot een bijstandsuitkering aan te vragen. Zonder geldige ID card kan dat niet en werd Mart weggestuurd bij het loket van de sociale dienst…

Dat moet de genadeslag zijn geweest… Ontmoedigd lamgeslagen en wanhopig heeft hij zich opgesloten in zijn kamertje…  Alleen op de wereld achter donkere fluwelen gordijnen. Geen familie tot wie hij zich wenden kon. Dagen en weken werden bijna drie maanden…waarin hij zich bij elkaar probeerde te rapen… wat niet lukte.


Dat moet de hel zijn geweest. De voorraadkast leeg en de laatste euro opgebruikt aan voedsel in

noodrantsoen. Gekookte rijst met een sausje uit een flacon. De laatste drie weken leefde hij op warm water met suiker als “thee,” uithongering tot de dood volgt? 

Misschien zou dat zomaar zijn gebeurd. De verhuurder van zijn “huisje” ging op onderzoek nadat drie maanden de huur niet was betaald en schakelde maatschappelijk werk in en kwam Mart uiteindelijk via bemoeizorg bij mij terecht…

Wordt vervolgt…

Annemiek.

Mart deel 3

Mart zou moeten wennen aan meer mensen om hem heen en werd een jonge vrouw met inlevingsvermogen in de moestuin toegelaten. Ze sprak vloeiend Engels. Daar kwam een jonge jongen bij met autisme die leerde weer van Mart.

Ik was daar altijd bij en zag dat de twee door Mart als veilig werden ervaren. De jongen en Mart deelden wel eens sigaretjes. Vervolgens liet ik een sleutel bijmaken van het schuurtje van de moestuin, zodat Mart ook in avonduren en weekends kon doorbrengen op “zijn” landje.

Er kwam een tuinstoel en Mart ruimde het schuurtje op, had tuinschoenen daar staan vanaf dat hij schoorvoetend schoenen en kleding accepteerde. Er kwamen zwarte fietstassen aan zijn fiets waarin hij het voedsel kon vervoeren dat hij van ons kreeg. Hij nam alleen rijst vlees en brood mee. Vlees kregen we heel weinig van de supermarkten die de boodschappen met bijna verstreken UHD aan het consuminderhuis gaven. We spaarden vlees in de vriezer op voor Mart.

Mart wende langzaam aan de vaste vrijwilligers van het consuminderhuis vooral aan een gemoedelijke meneer waar ik al jaren bevriend mee was, tot de meneer zich tegen me keerde. Waarom werd niet uitgesproken.

Het voedsel moest door vertrouwde mensen worden uitgegeven, zodat niets aan de strijkstok bleef hangen. Bij Mart kwam daar driemaal per week 10 euro bij, tot de uitkering weer zou gaan lopen.

Bemoeizorg pakte de aanvraag van Mart zijn ID pas aan … Daarvoor kwam een lening uit het noodfonds van Maatschappelijk werk. Op dat moment kon pas de bijstandsuitkering aangevraagd worden. Het behandelen van de aanvraag uitkering duurt meestal zes weken en tegen feestdagen of in de vakantieperiode soms veel langer. Als de uitkering wordt toegekend gaat dat nooit met terugwerkende kracht en gaat in vanaf het moment van toekenning. Al die tijd zitten de mensen zonder geld terwijl de kosten huur en vaste lasten doorgaan waardoor de mensen zwaar in de schulden belanden.

De verhuurder van het appartementje was gelukkig zo coulant dat hij wilde wachten op de huur waarvan de achterstand inmiddels zes maanden was geworden. Dat was een groot geluk en werd geen uithuiszetting aangevraagd bij de rechtbank…

Woningcorporaties mogen na drie maanden huurschuld uithuiszetting aanvragen bij de rechtbank. De zorgverzekering had inmiddels de boeteregeling ingevoerd en dat betekend 30% boete maandelijks op de basis verzekering en werd de aanvullende verzekering stop gezet. De schuld opgelopen door maanden zonder inkomen was inmiddels tot 6000 euro opgelopen… Die schuld zou afgelost moeten worden van Mart zijn toekomstige bijstandsuitkering en later uit werk als Mart weer gezond zou zijn….Mart bleef overeind omdat vele handen hem droegen...

Waar Mart van leefde waren onze UHD boodschappen en mijn bedrag elke week.  Verder was er ons “winkeltje.” Dat winkeltje werd regelmatig gevuld met ingekochte boodschappen zoals afwasmiddel, sunlight en soda (om zelf wasmiddel te maken) closetpapier jam chocoladepasta smeermargarine, pasta, blikken tomaten, bonen, melk rijst en olie. Dat geld werd gesponsord o.a. door particulieren en wat overbleef van de Kerstactie die ik einde jaar hield via mijn blog MIJMERINGEN.

Verhaal Mart deel 4…

Ik zag Mart langzaam ontspannen door de mensen die naast hem waren gaan staan. Alsof iets vredigs uit lang vervlogen tijd terug kwam in zijn lijf. In stilte werkte hij in de helende aarde en het spitten werd door zijn lijf herkent leek het wel. Ik zag de eerste glimlach verschijnen die de apathie even liet verdwijnen terwijl onze ogen elkaar vonden.

Zijn psychoses leken verdwenen of even op de achtergrond. Hij moet mijn tranen van ontroering hebben gezien terwijl we elkaar alleen maar aan hebben gekeken zonder woorden…Later heeft hij me vertelt dat ik toen voelde als zijn moeder. Ja en hij voelde als mijn kind. Ik had vele kinderen in die tijd en nog steeds een aantal.

Ik bleef op de gewenste afstand van Mart en zocht steeds naar functionele onopvallende mannelijke kleding wat moeilijk was met zijn kindermaat. De voedsellijn kreeg hij als eerste in de rij om direct weg te kunnen vluchten ver van onbekende mensen. Hij was en bleef als een aangeschoten dier op de vlucht…afgewisseld door steeds meer voorkomende sterkere momenten…

Mijn volgende zet was een degelijke tweedehands kleine maat herenfiets die bij ons binnen kwam en een collega die o.a. werd opgeleid om me te vervangen kwam erachter dat Mart een pan zocht.  

Mart liep ook wel eens langs bestek en bordjes die hij uiteindelijk vroeg en kreeg. Ik vroeg aan hem om de voortuin van het consuminderhuis bij te houden. Soms zagen we hem buiten openingstijd aan het werk in de borders.


Hij had immers de sleutel van de gereedschap schuur van de moestuin iets verderop... We fietsten met opzet wel eens voorbij om een praatje te maken. 

Hij was eigen baas in een veilige omgeving waarin hij groeien kon in zijn eigen tempo. Mart kwam aan in gewicht door het goede voedsel en won aan spierkracht door het werk. Wat vooral groeide was zijn eigenwaarde.

We hoorden wel eens zijn zeldzame lach en zijn gezicht straalde rust uit… Tijd om weer een stapje verder te gaan…en hem meer los te laten. 

Wel betrok ik hem bij de tuinplanning en liet hem mee beslissen over de zwaar onderkomen tuin rond het gebouw in Heerlen dat het tweede consuminderhuis zou worden…

Annemiek.

Mart deel 5…Inmiddels had ik wel oren naar het aanbod van woningcorporatie WONEN ZUID in Heerlen waar een pand beschikbaar werd gesteld om als consuminderhuis te dienen. Heerlen was helemaal onder de indruk van Consuminderhuis Landgraaf.


Het pand werd samen met het bestuur bekeken en was volmaakt. Een groot parkeerterrein met rondom muren en een hek waaraan aangrenzend een flinke ruimte met openslaande deuren lag. Dat  zou de meubelopslag kunnen worden. Daarnaast een kleinere deur met een gang waaraan twee kleinere kantoorruimtes lagen.

Een van die ruimtes kon cursusruimte zijn en de ruimte dichterbij de achterdeur voor matrassen en vloerkleden. Tevens een stukje met kasten afgebakend  voor Mart om groente in voor te zaaien dichtbij de grote ramen. Maar dat kon later…

Iets verder aan de gang zou een cursusruimte voor kooklessen kunnen worden met (als een klein muurtje werd gesloopt ) werkruimte voorbereiding kookles. Een soort woonkeuken. Links was een grote ruimte voor het personeel (pauze ruimte voor de vrijwilligers.)  Er was een keukenblok  om koffie te zetten en af te wassen.

Aangrenzend een kantoortje dat afgesloten kon worden. Rondom zaten ramen daarin. Iets verder was de entree voorkant van het pand met  daarnaast de grootste zaal waar de algehele kledingruimte zou komen. Een klein hokje als speelgoedruimte en achterin, uitgebouwd de tuin in, een ruimte voor babykleertjes met toebehoren.

Het was een geweldig groot pand en in afwachting dat we het konden betrekken heb ik direct in Landgraaf binnenkomend meubilair en spullen die we in Heerlen konden gebruiken apart laten zetten. Grote dressoirs en kasten die ik normaal zou weigeren werden aangenomen. Beschadigde kasten eveneens. Ze werden in de kelder van het consuminderhuis in Landgraaf opgeslagen… De kelder raakte al snel vol, en niets zou gekocht hoeven te worden om pand Molenberg in te richten…Als het pand schoongemaakt was kon verhuisd worden en starten…

Toen ik het bestuur de volgestouwde kelder liet zien waren ze verbijsterd, niet beseffend neem ik aan, dat elke plank of kastje al een plekje in het nieuwe consuminderhuis was toegedacht.

Eerst maar de officiële kant afwerken en handtekeningen zetten. Dat was werk voor het bestuur. Een stichting met twee consuminderhuizen zou het worden… en het pand in Heerlen onder dezelfde voorwaarde als in Landgraaf. Tijdelijk gratis in bruikleen. Stroom en gas was voor rekening consuminderhuis.

Nou er waren heel veel ramen waardoor de winterzon het pand kon verwarmen en bezig zijn houd de mens warm… Intussen was het nog zomer en hadden we voorlopig geen verwarming nodig.

Een team vrijwilligers ging onder mijn aanvoering het hele pand schoonmaken. De grootste klus waren alle rolluiken en ramen dubbelzijdig wassen. Dat was samen met een maatje mijn werk.

In mijn werkverleden, eigenlijk vanaf mijn vroegste jeugd had ik altijd een leidinggevende functie, nog laat heb ik een managementdiploma gehaald. Ik was altijd een keihard meewerkende leidinggevende, die zelf de zwaarste kar trok en niet boven maar naast het
team stond.

De mensen in mijn teams konden dan ook niet achter blijven… Naar ons gevoel hebben we indertijd bij Consuminderhuis Molenberg honderden ramen gewassen, al zullen het wel minder zijn geweest.

Volgens het bestuur moesten alle muren in de latex en volgens hen had ik daar geen verstand van en werd een (bevriend) schildersbedrijf ingeschakeld. De opdracht was geweest (volgens de schilder/eigenaar van het bedrijf) dat de klus snel geklaard moest worden. Ik ging ervan uit dat elke euro goed besteed zou worden. Misschien wel met korting voor het goede doel.

Alhoewel… Eerst maar eens de kat uit de boom kijken…

Heel vroeg in de ochtend was het bedrijf al begonnen met de kledingruimte latexen wat volgens mij onnodig was, want daar kwamen rondom hoge kasten. Het was duidelijk dat de schilder/eigenaar zijn vrouw had meegenomen die met een wit overalletje aan wat klunzig met een roller heen en weer stond te wapperen. Voor vol uurloon neem ik aan? Ze praatte teveel en meneer eveneens die zich zwaar verkeek op mij.

Dat doen mensen wel meer als ik met een oud werkkloffie, met een bezwete kop meewerk... Wat oppervlakkige opmerkingen maken en is het niet moeilijk om voor een domme gans door te gaan.

Meneer was duidelijk een haantjesfiguur die graag belangrijk wilde zijn. Hij vertelde al snel dat het bestuur had aangegeven dat de klus snel moest geklaard. Daarom had hij latex voor buiten besteld die 100 euro de emmer kost. Het mocht wat kosten volgens hem. In de gang stonden wel tien van die emmers. Ik was laaiend!! Zoveel geld wegsmijterij. En ik maar overal presentaties geven om vervolgens de opbrengst  in de kas van het Consuminderhuis storten.

Ondertussen had ik me bij de schilder bekend gemaakt als coördinator uitvoering met het bijbehorende zakelijke overwicht. Meneer werd opgedragen direct te stoppen met het latexen van de kledingruimte. Alleen de entree kon hij schilderen, de muren toiletten en de ruimte voor de kooklessen. Daar had hij geen tien emmers latex voor nodig en de rest kon misschien terug? Hij mocht het bestuur bellen als hij wilde… Dat heeft hij zeker ook gedaan en had ik me weer een stukje meer gehaat gemaakt…Het zal mij worst wezen!

Van de overige ruimtes hebben we de muren met sunsoda afgewassen want de verf die erop zat bleek afwasbaar te zijn… Een echtpaar vrijwilligers waarvan de vrouw een deel van de leiding zou krijgen hebben toen dag en nacht gewerkt en velen met hen…Het terrein van Gerda zou de zolder worden waar Kerst en Paasspullen werden opgeslagen en knutselspullen. Een harde kern was dag en nacht keihard bezig. Met heel veel plezier en
werden goed verzorgt.

Uiteindelijk werd het overal schoon en fris en zag ik steeds beter waar wat zou komen… Aan de vloeren hoefden we niets te doen, overal lag traject tapijt of tegenvloeren. Maatschappelijk werk waar ik nog steeds werkte als buddy schuldhulpverlening was toe aan nieuw meubilair. Niet dat daar iets mis mee was maar om de zoveel tijd mogen ze vernieuwen… Per direct heb ik beslag gelegd op tafels stoelen en bureaus. Ze werden in etappes naar Molenberg gebracht en de pauzeruimte plus kantoor was al ingericht.

Gerda was alweer kleedjes aan het maken, dat deed ze als verrassing en ze werden op
enkele tafels tijdelijk geduld. Gerda en mijn smaak staan haaks tegenover elkaar wat wel eens voor komische situaties zorgde, al kwamen we er altijd uit op een enkel keer na… Onze vrijwilligers zijn grotendeels troepmakers en een vaatdoek over de tafels halen was beter dan elke keer kleedjes wassen.

De erfenis kunst van mijn overleden vriendin Ineke kwam aan de muren in de ruimtes waar alleen leiding en vrijwilligers van het consuminderhuis kwamen. Dat zou cachet geven bij bezoek hoge heren of rondleidingen.

Terug naar Mart…De stilte was gevallen en zijn Mart en ik samen door de tuin gelopen. We vonden complete stortplaatsen van poepluiers en overgegooid snoeiafval van aanliggende buurtuinen. Duizenden brandnetels en distels, keiharde grond als beton en twee scheve bomen…


 Het bestuur had als voorstel onkruidverdelger te strooien waar alles van dood ging en de tuin een jaar of langer zo te laten liggen tot alle leven was gestorven… Slechter voor de Aarde kan haast niet. De beslissing lag bij Mart… en voor hem was het direct duidelijk.

Mart heeft een jaar gewerkt om die tuin onkruidvrij te krijgen en begon met die scheve bomen omzagen. Hij heeft de wortels compleet uitgegraven en het hout werd droog bewaard om tijdens de gratis Kerstmarkt op het plein in vuurkorven aan te steken… De kinderen hebben marshmallows gepoft en ondanks de kou hebben we toen lang rond de vuren gezeten terwijl kinderen speelden op het plein…en bedacht ik hoeveel vreugde Mart zijn werk had gebracht…

Annemiek…

Mart deel zes…Het ging wel eens goed mis… bijvoorbeeld toen een ego vrijwilliger/meneer, zonder overleg een binnengekomen bosmaaier wilde uitproberen. En dat in Mart “zijn” tuin…  

Door het hels kabaal was ik daar direct bij en vond Mart in een hoekje met gebogen hoofd, klaar om te vluchten… 

De bosmaaier werd direct gestopt in Mart zijn stilte tuin en bleef ik even bij hem. Dit kon Mart duidelijk nog niet aan. Ik probeerde me in te leven in Marts wereld van diep beschadigd mens en leerde veel.

Ik gaf hem ook in deze tuin de vrije teugel. De tuin lag in het hart van het huis veel dichterbij
mensen dan in Landgraaf. Dat is goed en stonden vaak ramen open waardoor een beker koffie werd doorgegeven, als iemand “koffie!” riep, want Mart pauzeerde nooit tussen de vrijwilligers. Hij wilde liever alleen zijn en forceren heeft geen zin.  

We aanschouwden (voor wie het wilde zien) het wonder van geven en krijgen in de helende samenwerking van moeder Aarde en Mart…

 Ik zag Mart zijn groeiende zelfverzekerdheid toen hij van angstig gebogen mens, rechtop ging lopen. 

Ik hoorde zijn “goedemorgen” als hij vroeg het plein opkwam en amper iemand reageerde.
Een pracht gespierde tevreden man in pocketformaat…. Ik zag hem wel eens op de fiets met zijn flamboyante pet (in het zwart) die opeens was verschenen.

Aan eigenwaarde gewonnen verdroeg Mart al meer mensen om zich heen. Regelmatig zette ik hem voor het blok als bijvoorbeeld de deelnemende vrouwen van de kookworkshop in zijn tuin kwamen oogsten. Ze vroegen dan aanwijzingen aan Mart…die hij op afstand ook gaf, want ik was verdwenen, naar net om de hoek waar ik stond te luisteren.

Ik vroeg regelmatig zijn raad over de tuin en voegde me naar zijn plan omdat dat zo heerlijk helend voor hem werkte…  Soms vroeg ik zijn hulp bij de vrachtwagen laden met een inboedel voor een mens in nood. Ook dat ging goed…

De jungle die eerst onze tuin overwoekerde met brandnetel, wilde bramen en mos is door Mart verwijdert inclusief de penwortels tot 60 cm diep. 

Een uitvinding van mij werd gelanceerd en werd door Mart uitgevoerd. We waren daar samen heel gelukkig mee…

Mart zeefde de aarde…  tot 50 cm diep in sleuven af te steken en de kluiten op een eenpersoons metalen bed met spiraal te gooien. Alle onkruidwortels werden op die manier eruit gezeefd.

 Mart werkte elke week tijdens openingstijden twee lange ochtenden gestaag door…maanden lang, en het stuk geschoonde aarde groeide door de tijd heen. Soms werkten hij en ik buiten openingstijden alleen in de tuin. Dan dronken we binnen koffie in het stille consuminderhuis en liet ik hem overal rondstruinen en vertelde dat wat hij nodig had, in zijn huis of van kleding hij gratis kon krijgen. 

Alle vrijwilligers mochten meenemen wat ze nodig hadden, maar moest wel uitgeschreven worden aan het einde van hun werktijd. Dat uitschrijven was ter controle, om te voorkomen dat vrijwilligers een hele straat van kleding voorzagen om zich
belangrijk te voelen.

Zomaar iets in je tas stoppen was diefstal en vloog je eruit…Al mochten we volgens de wet niet in handtassen kijken. Ik heb al meegemaakt dat een mevrouw in drie uur werktijd steeds dikker werd onder een wijde jurk, op slippertjes was gekomen en met schoenen aan naar huis ging. Niet de moeite nemend het spul te laten uitschrijven.  Mart zou nooit teveel nemen wist ik. Hij was 100% te vertrouwen. Hij wel…

We maakten plannen waar een pad in de moestuin moest komen van gebruikte gratis op te halen trottoirtegels. De mensen van de kledingafdeling zochten naar twee nette donkere heren winterjassen in kindermaat voor Mart. Een werk jack was zo gevonden als het maar zwart was.Van de gemoedelijke meneer in consuminderhuis Langraaf waar hij nog steeds driemaal per week voedsel haalde kreeg hij een horloge want die had hij niet. Hij keek waar de zon stond en schaduwen die langer werden. Tijdens zijn werk droeg hij geen horloge. Als zijn maag rammelde of de anderen naar huis gingen fietste hij ook aan.

 Een bestuurslid wilde zijn telefoon aan hem geven omdat hij zelf een nieuwe had. Ik wist al dat Mart die niet wilde en het was zo…Mart heeft nooit een telefoon gewild alsof hij onvindbaar wilde blijven, ondergedoken voor mensen uit het land waar hij oorspronkelijk vandaan kwam. Nooit heb ik een angstiger mens gezien dan Mart. Als ik hem nodig had fietste ik naar zijn “huisje” waar na herhaaldelijk kloppen tegen het raam en roepen wie ik was, hij de deur op een kiertje open deed.


Er kwamen hergebruik hoge werkschoenen en nette “heren” schoenen in zijn kindermaatje 39. Altijd in effen zwart want een andere kleur zag hij niet zitten…Zijn inmiddels meer aanwezige glimlach was adembenemend… Toen het voorjaar naderde hielden we werkbespreking over het zaaien, want ik had alweer een plan.

In de matrassen/bedden ruimte werd een afgeschutte plek ingericht met als “muur” twee kasten waar zaaigoed en klein tuingereedschap in kwam. Oude dressoirs werden tegen de ramen geplaatst, waar zaaibakjes op kwamen waarin nieuw leven zou groeien. Toen ik hem de ruimte liet zien keek hij het eerste naar de ramen die aan de buitenkant van tralies waren voorzien va vlecht betonstaal.

Ik hoopte dat de ruimte voor hem veilig zou voelen ook al was er geen vluchtweg… al wist ik beter. Mart was niet weg van die ruimte.

Tot ik hem een sleutel gaf van het consuminderhuis inclusief “zijn” ruimte. Tijdens
openingstijden kwam hij niet in die ruimte. Buiten openingstijden wel…Dan deed hij de achterdeur op slot en de deur van de bedden/matrassenruimte wagenwijd open. waarin zijn werkplaatsje lag. 

Het is iedereen ontgaan maar mij niet…

Annemiek.

Terug in de tijd...Mart deel zeven… 

Eindelijk kwam Mart zijn bijstandsuitkering binnen en werd uitbetaald vanaf datum aanvraag. Dat was 5 maanden later dan zijn laatste inkomen en was een huurschuld van duizenden euro’s ontstaan. Plus schuld premie zorgverzekering.

Eerst had zijn ID verlengt moeten worden, (in Eindhoven) want zonder ID kan geen uitkering aangevraagd. Mart was met zijn trauma daar niet toe in staat geweest. Gelukkig had bemoeizorg hierin voorzien met een lening uit het noodfonds, nadat Marts verhuurder aan de bel trok bij maatschappelijk werk. De verhuurder was een particulier met een restaurant en was zo coulant Mart niet op straat te zetten…

Bijen/bloementuin.

Toen de eerste bijstand binnen kwam legde de zorgverzekering direct beslag op Mart zijn uitkering tot 10% onder minimum. Meer kon toen wettelijk niet. Van wat overbleef werd de huur en zoveel mogelijk afbetaling huurschuld betaald.

We bleven Mart nog steeds uiterste houdbaarheid voedsel geven en houdbare boodschappen uit ons “winkeltje” Het winkeltje bleef gevuld door geld wat o.a. overbleef van mijn Kerstactie. Zijn schulden kon hij daardoor sneller aflossen en een spaarpotje opbouwen…voor tijden van nood.

Hij leefde in die tijd van 15 euro per week en heb ik nog meegemaakt dat hij schuldenvrij was. Toen heb ik aan Mart een aardewerk spaarvarken gegeven met een eerste briefje erin. Een klein spaarpotje betekend voor mensen als hij stabiliteit.

Hij zou dat geld nooit aanraken voor drank, gokken of drugs daar deed Mart niet aan.

Mijn zus wilde haar pracht renfiets verkopen en ze is veel kleiner en slanker dan ik. Een maatje 36 zal ze hebben, ze is hoogblond en als we samen erop uit gingen geloofde geen mens dat we zussen waren. Toen ik haar het verhaal van Mart vertelde wilde ze de fiets direct gratis aan hem geven. Zo gebeurde…alleen had ik gezegd dat de fiets van mijn zwager was. Dat leek me beter…

Een zomerbloeier die nog een jaartje
wilde blijven.

Mart was diep ontroert en poetste en smeerde de fiets dat hij nog meer blonk dan toen hij hem kreeg, want mijn zus was en is nog steeds heel precies… De fiets hing bij Mart  binnenshuis hoog aan de muur en omdat geen tas erop kon, naaide Mart van een gevonden stukje leer een klein stuurtasje. Zo mooi en sterk als ik nergens ooit had gezien. Hij verraste me steeds weer opnieuw…

Mart ging nog steeds mensen uit de weg, werkte het liefst na openingstijden in de tuinen en struinde door het consuminderhuis als het gesloten was. Soms stond een klein voorwerp op de tafel van zijn werkruimte waar hij me attent op maakte. Dat wilde hij uitschrijven. Meneer had smaak en oog voor degelijkheid. Een thermos of elektrische waterkoker. Altijd alleen functionele dingen. Een paar nieuwe leren  handschoenen had ik voor zijn verjaardag gekocht. In cadeauverpakking natuurlijk. Hij was verbijsterd dat ik zijn verjaardag datum  wist. Na lange stilte zei hij: “Dankjewel moeder” Ik heb hem maar niet omhelst… aanraken was niet gewenst. Blote armen of korte broek droeg hij nooit. Zijn mishandeld lijf bleef angstvallig verborgen…Het is iedereen ontgaan behalve mij…

Annemiek.

Mart deel acht…

Inmiddels waren donkere wolken aan de horizon verschenen. Ik werkte alleen nog in Consuminderhuis Heerlen Molenberg. In Consuminderhuis Landgraaf hadden twee vrienden van mij de leiding. Met een van de twee was ik al tientallen jaren bevriend. 

Ik heb ze persoonlijk voor dit werk opgeleid. Tijdens een bespreking waarbij een bestuurslid aanwezig was gaven ze aan niet meer met me te willen samenwerken. Waarom werd niet medegedeeld.

Ik heb daar toen ook niet naar gevraagd, lamgeslagen en sprakeloos over het feit dat vrienden die vertelden altijd direct en open te zijn… dit duidelijk niet waren. Daar bleken ze een
bestuurslid bij nodig te hebben.

 Ik heb de mededeling aangehoord en wat de gevolgen daarvan waren werd vervolgens door het bestuurslid medegedeeld. Het is me ontgaan…totaal in shock niet meer in staat iets op te nemen. Het bestuur vond schijnbaar dat de twee nu aan zet waren…

Opeens keek ik met nieuwe ogen naar de organisatie.

Een bestuur dat ver van de uitvoering stond en niet verder keek dan “spullen uitgeven en consuminderles geven?” Alsof dat het enigste was…

Begrepen ze dan niet dat het belangrijkste deel van mijn werk, vertrouwelijke gesprekken met een mens in nood niet delen kon?

 Hadden ze dan geen inzicht hoeveel mensen in nood gedupeerd werden, door mij weg te sturen?

Hoe krijg je het trouwens voor elkaar iemand die zoiets moois heeft opgericht te vragen de sleutel in te leveren? Het was mijn levenswerk…

Ik zag opeens de beperktheid en onkunde van de mensen om me heen. 

Te weinig inlevingsvermogen? Ik wil daar nu vele jaren later niet meer op in gaan. Je ziet zoiets meer bij vrijwilligersorganisaties…Mensen die meeliften, medestanders om zich heen verzamelen en opeens hun slag slaan.

Je moet trouwens voor dit werk heel stevig in je schoenen staan. Mensen die “recht” meenden te hebben op mooie spullen die binnen kwamen en ze van mij niet kregen… Het had gevolgen…

Regelmatig werd ik flink aangepakt en is nu de tijd gekomen om dit te publiceren. Anonieme vandalisme werd gepleegd. Mijn E-BIKE driewieler werd gedeeltelijk vernield. Tegen de 800 euro schade. Gelukkig was ik voor vandalisme verzekert.

Eieren werden naar binnen gegooid door ramen die op kiep stonden van mijn huis. Ik werd in
mijn gezicht gespuwd bij een winkelcentrum en bedreigd. Er was een meneer die me vertelde, met zijn gezicht dicht tegen het mijne dat hij me aan een vleeshaak zou ophangen en slachten… Hij zorgde wel dat geen mens dat hoorde. Ach het hoorde bij mijn werk…en ik weet dat een van de 100 bedreigingen echt wordt uitgevoerd en hoopte  dat “Hij die de sla laat groeien” me beschermde.

Inmiddels werkte ik alleen nog maar in consuminderhuis Molenberg. Gemeente Heerlen en wonen zuid (wooncorporatie) gaven enorme steun. Enkele bewoners (gezinnen) van Landgraaf die mijn steun nog hard nodig hadden probeerde ik mee te nemen naar Molenberg wat ook gedeeltelijk lukte. Daar
waren Fatima en Ahmed ook bij.

Alle sleutels van consuminderhuis Landgraaf moest ik inleveren tijdens een agressieve actie van een bestuurslid in consuminderhuis Heerlen. Hij wilde ook mijn telefoon afhandig maken. Die had ik zelf gekocht dus kreeg hij niet…Wel ben ik toen totaal ingestort en hebben vrijwilligers met een goed hart me voor mezelf beschermd door me zeker 24 uur geen seconde alleen te laten. Bij de sleutelafname waren ook Mart zijn sleutels van zijn schuurtje van het moestuintje in Landgraaf…

Inmiddels had ik genoeg aan mijn hoofd want de coronatijd was
al enkele weken gaande en nieuwe regels noodzakelijk. Elke vrijwilliger en de mensen die kleding kwamen uitzoeken moesten mondkapjes dragen. Er kwam een desinfecteer apparaat bij de ingang van Consuminderhuis Molenberg en werd erop gelet dat in de kledingruimte maar een beperkt aantal mensen aanwezig waren, zodat men anderhalve meter afstand van elkaar kon nemen. In het huis was voor de vrijwilligers eenrichtingsverkeer met pijlen op de vloeren aangegeven.

Er waren strenge regels bij ophalen en brengen van inboedel. Het spul werd voor de deur gezet of opgehaald vanaf de voordeur. Mensen konden het spul zelf halen of brengen in busjes of aanhangers. We werkten met een harde kern vrijwilligers zo lang mogelijk door. Alle cursussen vervielen. Kookles handwerk/knutsel les en budgetteren leren. Het was heerlijk met Mart samen in de stille moestuin van consuminderhuis Molenberg te werken.

We vonden een klimrek voor klimbonen uit, door een kaduke wasmolen middenin de tuin te zetten en touwen te spannen van de zij/armen naar de aarde. Daar kwam een dikke steen aan elk touw en Mart zette de droogmolen vast zodat hij niet draaien kon bij storm. Rondom elke steen werden klimbonen gezaaid die omhoog naar het touw werden geleid… We lachten ons kapot toen de planten gingen groeien, bloeien en bonen kwamen aan de touwen… Het was een paradijs.

Inmiddels was ook het laatste stukje “jungle” opgeschoond waar pompoenen werden gepland. Het was puur gelukkig zijn… Mart heeft in die tijd nog een pracht stoepje gelegd van kapotte trottoirtegels die hij in mozaïek legde met kiezelsteentjes tussen de stukken. We gooiden niets weg… Mart die echt moest leren te leven zonder Annemiek… Nog een lange weg te gaan…

Annemiek

Mart deel negen…Slot!

Als Mart een dag niet was geweest werd ik ongerust. Was er iets mis? Telefonisch was hij niet te bereiken en de tweede dag van afwezig zijn, fietste ik na het werk langs zijn huisje. Na lang kloppen op zijn raam en mijn naam roepen deed hij dan open. Af en toe had hij een kaakontsteking want zijn tanden waren in erbarmelijke staat.

Mart zijn moestuin in Landgraaf.

Naar een tandarts of dokter ging hij niet. Dus maakte ik salie thee om te spoelen en bracht paracetamol tegen de hoofdpijn. Mart was duidelijk een zorgwekkende zorgmijder…Alleen bij een ongeval of brand zou ik een ambulance kunnen bellen.

Mart liet ook mij niet binnen in zijn kamertje als hij ziek was, want zijn “ziekbed” was op de salontafel wist ik. Naast voedsel en pijnstillers aanreiken kon ik niets doen. Als hij dan weer het plein op fietste in Molenberg/Heerlen was ik Gods dankbaar dat hij weer beter was.

Verder maakte hij me een keer attent op een mooie salontafel die in de meubelruimte stond. Zijn oude die niet zo geweldig was wilde hij buiten voor zijn raam zetten met planten in potten erop die hij op wilde kweken. Zijn eigen tuintje ontstond, en ik kan me herinneren dat hij de planten in de winter op de vensterbank binnen zette.

Later kwam nog een mooi klein vitrinekastje in zijn kamer en een tweezits bankje   dat hij zorgvuldig had opgemeten. Hoogte lengte en breedte… want tegen de avond moest daar de salontafel tegen aan en tafel en bank op gelijke hoogte zijn, om als bed te kunnen functioneren. De oude haveloze bank kwam onder het afdakje aan de achterkant van zijn huisje dat grensde aan het gemeenteplantsoen.

Meubelopslag consuminderhuis
Molenberg Heerlen.

Ik vroeg wel eens of hij wilde verhuizen maar dat wilde hij niet. Het was goed zo…ondergedoken in een van een rij kamertjes, waar hij voor en achter weg kon.

 Ik liet hem wel eens proeven van wat we in de kookworkshop maakten van groenten uit zijn moestuin. Het vreemde was dat hij niet van groente of zoetigheid hield. Vlees gebakken in olie, rijst en brood waren zijn dagelijkse menu. Je kon hem een groot plezier doen met een stuk varkens vlees. Hoe het met Mart is afgelopen?

Eigenlijk ben ik voor Mart veel te lang gebleven in het consuminderhuis. Hij dook weer in de anonimiteit toen ik het consuminderhuis wel moest verlaten omdat het niet meer was zoals bedoeld bij de oprichting…De mevrouw waaraan ik vroeg om Mart te begeleiden is dat niet gelukt. Mart kwam niet meer…het hart was weg uit het huis vertelde hij…

Annemiek.

Mensen die de dupe werden van de regelgeving.

Mensen raken in crisis door onwetendheid. Ze worden vaak de dupe van de regels die steeds veranderen en toen ik het consuminderhuis leidde was dat ook al zo… De cursussen die ik gaf waren bittere noodzaak.

Ik leerde de mensen dat ze deurwaarders zonder gerechtelijk bevel niet binnen hoefden te laten. Door schaamde voor de buurt gebeurde dat wel….Deurwaarders werken in opdracht van een incassobureau en willen kost wat kost geld en “helpen” je aan ideetjes om aan geld te komen.

De schuldenaar belt in wanhoop familie die vaak helemaal niet op de hoogte waren van de schulden, want je hield de vuile was binnen. Ik maakte al mee dat deurwaarders  “beslag” wilden leggen op computerspelletjes die een kind van opa of oma had gekregen. Het kind was vaak bij de beslagname…en voelden de spanning. Ik hoorde de verhalen aan van wanhopige mensen en greep in waar het maar mogelijk was door maatwerk te leveren.

Miscommunicatie! Vaak wisten mensen met schulden niet eens wanneer hun schuld was afbetaald. Ze hielden niet bij hoelang automatisch bedragen van hun rekening werden afgeboekt. Ook daarnaar informeren leerde ik hen. Ongeopende post in een lade werkt niet. Evenmin onder de tafel duiken als de bel gaat. Als ze hun administratie opschoonden kregen ze overzicht. Je wil niet weten hoe dat oplucht…

Soms werden schulden verhandeld van het ene naar het andere incassobedrijf. Dachten de schuldenaren dat ze een schuld erbij hadden.

Verder moest een bewindvoerder eenmaal per jaar een overzicht geven wat ze met je geld hadden gedaan. Dat gebeurde vaak digitaal terwijl mensen geen PC of internet (meer) hadden.

Je begrijpt het al… veel te leren. Enkele van de maatschappelijk werkers in Landgraaf wisten waar mijn kwaliteiten lagen en we werkten nauw samen. Bankbeslag? Een tijd lang kon ik samen met de cliënt een nieuwe bankrekening openen en kwamen daar de inkomsten en toeslagen op binnen. Dat betekende de nodige vertraging/ tijd om oplossingen te bedenken. Ik kende de meneer bij de bank… dat scheelt en deed ik niets wat niet mag…

De regelgeving had inmiddels ook de vrijwilligersorganisaties bereikt. Voorbeeld?

Een meneer van een gezin zou binnenkort een sociale huurwoning krijgen.  De bewindvoerder spaarde zoveel mogelijk voor het gezin als de maandelijkse  vaste lasten en afbetalingen waren betaald. Het kon…als ze heel sober leefden van het pakket van de voedselbank.

Het gezin zat tijdelijk particulier gehuurd in een afbraakpand. Hun kinderen daar groot moeten brengen? Waar drugsgebruikers rondhingen… Bij de tussentijdse controle van de voedselbank vertelde meneer heel naïef over het potje bij de bewindvoerder. Volgens de regelgeving van de voedselbank verviel daardoor het wekelijkse voedselpakket van meneer omdat hij “vermogen” had. Meneer kwam bij het consuminderhuis terecht en keken we samen naar mogelijkheden…

Een en ander werd met meneer en zijn bewindvoerder doorgenomen en werd het wekelijks leefgeld zo hoog als mogelijk gezet. Meneer moest zelf maar eens leren sparen. Voorlopig in een veilige ouwe sok bij zijn moeder. De enigste die hij nog vertrouwde. Hij moest wel deelnemen aan mijn cursus budgetteren leren. En openheid geven. Dat ging gemakkelijker in de kleine groep waar ieder met hetzelfde bezig was.

God wat hebben we veel gelachen tijdens die cursussen. Als bij het rondje maandafrekeningen wat over was werd medegedeeld. Rond die tijd in de cursus voelden ze al de grip op geld en leven. De mensen leerden rechten en plichten en kregen ze als  “huiswerk”  om het geleerde toe te passen.

Daarvoor oefenden we in rollenspellen telefoongesprekken met de sociale dienst,

woningstichtingen en hun bewindvoerder, wat steeds eindigde in een klucht en lachstuipen… Als steun mochten die telefoongesprekken bij mij op kantoor plaatsvinden.

Terug naar meneer die met zijn gezin wilde verhuizen. Het gezin kreeg wekelijks eenmaal ons voedselpakket (we noemden dat pakket de broodlijn) waardoor direct brood op de plank kwam en kleding kon gehaald. Als meneer niet naar de cursus kwam was er de dag erop geen broodlijn. Later kwam meneer op vrijdagen bij het consuminderhuis werken. Door de cursussen leerde ik zijn valkuilen kennen. Openhartigheid lokt openhartigheid uit…en de schaamte ben ik allang voorbij als ik die al ooit heb gehad.

Door het werken kreeg meneer sociale contacten…en weet hij weer welke dag van de week het is…Alweer een stapje dichter naar het arbeidsproces.…Leren op tijd opstaan. Voor wat hoort wat! En dat is beter dan als een loser alleen maar je voedselpakket ophalen…Het voelt zoveel beter…als je daar iets voor terug moet doen. Dan komt je hoofd omhoog en je schouders recht…omdat je nodig bent…

Annemiek.

Nog een verhaal uit de tijd toen ik consuminder cursussen gaf? 

Inmiddels kwamen meer aanmeldingen, want bij deelname kreeg je gratis meubels en spul als je dat  nodig had. Mensen die willen leren werden beloond. Maatschappelijk werk stuurde de mensen in nood naar ons door…

Er was een mevrouw die geen geld voor eten overhield omdat ze twee studerende kinderen had. Haar ouders wilden niet dat de kinderen na hun studie met een studieschuld moesten starten!!! Mevrouw volgde dat advies op en werd geen studielening aangevraagd. Ze leefden alle drie van mevrouw haar WAO. Mevrouw had dus dringend de broodlijn nodig volgens haar. Dus niet! 

Mevrouw kreeg als deelnemer van de cursus een pasje waarmee ze gratis tweedehands kleding en nodige spul kon uitzoeken maar kreeg geen voedsel. Mevrouw droeg vanaf die tijd zelf tweedehands kleding maar voor haar kinderen nieuw. Misschien wilden haar ouders met hun eisen bijdragen in de studiekosten van de kinderen?  

Nog eentje? Een andere mevrouw, ook met een WAO had een inwonende zoon die een vaste baan had. De zoon verdiende goed en hield van mooie auto’s en op stap gaan. Je was maar een keer jong nietwaar… Mevrouw crepeerde want zoonlief gaf geen kostgeld, hield van goed eten en stond bij zijn moeder onder de douche, zat aan tafel en had het graag warm… Hotel moeder.

Mevrouw was trots op haar zoon die wel eens voor 50 euro boodschappen deed, eenmaal per maand of zo… Wat een goeie jongen… Ik vroeg aan mevrouw of ik ook voor 50 euro per maand bij haar mocht komen wonen…Ze had nog een kamer over… Mevrouw leerde heel moeizaam dat zoonlief 300 euro per maand automatisch kostgeld op haar bankrekening zou kunnen overmaken. Zonder te vragen en zielig doen. (Nu zal dat bedrag hoger zijn.)

Tja… En de mevrouw die niet in de schuldsanering wilde… dan was ze haar auto kwijt en niet meer eigen baas had ze gehoord. Mevrouw was verliefd geworden op een meneer in Landgraaf waar ze bij in was getrokken. Ze zaten particulier gehuurd en inmiddels tonnen schuld omdat ze in roze wolken hoger vlogen dan er binnen kwam. De relatie was inmiddels voorbij. Meneer was met de noorderzon vertrokken.

 Mevrouw had heimwee naar Geulle en omstreken waar ze vandaan kwam. Daar moest ze echt driemaal per week naar toe om zich psychisch overeind te kunnen houden vertelde ze. Ik maakte haar wijzer …Die auto zou sowieso verdwijnen omdat schuldeisers daar binnenkort beslag op legden. Ze zou dankbaar moeten zijn met toelating tot de WSNP schuldsanering. Dan was ze drie jaar in veilige haven en kwamen de schuldeisers niet steeds aan de deur…Dan kreeg ze leefgeld wat goed te doen is als je leert niet hoger te vliegen dan je kan. 

De bewindvoerder spaart alle inkomsten minus leefgeld en vaste lasten op, om aan het einde van de periode de schuldeisers af te betalen… En nee met dat leefgeld kan je niet naar de sportschool, naar de schoonheidsspecialist of naar Geulle…het is wat het is. Op de fiets naar de markt is goed voor je gezondheid…Wild plukken en zelf kerst en herfststukjes maken van verzameld spul van boswandelingen…Kortom de tering naar de nering zetten.

Annemiek.

Fijne sponsoring… Soms vonden we in de brievenbus koopzegeltjes van de PLUS. We plakten ze op een kaart en vulden ook wel zelf aan. Het waren goudklompjes die direct voor verlichting zorgden aan bijvoorbeeld een moeder met baby die bij gebrek aan geld en luiers theedoeken gebruikte.

Minder armoede dit jaar hoorde ik bij het NOS journaal…Onzin… De stille armoede bleef gewoon wat langer en beter verborgen… Een voorbeeld daarvan is Rietje…

In elke cursus die ik startte waren van de tien mensen wel drie die door bewindvoerders werden “genaaid.” Sorry voor het woord. Elke cursus begon na het voorstellen en de regels uitleggen, met budgetteren leren en bleek direct waar de inkomsten vandaan kwamen. Mensen met bewind voering die meestal niet wisten dat de bewindvoerder eenmaal per jaar verantwoording moest afeggen bij de rechtbank en de cliënt.

Een berichtje naar de rechtbank met de mededeling dat betreffende cliënt nog in bescherming moest blijven was genoeg om de bewindvoerder weer een jaar van inkomsten te voorzien.

Meestal controleerde de cliënt het werk van de bewindvoerder niet. Vol vertrouwen dat die het wel beter wist.

Deelnemen aan een cursus hoefde van enkelen niet…ze hadden immers een bewindvoerder die hun zaken regelde!!! Nou ik heb in die 16 jaar verschillende bewindvoerders de bak in zien draaien…en werden de cliënten met hogere schulden opgezadeld dan ze ooit hadden.

 Bewind voering wordt in moeilijke tijden aangevraagd door een maatschappelijk werker of je aangepraat om een huurwoning te krijgen als je geen spaarpot hebt…

Ik heb al meegemaakt dat bewindvoerders hun snel verdiende geld belegden in woningen die door zwartwerkers in meerdere appartementjes werden verdeeld. Daar mocht dan hun cliënt in wonen.

Als je geen schulden hebt kostte bewind voering in mijn tijd al 111,00 euro per maand en met schulden 155,00 (dan moesten ze meer werk doen.) Ik zag uitschieters naar 175,00 euro p.m. Een cliënt is een mooie melkkoe die je vooral dom moet houden…

Mijn ervaring is dat je door bewind voering nog een probleem erbij krijgt. De eigen verantwoording blijft immers altijd bij jezelf liggen als het mis gaat…. Dat zijn de kleine lettertjes en de bewindvoerder gaat altijd vrijuit. Bij Rietje ging het ook goed mis…

Gelukkig had ik korte lijnen naar sociale dienst en maatschappelijk werk, de gemeentelijke afdelingen schuld hulp. Ook belde ik soms gewoon een bewindvoerder op met de cliënt naast me, die steeds wijzer werd. Het gesprek ging dan op luidspreker.

… Bij Rietje bleek een jaar lang geen bijzondere bijstand aangevraagd te zijn voor bewindvoerderkosten waar ze recht op had. Ja…dat waren ze vergeten aan te vragen… Dat kon niet meer met terugwerkende kracht omdat het jaar voorbij was en bijstand nooit met terugwerkende kracht kan aangevraagd. Dat betekende een schuld van tegen de 2000 euro voor Rietje die van haar WAO op bijstand niveau min 10% beslaglegging, min bewindvoerderkosten de schuld moest aflossen.

De bewindvoerder had haar dus verder in het moeras gedrukt. De kwijtschelding BSGW (gemeentelijke belasting en waterschap) was ook niet aangevraagd en kwam  380,00  euro bovenop haar schulden. Rietje schaamde zich, begreep het allemaal niet, zweeg en crepeerde toen haar wekelijks leefgeld nog een tientje lager werd. Ze gaf het beste aan de kinderen en leed in stilte.

Gelukkig maar kwam ze via maatschappelijk werk in het consuminderhuis terecht en kreeg per direct een warm vloerkleed, een bed voor een van de kinderen, kleding en een wasmachine die het heel goed schijnt te doen al maakt hij wat lawaai. Wie maalt erom in de achterkeuken… zolang hij draait en anders  staat er bij ons nog wel een andere… Bij de bewindvoerder was geen geld voor een nieuwe wasmachine, vertelde hij toen Rietje en ik samen belden en dat was niet vreemd als door wanbeleid schulden ontstaan…

In de cursus was veel vrolijkheid waardoor Rietje zich gedragen voelde. Ze werkte hard aan inzicht krijgen en ik ging met haar mee naar de rechtbank toen ze vol trots aan de rechter haar klapper met haar maandafrekeningen van een jaar kon laten zien. We hadden samen aan de rechtbank beëindiging bewind/voering gevraagd. We hebben in de hal nog de bewindvoerder ontmoet die dacht dat ik de moeder van Rietje was.

Ik luisterde met humor hoe hij haar probeerde in te pakken, maar Rietje was voorbereid en zweeg…tot ze voor de rechter stond.

Ja...ik heb links de krans
een beetje in model gedrukt.

Toen we binnen werden geroepen keek ik Rietje dan nog eens bemoedigend aan. In een klein zaaltje zat vooraan de rechter in toga met naast hem iemand die notuleert denk ik wel en de namen controleert.…

Een stukje verder rechts de bewindvoerder of maatschappelijk werker. Rietje op dezelfde rij in het midden. Ik mocht daar niet bij en zat een stukje naar achter. Toen gevraagd werd wie ik was, zag ik in de ogen van de rechter een glimp van herkenning…Zoiets als daar heb je dat mens van het consuminderhuis weer… Een korte knik naar hem was genoeg… en wist hij dat ik zo nodig het woord zou vragen.

Na zo’n krachtmeting was ik meestal twee dagen gesloopt, moest een paar Bossche bollen eten tot ik misselijk was, maar in gelukkig voor Rietje… We zien elkaar nog af en toe in het dorp en ja het gaat heel goed met Rietje die uit de schulden is en de les van haar leven leerde… Wat hou ik van haar…en haar kindjes die nu hele kerels zijn...

De volgende keer over hoe je je eigen bewindvoerder kan worden.

Annemiek.

Nog een verhaal uit de tijd toen ik in het consuminderhuis werkte... enkele jaren geleden...

Een alleenstaande meneer met kinderen en een alleenstaande mevrouw met kinderen hadden elkaar gevonden. De liefde nietwaar...

Ze hadden een probleem en wel  een maandelijkse aflossing van een schuld bij de zorgverzekering. einde zomer konden ze een maand (door bij mij bekende onvoorziene omstandigheden) niet aflossen. Wel in oktober tweemaal, als het kindergeld zou komen… De regels waren en zijn nog steeds, als de automatische afschrijving eenmaal niet lukt moet de hele schuld in een keer betaald. 

Maatschappelijk werk belde naar onze noodlijn...en heb ik mevrouw dezelfde dag nog ontvangen in mijn stille kantoor.

Mevrouw had nog maar 25 euro voor twee weken voor haar gezin met 7 personen… Ze aten voornamelijk brood…dat mevrouw zelf bakte…van goedkope bloem en water en van bloem kan je pannenkoeken bakken. We hadden het gezin per direct op de voedsellijn gezet en boodschappen uit ons winkeltje meegegeven o.a. gekocht van geld van de kerstactie van mijn blog.

 Mevrouw is deel gaan nemen aan een net gestarte consuminder cursus en een zwijger (dus stille armoede) door schaamte blijkt alweer…Ze leek anorexia te hebben en toen ik haar man zag leek hij met dezelfde ziekte behept wat natuurlijk niet kon en werd het me duidelijk. Ze aten vaak samen een blikje witte bonen in tomatensaus als warme maaltijd. Als de kinderen maar eten hadden. We hebben ze boven water kunnen houden… 

Bij de bakker in het winkelcentrum deden ze oud brood weg voor enkele euro's de zak en bij het scheiden van de markt in Eygelshoven vroeg ik  bij de groente kramen afval voor de kippen. Het bracht o.a. een bloemkool met een stuk eruit, scheve wortels en gebroken komkommers, verlepte andijvie, die in een bak water weer opknapte. Fruit dat uitgezocht moest worden... 

Het gezin heeft daar heel riant van gegeten en moesten we elkaar soms omhelzen van puur geluk...Ik kan me een moment herinneren toen meneer en ik bij een akker met aardappels na de oogst... de piepers rooiden die langs de kant waren blijven zitten... Dat werden dan gebakken aardappels frietjes, reifkoekjes en stamppotten... en de liefde floreerde...

Annemiek.

Tom….Bij deze beschrijving zal je tussen de regels moeten lezen hoe we maatwerk hebben verricht. Het appartementje van Tom (pseudoniem) werd ingericht met spullen die hij zelf bij ons had uitgezocht. 

Tom was nogal wereldvreemd, indertijd tegen de twintig en voor het eerst op eigen benen. Hij kende de wereld grotendeels van internet waar hij als toeschouwer zijn kennis opdeed.

Tom zijn ouders  waren  al ouder toen ze hun zoon kregen en altijd overbezorgd. Je hoort wel eens dat mensen hun kind in een glazen huisje willen zetten om te beschermen tegen de boze wereld en zo moet het zijn gegaan. Geen vriendjes, geen sportclub, niet bij de verkenners en geen fiets. 

Tom werd als kind veel geplaagd op school, droeg te ouwelijke kleding en werd vaak ziekgemeld. 

Zaad verzamelen voor de bui kwam

Tom groeide op tot een jonge man met grote afstand tot de arbeidsmarkt.

Geen rijbewijs, geen vrienden, hij ging nooit uit en was heel lang niet in staat om onder het liefdevolle verstikkende regime van zijn ouders uit te komen. Tom is uiteindelijk na een fikse ruzie het ouderlijk huis ontvlucht. De politie heeft hem ergens opgepakt en hem naar het sociaal pension gebracht. Daar kon hij een tijdje blijven tot hij wist waar naar toe, maar naar huis wilde hij niet meer.

Bij het sociaal pension kenden ze Annemiek toen al goed en ik wist steeds meer over hoe het daaraan toe ging. Na een telefoontje kwam Tom bij het consuminderhuis werken. Hij nam deel aan een cursus en kreeg ik daardoor meer kijk op de wereldvreemde Tom. 

Hij kreeg sportschoenen, jeans en hippe shirtjes waardoor hij om te beginnen niet zo opviel. Daar was hij blij mee. In de cursus speelden we vaak rollenspellen o.a. hoe je bij iemand over kwam en de open of gesloten lichaamstaal.

Sollicitatiegesprekken werden vaak geoefend met veel gelach maar heel opbouwend.

Tom verschool zijn gebogen hoofd vaak achter zijn te lang haar en wist geen raad met de vrijheid die hij opeens had. Niemand die hem meer bevelen gaf. “Wat is jou mening Tom? Wat ga jij voor leuks doen in het weekend?” “De kookworkshop is zo leuk Tom, je leert daar koken en brood bakken.”

Tom kreeg mogelijkheden genoeg aangereikt …en kon zonder druk zelf bekijken of hij meedeed of niet. Daar moest hij erg aan wennen. Tom had geen schulden (wat zo moest blijven) leerde budgetteren en leefde van een bijstandsuitkering met huurtoeslag/zorgtoeslag. Van computers wist hij veel en had zo een PC bijeengebracht van wat losse onderdelen die zo bij ons binnen kwamen. 

Daardoor kon hij iets betekenen voor zijn collega’s die hem aanspraken. Het was een kwestie van tijd…en had Tom kennissen… Hij wilde zo graag erbij horen dat hij een willig slachtoffer werd van uitbuiters. Dat had mijn aandacht… Tom kreeg op een gegeven moment begeleiding van Mens Ontwikkel Bedrijf, een onderdeel van de sociale dienst en kreeg zelfs werk toen hij meer uit zijn schulp was gekropen… Werk met begeleiding en later een vast contract. Soms kom ik hem Tom nog tegen en maken we een praatje…

Dan komt de bijna nieuwe frituurpan weer in mijn gedachten en soms besproken. Die stond indertijd nog op zijn verlanglijstje en kwam zomaar schoon amper gebruikt bij ons binnen. Voordat een vrijwilliger het ding in een hoekje kon verstoppen voor zichzelf had ik de pan geschoten… Er kwam frituurolie bij en kon een blije Tom het ding meenemen.

Uiteindelijk is de band met zijn ouders weer hersteld toen Tom werk had gekregen. Tom bleef een nog wat stille introverte meneer die veel luisterde en als hij sprak je niet om hem heen kon. Hij doet het zo goed…en ook hij is een van mijn dierbare kinderen…

En ja… die spullen die binnenkwamen bij het consuminderhuis.!!! Helaas probeerden hebzuchtige vrijwilligers spul zichzelf toe te eigenen of voor familie en vrienden mee te nemen. Die vrienden waren dan vaak tweeverdieners zonder schulden. Ik kende vele verstop plekken in het consuminderhuis en het huis in Molenberg was zo groot dat het niet moeilijk was om door de achteringang spul weg te sluizen in kofferbakken als ik bij de hoofdingang bezig was. We hadden in die tijd overal camera’s moeten hebben…De ene vrijwilliger dekte de andere…Het was zaak een vertrouwenspersoon bij de inname te hebben want ik kon niet overal tegelijk zijn.

Ik herinner me een gesprek met een zeer emotionele mevrouw in nood in een stille ruimte…
de deur werd open gerukt en vrijwilligster H kwam binnen stormen met de vraag of ze een vloerkleed mocht hebben dat net binnen was gekomen.

Aan de andere kant kwam vrijwilligster W om hetzelfde te vragen… “Ik was eerst!” riep de ene…”Breng dat vloerkleed eens hier,” was mijn reactie. Toen het er lag was mijn vraag of ze al vloerkleden hadden thuis. Ja…maar dit was mooier was de reactie. “Mevrouw hier heeft geen vloerkleed en als ze het mooi vind mag ze het hebben.” 

Ze durfden allebei niet te zeggen dat mevrouw het "ouwe" vloerkleed van hen kreeg... Misschien leerden ze nog eens geen gesprekken in privacy te storen voor een lauzig vloerkleed…Dan krijg je de volle laag van Annemiek.

Bij dameskleding sorteren waren de meeste vrouwelijke vrijwilligers te vinden terwijl de vrouwen werden geacht op andere afdelingen werkzaam te zijn. Prima als ze iets zagen wat ze voor zichzelf of hun kinderen konden gebruiken, al hoorde je vaak: “Is dat iets voor je dochter?” Je moest overal ogen en oren hebben…

Bij de aanvang van de werktijd was altijd een werkbespreking en werd regelmatig gevraagd wie biologische boontjes of andere groente uit de tuin van Mart wilde. Dat wilde men wel en plukte Mart de boontjes die in porties klaar werden gelegd… Naar Mart en mijn mening gouden cadeautjes. Ze bleven vaak liggen omdat kleren en spul meeslepen alle energie opeiste. Wie denkt er dan nog aan boontjes…Tot ik hen bij de uitgang eraan herinnerde…

En soms... ging het toch mis als een doosje topinamboer onder een tafel uit het zicht was geschopt. Dat lag dan een week erna te rotten... Niets menselijks is me vreemd... en hoefde ik maar naar mezelf te kijken. Ik heb eens een vaas van de trap gelazerd omdat niemand hem mee naar beneden wilde nemen... Foei...

Annemiek.

Jos… Alleenstaand en al wat ouder. Hij had een Wajong uitkering en werkte parttime in een klein fabriekje aan de rand van het dorp. Op de fiets kon hij daarnaar toe. Een vrolijk goed mens en als alles gewoon zijn gangetje ging, was er niets aan de hand met Jos. Een ongeluk zit in een klein hoekje, komt altijd onverwacht en zelden alleen…

Jos was in de problemen geraakt en daardoor een maandvoorschot achter bij Essent. Dat werden drie maandvoorschotten achter... binnen een half jaar en dat kon hij zich met zijn minimuminkomen niet veroorloven. Wat de reden was?

 Jos had een heup gebroken na een val met zijn fiets. Een operatie volgde en opname ziekenhuis. Er moesten wat pyjama’s, ondergoed en trainingsbroeken komen omdat het oude spul tot op de draad was versleten. Jos lette daar niet zo op. Zijn zus zou daar wel voor zorgen en kwam goed.

Toen dacht Jos nog niet aan de tig euro eigen bijdrage zorgverzekering die moest betaald. Hij kwam nooit bij de dokter. Zijn tweede financiële strop de ESSENT dat niet afgeboekt kon worden door te weinig tegoed had niet zijn aandacht op dat moment. Zijn derde ramp werd zijn eigen zus die de boodschappen deed toen Jos naar huis mocht. Jos was blij geweest met de hulp en zweeg over de wel erg ruime hand waarmee door zus werd ingekocht. Het moest maar even… hij hoopte snel zelf weer op de been te zijn. Tegen de buren gaf Jos hoog op over de hulp van zijn zus en iedereen was gerust…

De stille manipulatie moet toen zijn begonnen en eigenlijk had Jos het wel verwacht maar kon geen kant uit. Hij was afhankelijk van zijn zus. Het waren niet alleen de hopen te dure boodschappen die niet allemaal in zijn keukenkastjes belanden, maar ook de nodige eurootjes die hij betaalde voor de poets uurtjes van zijn zus in zijn huis.

Zijn zus was een wel erg dure “mantelzorger.” De vele keren dat zijn zwager hem voor controle naar het ziekenhuis bracht werd verrekent want je wil niet over de tong gaan… Al die drukte in zijn huis en de oude hond die nu door zijn neefje werd uitgelaten. Daar gaf hij (oftewel zijn zus voor hem) ook weer geld voor, want die neef was erop uit. Dat zal hij wel van zijn ouders hebben afgekeken. De vele keren dat friet werd gehaald omdat er geen tijd voor koken was geweest. De bestelling was groot want het hele gezin at royaal mee…op kosten van Jos. Zijn zus had tijdelijk zijn bankpas.

Na het overmaken van de WAJONG uitkering van Jos was zijn zus snel erbij om geld af te halen voordat de automatische afhoudingen werden afgeboekt.

Eenmaal per maand moet een bankrekening op plus staan en is dat niet het geval dan wordt na drie maanden de bankrekening geblokkeerd.

Zus en zwager woonden met hun zoontje zo ongeveer bij Jos in… met koekjes bij de koffie die opeens van D.E. bleek te zijn en niet van OKE merk waar Jos het altijd mee had gedaan. Mee eten bleek vaak gemakkelijker. Ze konden de kosten immers delen maar de grootste post betaalde jawel….Jos.

Jos die altijd sober had geleefd maar overhouden was nooit gelukt door zijn oude hond die speciaal voer moest hebben (nierproblemen) en het beestje was zijn “kind” geworden toen hij na zijn scheiding alleen kwam te staan…

Van zijn vakantiegeld in vroegere jaren moest hij meestal hoognodige uitgestelde aankopen doen of de minstand op zijn bankrekening aanvullen… Herstellen van een gebroken heup duurt lang als je niet meer zo jong bent en de tijd boven draagkracht moeten leven werd hem fataal.

Een betalingsregeling voor de schuld bij de zorgverzekering en ESSENT had hem misschien kunnen redden maar tegen de familie manipulatie was hij niet bestand.

Jos zweeg uit onmacht en schaamte…Toen hij weer mobiel was heeft hij zijn zus en consorten zo ongeveer uit huis gezet. “Stank voor dank,” zei zus. Toen was door Essent de toevoer stroom/gas al afgezet, dat doen ze bij wanbetalers net voor je deur. Ook had Essent al beslag op Jos zijn uitkering gelegd, tot de beslagvrije voet en dat is 10% onder minimum… en Jos zweeg. Hij mocht blij zijn niet uit zijn huurhuis te zijn gezet. De uitbuiterij had net niet lang genoeg geduurd. Zonder stroom en gas moest nog maar een tijd zo blijven. Hij wist ook niet hoe dat kon herstelt. Zolang het loonbeslag zou duren…

Jos zweeg nog steeds toen hij na drie maanden weer aan het werk kon gaan en leidde hij een dubbel leven. Wassen op de hand was in de zomer  geen probleem geweest. De dag begon als het licht werd en zijn hond hem wakker maakte. Jos ging met de kippen op stok als het donker was geworden en hij met zijn hond het laatste rondje had gelopen. Jos sliep op de bank met de hond in de mand ernaast, want in zware tijden wil je dichtbij het liefste zijn dat je hebt.

Dieren bedonderen je niet want hun liefde is onvoorwaardelijk. De onzekerheid, het opgejaagde gevoel van direct na het ongeluk had hem niet meer verlaten… integendeel het werd alleen maar erger…

Jos sloeg alle bezoek af, met afgesloten deuren en poorten en de rolluiken omlaag. Een oud butagasstel met een gasfles werd zijn redding. Dat had vroeger in de schuur gestaan om frites op te bakken, om stank in huis te voorkomen. Intussen stond het gasstel in de keuken en zorgde voor warm water voor koffie en een wasbeurt van zijn lijf voor het aanrecht en/of om wat eten op te warmen bij kaarslicht... Jos was vindingrijk en laadde zijn telefoon op, op zijn werk, zonder dat iemand maar iets door had…

“Kom je vanavond ook langs Jos?” “Ja hoor…mag ik me dan bij jou even douchen, ik kom dan net van een zware klus iets verderop” Lekker door en door opwarmen in het weekend doe je bij de supermarkt of IKEA en bij moeder in de verpleegkliniek laadde hij op zondag de telefoon op… Zo heeft hij het hele verhaal aan me vertelt en we hebben er samen om gelachen hoe vindingrijk hij was...

Ik vertelde aan hem hoe ik heel veel herkende van zijn verhaal, door naast hem te gaan staan. In het verleden leefde ik lang van 10 euro leefgeld per week en hele zomers bonen at uit de volkstuin omdat ik nooit in de schulden wilde komen. Alle geld ging toen naar mijn zorgen zoon, die ik financieel boven water hield. Schulden heb ik nooit gehad daar lag bij mij de grens van hulp verlenen…In die tijd zijn de woonmantels ontstaan om de energiekosten te drukken. Later werd consuminderen uit noodzaak, consuminderen uit overtuiging. 

Jos heeft het bijna twee jaar volgehouden zonder stroom en gas en er moest iets gebeuren want Jos vervreemde van de samenleving en was een kluizenaar geworden. Hij kon er niet meer tegen en raakte overspannen van alle geheimzinnigheid…De tranen zaten constant hoog omdat hij nog een winter niet meer aankon en uiteindelijk brak hij… op zijn werk. Zijn leidinggevende belde naar maatschappelijk werk waar hij over drie weken een afspraak had.. De leidinggevende van Jos wist gelukkig ook van het consuminderhuis en belde me op.  Buiten openingstijden in de stilte hebben Jos en ik met elkaar gesproken en de mogelijkheden bekeken.

Er kwamen schone dekbedden en wollen dekentjes voor zijn beestje en goede tweedehands kleding want er was zoveel versleten en vooral te vies geworden om nog ooit schoon te krijgen. Dat werd in vuilniszakken door brandgangetjes afgevoerd. Daarnaast draaide mijn wasmachine een weekend lang.

Jos kreeg voedsel in blikken en potten en vers spul voor diezelfde dag. Dat kon bewaard in een koelbox (die wij nog hadden staan) Die kon buiten in de kou naast zijn keukendeur.

Jos werkte naast zijn parttime werk enkele uren in de week in ons consuminderhuis en hij en ik zwegen over wat hem was overkomen. Dat ging niemand iets aan. Jos kreeg nog wat meubeltjes die aan vervanging toe waren. Eenmaal per week zette Jos zijn vuile was bij mijn achterpoort. Dat kwam schoon weer terug op de dag dat hij bij ons kwam werken… In hof en huis duldde ik geen “cliënten” hoe aardig ook.

Tijdens Jos zijn afspraak bij maatschappelijk werk was ik eventjes telefonisch aanwezig. Om weer aangesloten te worden bij ESSENT plus maand voorschot plus eerste aflosbedrag van de schuld bleek 800 euro nodig te zijn waaraan we ook een deel aan bijdroegen vanuit mijn kerstactie van de lezers van de Mijmeringen. De grootste moot werd  via maatschappelijk werk uit het noodfonds betaald.

Jos deelde nog een tijd mee met onze voedsellijn als aanvulling, omdat hij zich het eten uit de mond spaarde voor aflossing schuld en het dure hondenvoer en dat was hem aan te zien… We hielpen tot de beslaglegging van zijn uitkering afging en nog ietsje verder…  Ik zag Jos rustiger worden en blij en zijn hond heeft hij al eens meegebracht die uitgebreid werd bewonderd en geknuffeld. Het beestje dat hem liefde gaf toen eigen volk hem uitbuitte…

Jos had vroeger tientallen jaren lang iemand van Meander die wekelijks een uurtje meekeek… Door bezuiniging was die hulp weggevallen en was de weg open voor het uitbuiten van een eenvoudig goed mens…Jos is een van mijn kinderen en heeft voor altijd een plekje in mijn hart…Dat bleef nadat onze wegen scheiden…Dat moest wel want met mijn levenservaring kon ik in stilte vele helpen die dat nodig hadden en dat kost tijd en energie…

Annemiek.

Nicky…

De vader van haar kindjes was na zijn werk niet thuis gekomen. Ze dacht hem na zes jaar samen wonen door en door te kennen, wat achteraf gezien niet zo was geweest. Beiden kwamen uit gebroken gezinnen, waar bij Nicky thuis wel eens klappen vielen en over de rug van de kinders uiteindelijk een vechtscheiding van haar ouders liep.

Bij Wessel thuis was het al niet veel beter en samen besloten ze het “later” beter te gaan doen…Wessel en Nicky wilden hun eventuele kindjes vol liefde groot  brengen en een warm thuis bieden. Willen we dat eigenlijk niet allemaal?

Ze hielden zielsveel van elkaar en de kindjes waren vlot gekomen en zeer welkom. Drie stuks onder de zes jaar…dan hadden ze iets aan elkaar. Twee meisjes en een jongetje, daar lieten ze het bij. Wessel was altijd al een harde werker geweest en verdiende goed in de bouw met af en toe een zaterdag klus. Je weet hoe zoiets gaat met bouwvakkers…Nicky verzorgde zo goed mogelijk het warme nestje met de kindjes waar pappa graag thuis kwam…Dat bleek achteraf niet meer zo te zijn…

Naast de dagelijkse oppervlakkige gesprekjes was eigenlijk nooit meer diepgang geweest. Wat broeit allemaal onder oppervlakkigheid? Onuitgesproken dromen? Nicky en Wessel waren elkaar misschien wel in de drukte kwijt geraakt…

Op een dag was hij niet thuis gekomen van zijn werk en een digitaal berichtje was zijn laatste levensteken. Nicky dacht aan een ongepaste grap en op dat moment niet eens aan de gemeenschappelijke bankrekening.

Als je niet wil koken.


Die was toen al leeggehaald tot 1000 euro min, de dag dat Wessel zijn salaris was gestort en voordat de vaste lasten werden afgehouden. De auto had hij meegenomen, veel van zijn kleding en al zijn gereedschap. Wanneer dat was ingeladen is Nicky ontgaan…

Ze waren niet getrouwd en hadden geen samenlevingscontract. Bij echte liefde is dat niet nodig nietwaar?! Je hebt een gezin…kinderen met elkaar. Wessel had schijnbaar geheimen. Hij schreef zich niet uit op zijn thuis adres… had hij dat verzuimd? ( bewust?) Dat betekende voor Nicky geen bijstandsuitkering kunnen aanvragen…omdat Wessel ingeschreven stond op zijn thuis adres.

Daar had Nicky voorlopig nog niet eens aan gedacht en was voor haar onbekend terrein. Diep geschokt was ze tot niets in staat, als verlamd en kwamen vele vragen bij haar op… Waarom? Waardoor? Waar was hij nu? Was er een ander? Bij zijn baas was Wessel ook met de noorderzon vertrokken…

Nicky belandde in de ontkenningsfase…nam huishoudgeld uit het gespaarde geldpotje. De ijzeren reserve voor dagjes uit. Wessel zou wel weer thuis komen en kon gepraat worden…  Ze wilde er niet aan…kon het maar niet geloven…en dacht aan hoe mooi hun gezinnetje was.

Ze verwachte Wessel nog steeds. Hij zou zo wel komen het was immers al laat…en ze dekte de tafel tegen etenstijd met nog steeds zijn diep lievelingsbord erbij…

Vijf weken had ze het gered met haar spaarpot maar geen vaste lasten betaald omdat de bankrekening leeg was geplunderd en niets meer binnenkwam. Geen enkel bericht van Wessel en het oudste meisje dat steeds naar pappa vroeg.  De bezorgde buren en vrienden waar ze de deur niet meer voor open deed. Toen moest ze wel onder ogen zien dat Wessel niet meer terug zou komen. Nicky bleef alleen achter met de zorg van haar drie kindjes…Het grote drama moest toen nog beginnen…


Iemand uitschrijven uit je huis kan pas na gedegen onderzoek van de gemeente dat minimaal vier weken duurt. Als de persoon niet wordt gevonden wordt hij/zij uitgeschreven als zijnde geëmigreerd. Daarna kon Nicky pas de bijstandsuitkering aanvragen.

De behandeling aanvraag kan wel zes weken duren. Toeslagen aanvragen (o.a. huurtoeslag) kan pas als je bewijs van inkomsten kan overleggen en voorlopig was dat nul. Met terugwerkende kracht is er niet bij. Je krijgt bijstand vanaf data aanvraag toen Wessel eindelijk uitgeschreven kon worden na beëindiging van de procedure.

Twee maanden vaste lasten achterstand werden er drie. Een brief van de woningcorporatie… de uithuiszetting zou binnenkort bij der rechtbank worden aangevraagd. Zo is de procedure als na drie maanden de huurder taal noch teken geeft op aanmaningen. Nicky liep achter de feiten aan en kwam via de sociale dienst bij een maatschappelijk werkster terecht die direct actie ondernam…Met het oog door de naald is Nicky aan uithuiszetting ontkomen met de belofte dat van het kindergeld al een deel huurschuld zou worden voldaan. Daar heeft ze voor getekend.

Een telefoontje van maatschappelijk werk naar mij was genoeg…en werd direct dezelfde dag een afspraak met Nicky gemaakt buiten openingstijden in het consuminderhuis. Ik hou van korte lijnen en snelle hulp om rust te brengen… Ze zou de kindjes meebrengen en dat was goed…

Begin december en een gebroken mensenkind dat in haar kracht probeerde te gaan staan. De kinderen hadden al snel speelgoed gevonden en werden daardoor afgeleid. Nicky vertelde wat ik al grotendeels wist. Ze was afhankelijk van voedsel van haar ouders en de uitkering werd misschien in januari voor een halve maand uitbetaald als het niet februari zou worden. Ik liet haar maar praten o.a. over de sociale dienst die altijd een maand achteraf betaald en de aanvraag moest eerst bekeken worden voor de verwachte toekenning zou volgen. Nicky kon al helder denken was mijn conclusie… “De maand december heeft vele vrije werkdagen…dus nog meer achterstand,” merkte ik op..

 De snel opgelopen schulden betekende in de toekomst van een minimum uitkering een hoge maandelijkse afbetaling huurschuld en energiekosten. De kinderbijslag om brandjes te blussen.

Nicky wilde wel van droog brood leven, als ze met haar kindjes maar mocht blijven wonen in het huis waar alles bekend voor hen was. Waar kon ze heen met drie kinderen… Bij haar ouders in een 55+ flatje kon niet en mocht niet en de “aanscheiter”

 slaapt nooit. Ik heb haar maar niet vertelt dat kinderen tijdelijk bij pleeggezinnen worden geplaatst als hun ouders niet voldoende zorg kunnen bieden. Zoals uithuiszetting of afsluiting energie of zonder inkomsten zijn. Niets eens alleen labiele ouders met o.a. verslavingen. Ik heb vele malen meegemaakt dat kinderen tijdelijk bij pleegouders voorgoed werd, tot uit de ouderlijke macht zetten toe…Ik heb dat allemaal maar niet aan Nicky vertelt…


Ze kon op dat moment alleen de dichtstbijzijnde ellende bevatten en dat raakte al zeer diep. Ze hield een hand op haar borst waar onder haar trui het kruisje van een rozenkrans zat…Toen had ik de kraaltjes om haar hals al gezien die achter haar trui verdwenen. Tien kleine kraaltjes voor de Weesgegroetjes en de dikkere kraal voor het Onze Vader… We hebben de bigshoppers met voedsel samen gevuld en toen ik haar even aanraakte kwamen de tranen…Dat deed ik met opzet om de druk eraf te halen en de stroom verdriet los te maken…

Ik vertelde haar dat ik geloof in een hogere macht die ons draagt en kwam haar rozenkrans te voorschijn. Ze vertelde twee keer per dag te bidden… “Vandaag kan je bedanken,” heb ik haar nog vertelt want we blijven je dragen zolang het nodig is… en daar houden wij ons aan al moet ik de boodschappen zelf gaan kopen…

Vijf december had de zak van Sinterklaas aan de deur van Nicky en haar kindjes gestaan…met speelgoed en snoep en voor Nicky ook een verzorg pakketje. Nicky’s moeder paste op de kindjes als Nicky naar mijn cursus in de avonduren kwam. Daarin werd de voortgang besproken op meerdere vlakken en veel geleerd van elkaar…waardoor de deelnemers stabieler en krachtiger werden…

Dan mochten de deelnemers aan het einde van de avond kleding en spul uitzoeken dat ze nodig hadden. Een gezellige bedoening vaak tot in de kleine uurtjes. Nicky kwam tweemaal per week naar de broodlijn met het jongste kind in een wandelwagentje…en werd bijgestopt uit het winkeltje als iets op was van houdbaar spul…

We hebben haar de feestdagen door gedragen met een mega bult voedsel… gekocht o.a. van mijn Kerstactie Mijmeringen en de sponsorwerving bij bekende Nederlanders die ik deed. John de M senior was daar een van en hij sponsorde begin december jarenlang 5000 euro waar we vele gezinnen de feestdagen van door konden dragen. De gereformeerde kerk gaf altijd een donatie en de vele lezers die me hielpen al die gezinnen ruim in de boodschappen te zetten.

Daardoor kon ik hier en daar hoognodige versleten wasmachine koelkast of gasfornuis laten brengen en de vele bigshoppers voedsel. Daar hielpen vele vrijwilligers aan mee om die te vullen…


 Voor elke drie personen in een gezin was een bigshopper en bij elke bigshopper hoorde een envelopje met 30 euro voor vers spul. Bij een gezin van vier personen werden twee bigshoppers gegeven en de supers gaven wat over was van Sinterklaas. Van chocoladeletters werden pindarotsjes gemaakt en cornflakes in gesmolten chocolade gedoopt. Hier en daar werden PLUS tegoedbonnen in stilte uitgegeven waar het heel nodig was. Bij gezinnen met kinderen. Van de bonnen mocht geen shag of sigaretten gekocht…dat wisten ze bij PLUS.

Nicky heeft nog lang voedsel van de broodlijn meegekregen en hoorde ik tijdens de cursus hoe ze erbij zaten. Het kleding/voedselpasje werd ingetrokken als de mensen niet meer naar de cursus kwamen… Nicky heeft inmiddels een nieuwe partner en de kinderen zijn jonge volwassenen die nog steeds ”Hoi Annemiek” roepen als ze me zien…en maakt mijn hart een blij sprongetje…Als Nicky haar hond uitlaat en we elkaar tegenkomen zwaait ze. Ze woont bij mij om de hoek…We maakten onlangs een praatje in het winkelcentrum waar ze was met haar vriend… Ik heb maar niet gevraagd of ze een samenlevingscontract hadden, dat hoeft niet omdat Nicky nu veel wijzer is dan toen…Dat zie je alleen al aan haar lichaamshouding en zit wel goed…en gaf ik haar een knipoogje…

Annemiek.

Marlies… Ze heeft het grootste deel van haar leven getracht haar enigste zoon (met een psychische stoornis) boven water te houden…

Ze kon gewoon niet anders wetende dat de liefde eenrichtingsverkeer was... Vanaf zijn achttiende (wettelijk volwassen) kon ze niet veel meer regelen en stond Marlies aan de kant van zijn weg toe te zien hoe hij steeds weer opnieuw in de problemen raakte, o.a. relaties begon… die gedoemd waren te mislukken. De zoon heeft meerdere kinderen in kort durende relaties verwekt. Marlies probeerde te sturen en met raad en daad bij te staan.

Marlies voelde zich als moeder verantwoordelijk om relaties van haar zoon overeind te houden. Alleen al voor de kindjes en daar is ze heel ver in gegaan. Het mocht niet baten…en steeds weer werden relaties verbroken omdat met de man niet te leven was.

Marlies bleef contact houden met de ex vrouwen van haar zoon  en haar kleinkinderen waar hij niet meer naar omkeek alsof het afgedankte meubelstukken waren.

Marlies zorgde slecht voor zichzelf… werkte zich kapot in alle soorten banen en bijbaantjes, leefde zelf van bijna niets en maakte zelfs schulden die ze de rest van haar leven zal moeten aflossen…Wat Marlies typeert is het feit dat ze van haar zoon heeft verdragen wat ze van geen ander mens zou doen. De reden? Ze wilde contact met hem blijven houden om eventueel waar maar mogelijk te kunnen blijven sturen, zover hij dat toeliet…  Verder schaamde ze zich kapot dat haar zoon zo weinig bijdroeg aan de maatschappij….

De zoon van Marlies is in rustiger vaarwater gekomen… Godzijdank en was Marlies te vroeg voor haar leeftijd, lichamelijk gesloopt en getraumatiseerd…Je zou het een PTSS kunnen noemen. Een vrouw die een zichzelf opgelegde, veel te zware kar heeft getrokken uit moederliefde en verantwoordelijkheidsgevoel. Liefde die alleen maar van haar kant kwam...en een deel van haar kleinkinderen toen ze nog klein waren.

Maantje 

Ik ken Marlies al heel lang en ze is me zeer dierbaar. Ik kan zo de herinnering ophalen waarin ze emotioneel weer babykleertjes vroeg. We keken elkaar aan en wisten” het is weer zo ver.” later kinderkleertjes en warme jasjes en ik gaf haar altijd wat ze nodig had…wetende dat haar zoon weer eens ergens iets had verwekt bij een “grote liefde” die dan zes maanden duurde of zo.

Mijn collega’s die de achtergrond niet kenden (privacy) veroordeelden het maatwerk dat ik toepaste bij Marlies. “Als je maar vriendjes was met Annemiek.” Terwijl het maatwerk een heel andere lading had dan werd ingevuld… Marlies deed voor ons wat ze kon…en zat dagdelen op “gratis op te halen” te grasduinen waar ze een keer in Sittard zo ongeveer een voetbalveld heugafeld tapijttegels opduikelde bij “Beter Bed.”

We moesten ze zelf oprapen en afvoeren waar we een heel weekend mee bezig zijn geweest. Wat hebben we daar vele gezinnen mee kunnen helpen...

Terug naar Marlies…

Marlies leefde al jaren van 25 euro per week (bewind voering) en doordat gaandeweg al wat schulden waren afbetaald werd de 25...35 euro per week. Ze moest daar alles van doen… Eten, kleding enz. We gaven haar eenmaal per week de voedsellijn en dat hielp natuurlijk. Ze hoopte zolang te blijven leven tot alle schulden waren afbetaald….

Marlies had een scootmobiel en huishoudelijke hulp gekregen van WMO. Haar wekelijkse “uitje” op donderdag was eerst naar het consuminderhuis om haar voedselpakket op te halen met aansluitend in de super kopen wat nog ontbrak. Daarna was haar energie ver op…en rolde ze weer de Moltberg af…naar haar piepklein huisje.

Ze had veel aandoeningen vooral artrose en een slangetje in haar neus aan een zuurstofapparaat. COPD. Ze kon in het consuminderhuis de trap niet op naar de kledingafdeling en ze zou naar Molenberg moeten komen waar alles begane grond was… Ze kon daar zo langs de rekken rijden… maar het was te ver voor haar en ze wist niet of ze het redde ook nog terug… Dus deed ze het met wat er was…of wat ik voor haar vond en wel leek te passen.

Marlies spaarde haar goede kleding voor de “uitjes” en een BH droeg ze al lang niet meer, daardoor kreeg ze smetplekken onder haar borsten die ze behandelde met sudocrem met lapjes erop. (Ja dat had ze van mij.) Thuis gekomen kleedde ze zich direct om in een dunne katoenen nachtpon. De katoen kon ze in de huidplooien leggen wat helpt, (met daarover heen mega wollen truien en een deken) De verwarming natuurlijk laag…

Ze leefde op de bank voor de TV of de PC en waggelde wat in huis rond… moeizaam dingen doen en ze had veel last van bijwerkingen van de medicijnen die ze moest nemen (duizelig misselijk en moe) Als ze bij moest betalen nam ze de medicijnen niet. Ze had toen al geen vrienden meer… alleen haar huishoudelijke hulp waar ze wat aanspraak aan had een ochtend per week. Haar kleinkinderen en zoon kwamen steeds minder…Ego mensen erg op zichzelf gericht…dat had ze altijd al geweten, het hoort bij de stoornis die haar zoon heeft… en de opgroeiende kleinkinderen waren met andere dingen bezig dan met naar een ziek mens te gaan…Het verstand komt met de jaren…

Als de hergebruik bank die ze van ons kreeg versleten was, brachten we weer een andere…  Ik herinner me een keer toen ze huilde tijdens haar voedsel ophaal dag en heb ik haar voor laten gaan en gevraagd of ik iets voor haar kon doen…. Ze schudde haar hoofd en kon verder niets zeggen van de pijn. Toen heb ik haar maar eens voorzichtig geknuffeld…

Maantje en haar pappa Ahmed.

Soms kon ze niet komen en was te ziek. Dan belde ze af en hoorde ik aan het wanhopig naar lucht happen hoe slecht het met haar ging. De stap was op dat moment  te groot om in weer en wind de berg op te rijden in haar scootmobiel. Ze koos er dan voor om een week te leven op boterhammen met chocolade pasta of zo.

Dat wist ik intussen wel en zocht mooie boodschapjes  voor haar uit of ging ze kopen… wetende wat ze lekker vond. Een lekkere douche crème erbij, een megapot zalf en een luisterend oor… met een bloeiend plantje erbij… Daar knapt een mens van op… 

Je moegestreden lijf zal wel niet meer onder de levenden zijn lieve Marlies want ik heb je nooit meer gezien…en ben je eindelijk vrij…

Annemiek.

Koen en Mara… (pseudoniem) Op straat gezet omdat de bewindvoerder de huur niet betaalde om welke reden dan ook. Stom natuurlijk want je hebt met een bewindvoerder nog een zorg erbij en meekijken is aan de orde door jezelf of familie. 

Hoe naïef kunnen mensen zijn als ze denken met een bewindvoerder niets meer te hoeven regelen en veilig zijn. Zwakke afhankelijke mensen worden regelmatig in de pan gehakt door bewindvoerders want ze zijn een gemakkelijke prooi. 

Hou ze dom en je hebt jarenlang inkomen van ze,  door bijna niets te doen. De bewindvoerder ontving natuurlijk de post en de gerechtelijke beschikking “uit huis zetting” van Koen en Mara. Die wellicht in het laadje “nog te behandelen stukken” van de bewindvoerder lag. Misschien was de meneer op vakantie en hing ergens aan de bar met een plaatselijke schone.

Koen en Mara zijn na de uithuiszetting in de klomp beland. Een opvang voor daklozen… Koen was getipt door de sociale dienst Heerlen en belde me met zijn verhaal. Ik hoorde wel dat hij wanhopig was. Hij heeft het buskruit niet uitgevonden en dat is niet erg. Door bemiddeling van een begeleidster van de klomp heeft hij een kamer kunnen huren. Ze sliepen op de grond op een jas en het is al heel veel om droog en warm te zitten.

Ze kregen van mij de opdracht direct te poot richting Molenberg te komen waar ik onze voorraad al aan het bekijken was. Er was zelfs een tafelmodel koelkastje en je had hun gezichten moeten zien. Een van onze chauffeurs had ik overgehaald nog eventjes te blijven. Een biljetje doet wonderen…

Koen en Mara kregen een halfuur om spul uit te zoeken en werd de boel ingeladen in ons vrachtwagentje. Gelukkig waren ze smal want we pasten net erin. Ik moest ook mee voor het overwicht ondanks overgewicht.

Ik ging altijd overal mee en had een sjaal aan de binnenkant van de vrachtwagen geknoopt waar ik steeds langs “abzeilde.”

De meubeltjes werden in het huurkamertje gezet,  het bed afmeting twijfelaar en de koelkast het eerst. Wat teveel was werd mee terug genomen en morgen moesten ze maar zelf kleinspul komen halen… Jawel te poot. We zijn weer snel vertrokken nadat ik een bigshopper met wat eten op bed neerzette met de boodschap dat er een envelopje inzat voor de friettent…

Maja…en Gus. Pseudoniem) Maja komt elke week voedsel halen bij onze voedsellijn voor haar zieke broer Gus. 

Gus werd door zijn echtgenote aan de deur gezet toen hij zwaar ziek werd. De liefde was over en ze hoefde hem niet meer en hij moest maar bij zijn hoog bejaarde moeder gaan wonen. Zo ziek als hij was heeft hij geen weerwoord gegeven en zich weg laten sturen, te ellendig om te strijden….Wat moet je ook als je niet meer gewenst/geliefd bent…

Wonen bij zijn moeder kan natuurlijk niet omdat moeder door haar kinderen al geholpen moet worden en een zieke zoon niet verzorgen kan. Moeder krijgt bovendien AOW en dan mag je geen zoon of wie dan ook bij je in laten wonen...al doet ze wat ze kan. De aanscheiter woont meestal “next door.”

Gus verhuisde dus tijdelijk van de ene zus en broer naar de andere terwijl hij steeds zieker werd en langere tijd tussendoor in het ziekenhuis verbleef. De familie deed alle moeite om een klein flatje voor Gus te krijgen wat lukte bij een kleine woningcorporatie. De familie legde maandenlang  de huur bij elkaar,  terwijl verschillende instanties probeerden wijs te worden waar Gus zijn uitkering vandaan moest komen en waar naar toe. (onder druk van Maja.) 

Gus kon even niets zelf regelen en hij woonde niet meer op het adres vanwaar hij ziek was gemeld. Inmiddels had Maja bij ons consuminderhuis aan de bel getrokken. Ze wist van ons bestaan en heeft ooit aan een cursus meegedaan…

We hebben het flatje van Gus per direct ingericht en hem voorzien van linnengoed keukenspul en wat verder nog nodig was…. De scheiding liep inmiddels en de kinderen kwamen bij Gus op bezoek in een omgangsregeling. Hij was nog een schim van zichzelf en zo goed als blind en heel zwak. Zijn eens forse mannenmaat was een kindermaatje geworden en we zochten een winterjas extra smal zodat hij aan de arm van Maja even aan de frisse lucht kon…Zijn ziekte is uiteindelijk gediagnosticeerd al schiet je daar niet altijd iets mee op…

De familie zorgde om de beurt voor hem en er werd gekookt en schoon gemaakt en de was gedaan. Maanden verder zag het ernaar uit dat Gus afgekeurd zou worden en een uitkering zal krijgen van UWV. Ik was even te druk en hoorde het in het voorbijgaan…ze hoeven geen verantwoording af te leggen…geen eerlijker mensen als zij…( al weet je het nooit.) Ze zullen de kluit niet belazeren daar zijn het geen mensen voor… Dat proberen anderen wel waar ik bovenop zit…

Hoe het afliep met Gus? Hij bleef in leven, woont nog steeds in het flatje. Hij is wat aangekomen en gaat enkele dagdelen per week naar een dagopvang en helpt zoveel mogelijk familie weet ik. Vloerdelen aangeven als zijn broer ergens een vloer gaat leggen kan hij heel goed. Dat is vroeger ook zijn werk geweest.

Wat mijzelf betreft… Ik wilde nooit in de belangstelling staan, alleen als ik sponsorwerving deed. Op de meest vreemde plaatsen heb ik dat gedaan… In een kerk heb ik eens vanaf het oksaal vertelt dat vrouwen door armoede op hun rug gingen liggen. Jawel “in de prostitutie om brood voor hun kinderen te verdienen,” klonk het door de kerk. Dat mensen indutten was bij mij niet aan de orde… De collecte was toen voor onze doelgroep.

In die tijd was de gemoedelijke vriend nog erbij, die me een tijd later mededeelde niet meer met me te willen werken. Hij koos voor een andere leider en kon ik verwachten.

Nog een miskleuner van mezelf? In Roermond heb ik eens de bisschop omhelst en gezoend toen we de dr Poelsprijs kregen. Wist ik veel dat je de ring van die meneer eerbiedig mocht zoenen (meer niet.) De toehoorders zullen wel in een stuip hebben gelegen…

Als iemand me voor wilde dragen voor een ridderorde oftewel koninklijke onderscheiding of hoe zoiets heet…kregen ze vol de wind van voren en dropen af, al heb ik niet alle acties kunnen voorkomen.

Een keer voordat twee machtswellustige bestuursleden gestopt konden worden, ben ik uitgeroepen tot “vrouw van het jaar.” Ze hadden totaal geen idee hoe ik in elkaar zat. Mij werd vertelt dat ik een presentatie over ons werk zou geven in centrum “Aan de put.”

Toen ik op het podium stond en werd aangekondigd werd uit de doeken gedaan wat de bedoeling was… Laaiend was ik…  

Een gouden speld werd opgespeld die ik na die dag nooit meer gedragen heb en aan een vrijwilliger heb gegeven toen ze het ding niet meer terug namen voor hergebruik.

Een hele rij mensen kwam me op dat podium feliciteren en ik probeerde een beetje blij te kijken wat me slecht lukte denk ik wel… Mijn gezicht is altijd een open boek geweest vooral mijn ogen. Ik heb ze nog op een stukje presentatie over onze doelgroep getrakteerd tot ik werd onderbroken want er kwam een groep die zeemansliederen ten gehore bracht. Daar heb ik nog van genoten… Jarenlang werd ik uitgenodigd tijdens de dag van de vrouw aanwezig te zijn… bij de verkiezing vrouw van het jaar….Ik ben nooit gegaan…

De laatste keer dat ze me wilden verrassen zou de burgemeester van Heerlen in consuminderhuis Molenberg komen. Enkele hooggeplaatste yuppen in zijn kielzog en zou ik een presentatie geven over ons werk. Hapjes werden gemaakt en Arabische thee voorbereid want de medelanders waren ruim vertegenwoordigd in Molenberg.

We hadden drie kwartier en zou de burgemeester weer verder moeten. Ik had gevraagd of een bestuurslid van onze stichting ook aanwezig kon zijn en de penningmeester zou komen…

Het werd al later en later…anderhalf uur over tijd toen het gezelschap verscheen. Toen was de penningmeester al afgetaaid en later begreep ik waarom. Enkele vrijwilligers hadden hem ingelicht… dat het een verrassing voor Annemiek zou zijn en hij was helemaal niet weg van Annemiek.

De hele actie was opgezet als promotie en werden goede initiatieven in Heerlen bezocht. De pers erbij en Annemiek in het zonnetje gezet met bloemen en een taart die de burgemeester meebracht… In plaats van rondleiding en presentatie werd koffie gedronken en werd geacht dat ik zat te stralen…. De taart werd door mij persoonlijk met een mega groot mes in grove stukken gehakt en kreeg het gezelschap bij de koffie geserveerd. Die stukken zwiepte ik zo met geweld op grote borden.

Ze moesten onder tijddruk weer verder en heb ik ze nog in sneltreinvaart langs onze afdelingen gesleurd… Daar konden ze niet onderuit… Misschien bleef er iets van hangen… De naam van betreffende burgemeester zal ik niet benoemen want zijn carrière ging opwaarts en iedereen kent de meneer… Meneer en ik hebben elkaar eens diep in de ogen gekeken en hij wist echt wel  hoe laat het was.

De emmer raakte toen al bijna vol en heeft Samira eens toen ze haar moeder kwam halen van de handwerk les  in het consuminderhuis gevraagd... hoelang ik dit nog vol dacht te kunnen houden… Zij had wel inlevingsvermogen…

Annemiek.

Soren  (gefingeerde naam) 

Zijn uiterlijk deed Scandinavisch aan, blond lang met een lichte huid… Rond de 30 zal hij zijn geweest toen hij bij ons consuminderhuis terecht kwam. 

Broodmager met behoorlijk ondergewicht en altijd waakzaam. Soren werd aangemeld via M.O.B. oftewel “Mens ontwikkelbedrijf,” een onderdeel van sociale dienst Landgraaf waar mensen terecht kwamen die ver van het arbeidsproces stonden. Ieder kreeg een persoonlijke begeleider  van M.O.B. en na enige tijd in observatie tijdens interne werkzaamheden wordt een tijdelijke passende werkplek gezocht dichterbij betaald werk…Soms via verschillende bedrijven. M.O.B. en ik ondertekenden een contract en werd van tijd tot tijd de voortgang van o.a. Soren besproken.

 M.O.B. begeleiding betekend zoveel mogelijk maatwerk en natuurlijk wordt geluisterd naar wat Soren zelf zou willen en soms werd een opleiding betaald. Het doel betaald werk werd meestal binnen korte tijd bereikt… Bij Soren liep dat heel anders…

 Bij M.O.B. wisten ze al dat bij Annemiek van het consuminderhuis de wel heel moeilijke cliënten terecht konden. Het zogenaamde “granieten” bestand, degenen die o.a. de hakken in het zand zetten, niet weten wat ze willen, of waar je niet achter komt wat ze willen, heb ik gemerkt. De o.a. introverte mensen of misschien wel iets teveel getraumatiseerd kwamen onder mijn persoonlijke begeleiding.

We starten met een kennismakingsgesprek, afspraken worden gemaakt over de regels van het consuminderhuis o.a. op tijd aanwezig zijn. Geen drugs of alcohol op de werkplek en werd het werk besproken. “Een makkie”… zie ik ze vaak denken...Weten zij veel…

Soren werd op de logistiek gezet en las ik zijn lichaamstaal die me meer vertelde dan hij besefte. Soren was duidelijk een beschadigd mens. Hij zocht tussen de ritten door altijd rugdekking, in een hoek of tegen een pilaar met ogen die constant rond gingen en werkelijk alles opmerkten in het consuminderhuis. Niets ontging hem… een eenling die geen aansluiting zocht, constant bezig met controle te krijgen en te houden…Wat moet dat vermoeiend zijn geweest…

Soren wilde graag het vrachtwagen rijbewijs halen op kosten van de gemeente want zelf had hij daar voorlopig geen geld voor. Via MOB had hij zijn eerste negatieve ervaring in de transportwereld al opgedaan. Als bijrijder bij biertransport waar hij vaten van 50 kilo moest slepen en de dag erna plat lag. Lange mensen hebben vaak rug problemen… Soren ook, daarbij zijn te iel lijf…Ik zie het zo voor me hoe dat vat met Soren op de loop moet zijn gegaan…  Bij het consuminderhuis hadden we een bestelbus en binnenkort een klein vrachtwagentje hoopten we…dat zou iets voor hem zijn.

Soren werd bijrijder en misschien wel te snel chauffeur bij onze logistiek wellicht uit noodzaak?  Een van zijn eerste ritten was samen met mij gordijnen ophalen in een flat die leeg moest. Nou ja… hij moest nog wennen aan de bestelbus zullen we maar zeggen en ik was na lange tijd weer eens wagenziek…

Collegialiteit… daar was hij niet zo mee bezig… Hij was te druk met controle houden en hij dekte zich in, toen bij laden en lossen een flinke kras (door een collega) op een kast werd gemaakt. Daar maakte hij een foto van en die liet hij me alvast zien, met de naam van de dader erbij, voor als er “gezeik” van zou komen. Hij liet bij dit gebeuren heel veel van zichzelf zien. Zoals het meestal gaat bij dergelijke gebeurtenissen werd hij niet begrepen, werd uitgekotst en werd zijn werk bij de logistiek onmogelijk…Hij was een "maten naaier."

Hij meldde zich vaak ziek, migraine en rugklachten wat ik vertaalde als spanningshoofdpijn en niet gemotiveerd zijn omdat het niet ging zoals hij had gehoopt en verwacht. Hij scheen nooit te slapen. 

Soren had duidelijk geen kijk op hoe hij overkwam…En nee… hij werd door mij niet eruit gegooid, ik zag ondertussen het gedrag van een diep gewond mens die behoorlijk om zich heen sloeg…Wat moet hij veel hebben meegemaakt…Ik wilde het waarom, de oorzaak weten… Misschien wat belasting wegnemen? en had zo mijn gedachten daarover en groeide een plan.

Eerst maar eens op de voedsellijn proberen wat kilootjes aan dat lange dunne lijf te krijgen want zijn leefgeld was bijzonder laag. Dat hij ondergewicht had door drugs kon ik al wegstrepen. Hij rookte wel shag en bleef natuurlijk weinig geld voor eten over. Door een fout bij de kredietbank zat hij onterecht jaren te lang in de schuldsanering en liep daarover nog een rechtszaak in hoger beroep. Ik zal je het verhaal besparen. Het is ongelofelijk wat door een administratieve slordigheidsfout bij de kredietbank een mens wordt aangedaan… 

 Soren zat volgens mij al zeer lange tijd in de verdomhoek waar altijd rake klappen vallen. Dat moet al zijn begonnen in zijn vroegste jeugd bedacht ik zo…gezien zijn lichaamstaal en karakter.

Ik besloot Soren niet meer in een groep te zetten waar hij steeds onder te grote druk zou komen te staan. Hij mocht voorlopig eenling zijn en werd hij assistent coördinator. Ik kon toen al moeilijk lopen en een assistent was geen overbodige luxe. Oh ja… een consuminderkring behoorde hij te volgen want assistenten van coördinators van consuminderhuizen behoren meer te weten over minderen... Dat deed hij er wel bij. Wist hij veel…en liep hij heel langzaam de kant op die mijn bedoeling was geweest.

Eenling zijn is prima… als je assistent coördinator of manager bent en het is een eenzame plek die bij Soren paste. Hij was in de wolken. Hij verscheen netjes  “in het pak” en was de vriendelijkheid zelf tegen mensen die spullen kwamen afgeven. Een mooie man in onze entree en een groot succes. 

De mannen van de logistiek en mijn collega’s begrepen er niets van en hadden verwacht dat Soren eruit werd gepeerd en zeker niet dat hij “promotie” zou maken. Je kent het wel een groep grijze mussen die de ene met het lichte randje aldoor pikken en uit de groep stoten.… Ik zag het steeds weer…waar groepen mensen samen werken… Soren werd gejend maar dit mens was waakzaam en Soren liet zich niet uitlokken. Delegeren mocht Soren nog niet en was hij het helemaal mee eens.  Even stabiliseren en mettertijd gaf ik hem wel wat meer verantwoordelijkheid. Daar moest hij naar toe groeien en eerst die cursus maar eens doen.

Binnenkort zou de consuminderkring starten met een kennismakingsmiddag en budgetteren leren. Eenmaal per week steeds op dezelfde middag. Vele thema’s werden  behandeld om na een half jaar over te gaan van grip op geld, naar grip op leven… Vooral in de tweede helft hoopte ik wat openheid te krijgen bij Soren. Die openheid kwam eerder dan verwacht… en op het moment dat het plaatsvind druk ik door…

Gezien de extra lading startte ik deze keer de kring met een kleine groep mensen die elkaar al kenden vanuit het vrijwilligerswerk in het consuminderhuis. De eerste bijeenkomst is vaak emotioneel omdat we elkaar vertellen waarom we in de problemen zijn gekomen… 

Jonge aardbei plantjes.

Openhartigheid lokt openhartigheid uit en daarom startte ikzelf door te beschrijven hoe mijn leven is verlopen. Ik vertelde hoe ik een angststoornis opliep op latere leeftijd en wat de levenslange gevolgen waren van een gewelddadige verkrachting op dertienjarige leeftijd…

Het gebeurde tijdens een muziekconcours in België waaraan ik deelnam als lid van fanfare De Maasgalm. Heel beeldend beschreef ik wat er gebeurde met het kind Annemiek…. Het meest nadruk leggende op het feit dat niemand van de vereniging ingreep toen de aangeschoten oudere meneer met het kind verdween achter de tent…(zie mijn eerste boek Heimwee naar Heusden) 

Het drama werd door mijn moeder als niet belangrijk afgedaan….Ik was te jong om zwanger te raken en dat was voor haar genoeg. Nu na een leven van inzichten verzamelen denk ik dat ze er geen raad mee wist. Mijn vader is direct de meneer “op gaan zoeken.” De gevolgen voor mij waren dat ik me heel lang alleen maar veilig kon voelen in de stilte en de natuur en tussen mensen altijd controle wilde hebben… zeer zeker in relaties…waarin ik zorgde dat mijn partner altijd de mindere was.

Ik zag Soren meegaan in mijn verhaal en moest hij wel gevoelens herkennen. Ik keek hem meermalen recht aan, zijn blik als het ware “gevangen” en eindigde mijn verhaal met de woorden: “Nu jouw verhaal!”….. “Ehh…ik ben als kind door mijn opa misbruikt.” God… het was eruit!! Zoiets had ik verwacht.

Soren werd gemotiveerd om verder te vertellen en iedereen hield zijn adem in. Een warm bad van medeleven kwam hem tegemoet van de mede kringleden. 

Ik liet hem  vertellen wat hij op dat moment kwijt wilde… en de stroom was niet te stuiten... de beerput was open. Aan het einde vertelde ieder in een rondje hoe trots Soren mocht zijn, dat hij dit vertellen kon en hoeveel mededogen ieder had. 

We hebben nog even nagepraat hij en ikke en hij vertelde dat het voelde of hij dit nu aan de hele wereld had vertelt en eindelijk werd geloofd. Hij  was verbaasd niet op deze “smet” te zijn afgerekend. Het “tweedehands” gevoel  wat ik natuurlijk herkende… was direct weg. Soren is twee dagen van streek geweest… Begrijpelijk en linke soep zal je denken wat ik daar losmaakte…Ik hield contact en loodste hem weer naar het consuminderhuis.

Mijn ervaring is dat in deze liefdevolle familiare sfeer zoals de groep lotgenoten in het stille consuminderhuis, mensen opengaan terwijl vaak een eerdere sessie bij een psycholoog geen resultaat bracht. Noem het maar amateur psychologie op de juiste plek en ik heb velen daarmee kunnen helpen… Het is nog nooit mis gegaan al heb ik wel altijd een korte lijn met maatschappelijk werk waar ik zeer gedreven mensen ken waar we dezelfde dag nog terecht kunnen. Zelfs naar een psycholoog diezelfde dag kon nog…

Daar heb ik wel eens gebruik van moeten maken toen een meisje van zes misbruikt werd en een broer en zusje door een vader… Een keer bij een mishandeling van een mevrouw…

Bij deze “moeke” hebben velen hun hart gemakkelijk kunnen luchten…omdat ik bekend ben met veel shit die een mens kan overkomen. Soren wilde nog even niet dat zijn begeleider van M.O.B. het wist. Hij zou dit later vertellen in mijn aanwezigheid als hij daar aan toe zou zijn. Hij kon me vertrouwen…

Om een lang verhaal kort te maken: Soren vertelde verder met tussenpozen tijdens de consuminderlessen, hoe zijn jeugd was verlopen en ik gaf hem de tijd… Zijn mede kringleden kwamen ook aan de beurt… Om op Soren terug te komen: Zijn ouders waren niet van het soort dat bij dwars gedrag van hun kinderen de reden daarvan opspoorden. Misschien interesseerde hen dat niet. Of onkunde… wie zal het zeggen… Het was geen hecht gezin waar je vertelde wat je dwarszat.

Soren gesloten als een oester werd steeds moeilijker… altijd gespannen en alert alsof ieder moment gevaar dreigde. Hij liep vast…op school en thuis, raakte misschien wel in depressie die niet werd gezien. Hij spijbelde constant werd betrapt bij winkeldiefstal. “Dan maar aan het werk” moeten de ouders hebben gedacht en door zijn gedrag kwam daar ook niet veel goeds van… Hij had een vriendin in die tijd en was veel bij haar en weinig thuis…Het zal een vlucht zijn geweest en voor mij heel herkenbaar.

Tijdens een van de vele ruzies thuis is Soren veel te jong het ouderlijk huis uit geschopt… Waar ga je dan heen? Met alleen de kleren die je aanhebt… De weg van de minste weerstand volgend trok hij in bij zijn vriendin. Een keuze die hij wellicht uit nood maakte. Het was geen liefde en de relatie liep dan ook stuk…

Soren… zonder afgemaakte opleiding niet wetende waar hij goed in zou kunnen zijn belandde in de schuldsanering door in de relatie ontstane schulden. 

Hij wilde nooit meer een relatie, heb ik hem meermalen horen zeggen! Hij moest eerst alles op orde hebben…en zeker geen vriendin meer met een gat in de hand…Daar schijnt hij toch de controle te hebben verloren.

Soren… in de bijstand bij M.O.B. en in de consuminderkring bij Annemiek. Assistent coördinator in het Consuminderhuis waar hij nooit meer te laat kwam en door een ringetje te halen. Hij bloeide op en we zagen hem veranderen in een blij mens. Hem ontging niets en hij greep op de juiste manier in… indien nodig. 

Zijn begeleider van M.O.B. herkende hem haast niet meer… De migraine aanvallen werden minder en zijn slaapstoornis misschien ook wel. In ieder geval was hij altijd op tijd… en moest ik hem zelfs tijdens een flinke verkoudheid naar huis sturen… Hij wist nog steeds niet welk beroep iets voor hem zou zijn (ik wel) en liet ik hem nog even verder stabiliseren…We hebben de tijd…en probeerde ik zijn begeleider nog enkele maanden bij ons af te dwingen. Dat gaat vaak moeilijk want hun taak is mensen uit de bijstand te halen en aan het werk, binnen korte tijd, ook al was het (nog) onverantwoord. Enkele goede begeleiders uitgesloten.

Via een thema in de consuminderkring kwam reflecteren (spiegelen) aan de orde. Kritisch naar jezelf kijken en inzicht krijgen hoe je in situaties handelde en welke gevolgen die beslissingen hebben gehad. Ik beschreef het “helicopteren” van Soren. Altijd overzicht houden en iedereen in de gaten hebben en zelfs vanuit een ooghoek zien wie binnen kwam…Soren zag het zichzelf opeens doen…

Enige tijd later gaf ik hem de hint in welk beroep hij opgelopen “kwaliteiten” zou kunnen inzetten. Hij kwam er niet op en gaf ik uiteindelijk aan of hij iets zag in de beveiliging/bewaking.

Het kwam binnen… Soren raakte helemaal gedreven en ging op onderzoek en inlichtingen uit. Korte tijd later vertelde hij een bedrijf gevonden te hebben waar hij stage kon lopen tijdens een opleiding die wel een jaar of zo kon duren. Er zat een baan aan vast. Hij wilde dit doen zonder zijn begeleider hierin te kennen…en weer kreeg hij mijn vertrouwen.

Hij deed de opleiding in de helft van de tijd en nooit vergeet ik de dag dat hij zijn bewakingspak kwam showen. Hij had inmiddels zelfs ronde billetjes zag ik en moest geplaagd worden. 

Wat een mooie bewaker…met die stralende lach en die blonde schoonheid… Hij heeft onze kring op mijn advies verlaten want hij was dagen en nachten stage aan het lopen en leren voor zijn baan…daar ook nog de kring bij… Hij vond dat al zoveel jaren waren verkwanseld…Inmiddels was hij begin dertig.  Hij was niet meer te remmen en heb ik hem voortijdig moeten laten gaan…toen hij de baan kreeg bij de bewaking. Kinderen moet je loslaten en dat doet pijn… Soren heeft voor altijd een plekje in mijn hart…En ja…ik had het werk van zijn begeleider gedaan en de tijd genomen die daarvoor nodig was… De begeleider mocht met mijn veren pronken, ik bleef liever op de achtergrond.

Ik heb Soren met ontroering zijn werk zien doen. Bij supermarkten ziekenhuizen en evenementen. Zijn lange gestalte gezien met de steeds ronddwalende ogen en het overwicht dat hij had geleerd als assistent coördinator. Ik heb eens nagevraagd “hoe hij het deed”, bij een mij bekende eigenaar van een bedrijf waar ik Soren zag… “Die lange?” Dat is een van de beste die we ooit hebben gehad…” En moest ik snel naar buiten om een potje te janken van geluk!

Enkele jaren later is hij even terug gevallen. En werkte opeens aan de lopende band in een fabriekje. De verantwoording moe vertelde hij. Misschien is zijn “herrijzen” te snel gegaan, hij was indertijd niet te remmen. Later zag ik hem als vakkenvuller werken. Ik denk dat hij altijd op de vlucht zal blijven en werkt om te leven en niet leeft om te werken… Zo ken ik nog wel een paar en het is hun goed recht…Nu zie ik hem al een hele tijd niet meer en zal hij wel wereldreiziger zijn…We leerden veel van elkaar…en hij blijft in mijn gedachten en ik in de zijne denk ik wel…

 Annemiek

Inge 

Het enigst kind uit een kasteleinsgezin van huiselijk geweld, overspel en alcohol. Ze vluchtte op 14 jarige leeftijd weg uit haar ouderlijk huis. Haar moeder was overleden toen Inge net 12 was geworden. Vader werd gewelddadig als hij teveel dronk…

Net iets  te vaak getrapt, de blauwe plekken op haar rug, verstopt onder kleding waar geen mens ze zien kon... Vader wist waar hij trappen moest.

Inge kwam bij jeugdzorg terecht en mocht met begeleiding met  16 jaar op kamers wonen. Na  schooltijd kreeg Inge een baantje als vakkenvuller bij AH.

Daar maakte Inge kennis met waardering krijgen door hard te werken een lering die ze nooit meer vergeten is....

We slaan een stuk over en zien Inge volwassen en getrouwd. Een hardwerkende kasteleinsvrouw die naast de zaak ook nog een sportkantine dreef.

De relatie en goede tijden duurden voort en er kwamen kinderen.

Haar kinderen moesten het beter krijgen  dan zijzelf nam Inge zich voor...

Ze kregen alles wat hun hartje begeerde en werden flink verwend. Ze konden het immers betalen maar of dit goed was?

Een dochter en een zoon groeiden op en was er een nakomertje in de planning.


Een moeilijk verlopende zwangerschap eindigde met de geboorte van een zwaar lichamelijk  gehandicapt kind, dat vanaf de geboorte in een instelling verbleef....Later zou blijken dat het kind ook geestelijk gehandicapt was.

 Is dit gebeuren de reden dat de kastelein zijn eigen beste klant werd?

Wie zal het zeggen.....’

Inge werkte en werkte....misschien wel een vlucht om te vergeten wat hen overkwam? Elke week ging Inge als enigste het kindje opzoeken tot nu denk ik wel…

De zaak dreef steeds meer op Inge haar krachten want de kastelein werd minder geliefd wat te begrijpen was met al die glaasjes teveel.... Daarmee jaag je de klanten de deur uit.

Inge hield stand, gehard door het leven... vechtend voor wat haar lief was...

Na 23 jaar samen delen viel het doek voor haar man die stierf aan een acute hartstilstand....

Hij liet een zwaar aangeslagen echtgenote achter en een puinhoop van boekhouding, met achtergehouden  rekeningen die dringend betaald moesten worden.

Inge trok de zaak weer recht met enkele jaren keihard werken wat haar nog lukte ook... Ze was immers een geboren kasteleinsdochter. In haar zaak was ze de vrolijke vrouw en daar komen klanten voor.

Inge vroeg nooit hulp en ploeterde verder dag en nacht.....vasthoudend het verstand op nul…zo heb ik het uit haar verhaal begrepen.

De sportkantine moest ze eraan geven maar het café liep..... nog wel... nog net.....tot.....

 Het mannetje met de hamer haar neersloeg...en vluchten niet meer aan de orde was....

 Uitgeput, kapot gewerkt, terneer geslagen, een bloeiende zaak verloren....trok ze tijdelijk in bij haar zoon, hopende op troost en rust. De zaak werd teruggegeven aan de brouwerij.

Haar zoon...de man die het ogenschijnlijk goed voor elkaar heeft blijkt al op de verkeerde weg te zitten die leiden zal naar alcohol gok en drugsverslaving....Zat het in zijn genen? Lag het aan de opvoeding van teveel rechten en te weinig plichten?

Wat deed ze verkeerd? Inge die zelf amper alcohol dronk werd wederom geconfronteerd met alcoholverslaving. Van jeugd tot huwelijk tot in haar zoon zat de verslaving die steeds weer voor vernietiging zorgde....

Hoe kon ze hem helpen? Vol schuldgevoel ging Inge weer aan de slag, weer op de barricaden boven haar kunnen,  in een strijd die geen moeder ooit winnen kan...

We slaan weer een stukje over.... oktober 2011 en zien Inge in huiselijk geweld  en bang  voor haar zwaar verslaafde zoon. Ze heeft op dat moment al een angststoornis maar beseft het nog niet.

Een zoon die altijd weer geld wil, wacht haar op, als ze thuis komt van haar werk. Inge die inmiddels als werkster voor inkomsten zorgt... (per uur betaald jawel zwart) geeft direct haar loon als hij maar weg gaat…

Op een dag…net weer bij bewustzijn na een harde aanpak vlucht Inge. Doodsbang met bloedend gezicht met haar 18 jarige hondje richting Brunssumse heide. Ze maakt zich een beetje schoon bij de vijver, zover het kan....

Ze nam alleen de kleren mee die ze aanheeft.....geen geld voor eten en drinken dwaalt het tweetal twee dagen en nachten rond.....een vrouw met een hond in het bos valt niet op overdag, als je maar in de nachten je schuil houd. In het donker geeft een bos zelfs troost als je de kou vergeten bent...

Was er toch een mevrouw die misschien in de gekwelde ogen heeft gekeken? Het brood wat ze meebrengt haalt Inge uit de apathie, ze zoekt de wereld weer op en gaat op weg naar een vriendin waar ze twee maanden mag blijven.....

Inge te ver weg in depressie wil niet meer verder en de vriendin die zelfdoding vreest schakelt een arts in....

Inge komt in sociaal pension Heugderlicht terecht waar daklozen een plekje vinden en ze negen maanden zal verblijven voordat er een flatje voor haar was....

(Het hondje blijft achter bij de vriendin die het beestje goed verzorgt tot hij eind 2012 overlijd....) Zo kwam Inge bij Annemiek en het Consuminderhuis.

Inge.....een mooie goed verzorgde vrouw van half veertig met ogen die me doen denken aan een aangeschoten hert op de vlucht....

Geen enkele eigenwaarde meer en zegt mijn intuïtie dat ik haar aan het werk moet zetten in onze goede sfeer van elkaar dragen en er voor elkaar zijn.....tussen lotgenoten. Dit is een vrouw die door werken verwerken kan.

Inge heeft een dag invulling en ze is geen graaier en geen klaploper en ze kan wachten omdat mensen met kleine kinderen voorgaan zegt ze... De waarheid is dat ze op zichzelf wonen nog niet aankan.  Ik geloof in haar genezing en zal ze eens weer in zichzelf geloven....als wij maar lang genoeg in haar geloven.

Inge start naast het werken in het consuminderhuis  in een van mijn cursussen, al is ze doodsbang in de avond in het donker alleen op straat als ze weer naar het sociaal pension moet. Zal haar zoon haar ergens opwachten?

Angst beheerst haar leven en ze blijft liever binnen als het donker word... Veilig voelt ze zich tussen meerdere mensen omdat openbaar niemand haar zal mishandelen.

Inge werkt twee dagen per week bij het consuminderhuis en nog heel wat dagdelen achter de coulissen bij de broodlijn en kleding sorteren. Inge krijgt de tijd die ze denkt nodig te hebben, maar praat nooit over de mishandelingen die ze onderging.  Haar pijn leek te groot om te verwerken, dus stopt ze het weg. Ze krijgt antidepressiva…en dan lukt wegdrukken prima.

Ik zie wel hoe ze meer aandacht krijgt voor haar omgeving en geniet ervan als ze verliefd kijkt naar een witte eethoek die binnenkomt....

Ze vraagt niet, maar elke keer weer gaan haar ogen naar de plek waar die eethoek staat en kijkt of hij er nog is.

Ik heb er PIET opgezet. Ingewijden weten dat ik de eethoek dan aan iemand heb beloofd....

Ik laat het ding stiekem beneden in de kelder zetten in een ruimte waar niemand komt… en zie de teleurstelling als ze de eethoek mist....

Nu ken ik haar smaak en is het een kwestie van een zetje te geven naar het begin van de weg naar weer op eigen benen...

Ze is er klaar voor.....en laten we haar de ruimte zien waar haar inboedel verder werd opgespaard.

Daar herkent ze heel emotioneel weer de witte eethoek.

 Er komt een zwart/wit tweezits bankje bij dat later wordt omgeruild voor een zwart leren bankstelletje dat haar toch beter bevalt.

Wat pannetjes en een servies zet ze er neer..... een vitrinekast en wat theelichtjeshouders , linnengoed  en groeit samen met haar toekomstige inboedel haar kracht van er weer voor gaan.

Zomer 2012

Volgens heugderlicht sociaal pension is Inge nog lang niet toe aan zelfstandig wonen, als haar een flatje wordt aangeboden.....maar oké....dat mogen ze vinden. Haar begeleider praat heel zelden met haar en wat weet hij nu echt…

Heugderlicht valt haar zwaar omdat er vele met een psychiatrische aandoening verblijven.  Drugs en alcohol verslaafden die beweren dat ze droog staan maar dat niet zijn... In de nacht rond de tijd dat de zorgtoeslag binnenkomt heerst geheime prostitutie. Een tijdje tongzoenen kost 25 euro en uitgebreider werk wat de gek ervoor geeft.

 Inge wil voor altijd ver weg van die sfeer van prostitutie, alcohol en drugs.  Ze verlangt naar beschaving en naar de rust van een eigen plekje waar ze haar spulletjes kan neerzetten.....een boek lezen een muziekje. Haar begeleider van Heugderlicht dringt er wederom op aan dat ze nog wacht.....er moet meer gespaard worden. Ze zit daar al negen maanden inmiddels.....weten zij veel van haar inboedeltje in ons souterrain.

En weer zegt mijn eigenwijze intuïtie dat ik haar een gigantische (figuurlijke) schop moet geven en zeg haar dat ze nu eens zelf moet ingrijpen en niet luisteren maar wat “MEN” voor haar wil beslissen.

Ze is niet onder bewind of curatele en nu haar een flatje aangeboden wordt moet ze de sprong wagen… “ Voer je eigen regie,” Inge.....als je vind dat je er klaar voor bent, pak je leven op en wandel de zon in meisje....

Het zetje was GENOEG en ze neemt de barricade. Wat ze spaarde is voldoende voor de eerste huur en neemt ze het flatje dat voldoende veiligheid biedt met een grote deur voor de hoofdingang. Een huistelefoon en op de voordeur een kijkgaatje. Ze is voorlopig veilig voor haar zoon die even niet weet waar zijn moeder verblijft (als hij geld denkt te scoren…)  De verzamelde inboedel van Inge wordt verhuist van het consuminderhuis naar het flatje in Heerlen.

 Het is best nog moeilijk want de uitkering laat zes weken op zich wachten. Die eindigde in Landgraaf en moest opnieuw aangevraagd worden in Heerlen. Huurtoeslag werd direct aangevraagd en laat ook even op zich wachten.  Inge eet van de broodlijn en uit ons winkeltje. Ze is blij met alles.....

Ze heeft kleding van het consuminderhuis en een dak boven haar hoofd en dat is haar wondere wereld van vangnet en veiligheid. Inge kan goed met een naaimachine overweg en vernaaid dikke gordijnen, die nooit open gaan op de galerij zijde van haar flat.

Er kwam nog een vriezer zodat ze gekregen voedsel in kan vriezen en inbetween glasgordijnen aan de voorkant flat waar haar woonkamer en slaapkamer zijn. Geen mens kan daar van buiten doorheen kijken.....Zeker niet driehoog. Warme overgordijnen en een antieke romantische slaapkamer waar ze helemaal weg van was. Een vreselijk matras ligt daar op waar haar beschadigde rug niet op kan liggen en Inge slaapt op de bank wat ik een hele tijd niet weet...

Ze heeft reumatische artrose en loopt soms als een oudere mevrouw....tot ik doorvraag en een vrij nieuwe matras wordt gebracht met een zachte topper. Ze durfde niet te vragen.

Inge in haar coconnetje van rust heelt met grote stappen en als ik een keertje ga kijken voel ik de knusse warmte van haar helend huis maar er moet nog een modern tafeltje bij zie ik.... Ze krijgt geen kans op pleinvrees ontwikkeling want ze komt met liefde twee dagen per week naar het consuminderhuis waar ze een goed stuk werk neerzet....en als ze naar huis gaat wacht haar een warm thuis....

Haar angststoornis blijft …onderweg op straat in de avond maar ook overdag. Ze breit en haakt als ze thuis is en legt contact met haar dochter en kleinkindjes die ze te weinig zag, want in sociaal pension mag je geen bezoek ontvangen....en verwende  dochters zoeken niet altijd moeders op ergens op een terrasje. Wie zal garanderen dat haar dochter haar zoon niet inlicht waar moeder woont?

Ze zou een snel vervoermiddel moeten hebben zodat ze niet op openbaar vervoer was aangewezen. Dan loop je in de gaten… 

Er zijn nog heel wat schulden van de zaak die ze moet betalen en ze leeft van 30 euro per week. Dat is GENOEG als je kleding en schoenen bij het consuminderhuis mag meenemen en groenten en brood dat nog goed is.....Daar kom je de week wel mee door....maar vooral kom je de week door omdat je nodig bent Inge..... daar waar je welkom bent....en de zorg meedragen wil bij Annemieks werk van warmte geven aan dolende zielen, kapot geslagen moe gestreden mensen op drift, zoals jij toen je binnen kwam.....Nu hoor ik af en toe je schaterende lach en de sjaal in bonte kleuren die je breidt voor je kleinkind  en geniet ik van je ZIJN....

Op een dag neem ik haar mee naar een bromfietszaak en koop een nieuwe scooter voor haar. Dat is het leukste wat er is...  Meimaand vakantiegeld en ik ga toch nergens heen. De scooter kostte in die tijd 1200 euro en de helm kreeg ze voor niets erbij als de naam van de zaak op onze website kwam. Een helm en een zonnebril en op een scooter was Inge moeilijker te herkennen. Reizen kostte veel minder en elke week kon ze naar haar dochtertje in de buurt van Geleen. Ik zie al die kwartjes bij haar vallen die ik al bedacht had...Hoe gelukkig kan je een mens maken...

Het viel niemand op dat ze nooit een echte vriendschap met mannen aanging. Ze sprak ze wel aan in de werksfeer en dat was het dan. Zo kan je levenslang verder leven, zoals zovelen beschadigde mensen. Helaas stak sociale dienst Heerlen een spaak in je wiel.

Inge met ervaring van een café en sportkantine leiden... zou zo wel werk krijgen, volgens haar persoonlijke coach die ze bij de uitkering had gekregen. Voorlopig kon ze fulltime in een kantine gaan werken waar groepen ver van het arbeidsproces belande mensen koffie en middagpauzes hielden. Het merendeel mannen in de buitendienst. Tuindienst en grondwerk. Verplicht vrijwilligerswerk van ex-gedetineerden met een enkelbandje of ex-drugsverslaafden die weer leerden regelmaat in hun leven te krijgen. Hetzelfde soort waar ze in Heugderlicht voor was gevlucht. Inge was aantrekkelijk en doodsbang. Haar angststoornis was weer vol aanwezig…

Bij het voor haar veilige consuminderhuis mocht ze niet meer werken als ze uitkering wilde ontvangen.  Ze moest zo snel mogelijk naar het arbeidsproces… en omdat ze zweeg over haar trauma’s werd ze als gezond beschouwd met een beetje lichamelijke slijtage…

Ik brak mijn hoofd erover hoe ik haar zou kunnen helpen….Lag daar nachten van wakker en…vond een oplossing!

Wel een heel heftige…maar het kon niet anders…. De volgende keer meer daarover…

Annemiek