Mijmering tweede kerstverhaal: Als de professionele hulpverlening een steek laat vallen…….

Beste mensen,

Soms kan je zielsveel van iemand houden en niet met haar/hem (meer) leven.
Kies dan voor wijsheid en leef apart om in eigen ruimte de weg naar elkaar terug te vinden.....
Je kinderen hebben daar vooral baat bij...

Annemiek.

Als de professionele hulpverlening een steek laat vallen…….
We noemen hem Chris, een alleenstaande meneer, in echtscheiding en wonend in de crisisopvang in een kamer die hij deelt met een andere meneer. Een stalen bed en een tweedeurs kast, driemaal per dag een maaltijd en begeleiding op maat. Beter dan op straat en hij is in de crisis terecht gekomen toen hij per direct thuis weg moest, want zijn vrouw trok het niet meer. Hij was te moeilijk wist hij, hij had zelf geen vat op die buien en zijn grote liefde wilde niet meer met hem verder… ook al hield ze misschien nog van hem en hij zeker nog van haar.

Er moest rust komen voor  de kinderen en rust en tijd voor haar om erachter te komen of er nog een toekomst samen zou zijn. Het was het beste als Chris vertrok, er was geen andere oplossing. Op een avond na het eten had hij dit  “weggaan” aan de kinderen uitgelegd en het was de zwartste dag van zijn leven geweest. “Als papa een huis had mochten ze komen logeren” had hij nog vertelt….

In de late avond is hij gegaan na het vertrouwde rondje langs de bedjes. Chris liet alles achter en nam alleen wat kleren mee… niet meer dan een rugzak vol. Inboedel hoefde hij niet….De kinderen mocht het aan niets vertrouwds ontbreken, ze hadden het al zwaar genoeg. Daar ging hij geen bankstel of eethoek weghalen als er een appartement zou komen… ook al had hij recht op de helft.

Chris heeft ADHD borderline en nog wat zaken die onder psychische stoornis van het autistisch spectrum vallen. Zijn “anders zijn” had nu een naam na de uitgebreide diagnostisering, en was aangeboren had de psycholoog vertelt die hij tegenwoordig had. Zaak om zoiets proberen te accepteren, maar er was zoveel om te leren accepteren. Bijvoorbeeld dat door zijn “anders zijn” hij uiteindelijk het geduld van zijn vrouw had verloren. “Je kan van iemand houden en er toch niet (meer) mee samenleven,” had ze hem vertelt. Verder was er veel onbegrip bij de familie en vrienden geweest, ze dachten dat hij grip op die vervelende buien had en dat het opzettelijke dwarsliggerij was of drugsgebruik maar dat was niet zo…. Proberen om je te gedragen zoals het hoort kostte Chris verschrikkelijk veel energie…….en steeds vaker lukte het niet omdat hij over geprikkeld raakte door stress. In ieder geval was hij doodmoe van alles…

Bij de crisisopvang startte Chris een traject bij FACT team Mondriaan. Hij kreeg medicatie en wat gesprekken om beter in balans te blijven. Er werd een bijstandsuitkering aangevraagd omdat hij was ontslagen nadat hij weer eens zwaar in de war was geweest. Chris had opeens een begeleidster die samen met hem zaken regelde zoals inschrijven voor een woning en hij mistte zijn kinderen enorm. Bij de crisis opvang mag je niemand ontvangen en geld voor een speeltuin of pretpark was er niet, dus werd het met de kids hangen op straat en spendeerde hij zijn tientje zakgeld aan ijsjes na een balspelletje op een veldje en als het regende zag hij ze niet. Er moest gespaard worden voor eerste maand huur en borg voor als hij een woning kreeg. Zijn begeleidster had bewind voering aangevraagd voor Chris en daar was hij het eerst niet mee eens geweest. Hij wilde zijn eigen regisseur blijven en als hij in balans was, was Chris een hardwerkende familievader en goede echtgenoot, maar die momenten kwamen steeds minder voor. Hij zag zijn eigen tijdelijke verwardheid niet, Chris was een beetje een zorg mijder en ook dat hoort bij zijn stoornis. In ieder geval was onder bewind voering plaatsen uiteindelijk gelukt en het was goed.….. Financiële zaken werden in de toekomst voor hem geregeld, in tijden van verwart zijn beslist nodig…

Drie maanden heeft Chris in de opvang doorgebracht toen hij een woning kreeg. Na de sleuteloverdracht is hij daar gebleven. Zijn “eigen huis” en bracht de nachten door op de grond met een jas als deken en een tas als hoofdkussen. Geen voedsel in huis maar gelukkig wel laminaat op de vloer die de vorige bewoner had achtergelaten dat was al iets. Zijn begeleidster die hem uiteindelijk vond heeft contact met ons opgenomen en de crisis van Chris vertelt. Ik heb direct onze hulp aangeboden maar Chris zou wel een ochtend in de week bij ons moeten werken want “voor wat, hoort wat.” Omdat hij in de crisisopvang in Landgraaf woonde en een huis kreeg in Heerlen stopte per direct zijn uitkering in landgraaf en moest opnieuw worden aangevraagd. En nee… ze betalen niet door en geven geen voorschot,  je moet maar op een houtje bijten tijdens de “in behandeling” tijd, acht weken lang of meer. Dit zien wij steeds weer gebeuren en de hulpverlening “bijstand” sluit niet aan terwijl dit met een “warme” overdracht zou kunnen.  De eurootjes komen wel met terugwerkende kracht maar de huur en vaste lasten worden al die tijd niet betaald. De huurtoeslag werd aangevraagd en duurt ook minimaal twee maanden voor die wordt toegekend en uitbetaald. De bewindvoerder van Chris die geen inkomen ziet binnenkomen betaald geen leefgeld uit want voorschieten uit eigen zak kan natuurlijk niet. Meestal wordt verder niet gekeken of gezocht naar tijdelijke oplossingen zoals een noodfonds terwijl de bewindvoerder toch een “beschermer” hoort te zijn.  Een telefoontje naar maatschappelijk werk bracht al iets….een eerste afspraak over vijf weken…. Toen Chris aan de telefoniste zijn voedselprobleem had uitgelegd stelde ze voor de voedselbank te bellen en kreeg hij het telefoonnummer. De voedselbank behandeld alleen aanvragen gedaan door officiële instanties vertelde de mevrouw….Hij kon het beste een afspraak bij maatschappelijk werk maken…

Chris is die donderdagochtend eerst maar eens richting consuminderhuis getogen. Te poot van Heerlen naar Landgraaf want hij zou bij ons werken om spullen te krijgen was hem door zijn begeleidster medegedeeld.  Hij heeft er anderhalf uur over gedaan met een lege maag. Hij was te laat, verkeken op de afstand denk ik….. Op de deurmat viel hij zo ongeveer flauw en heb ik hem koffie gegeven en vroeg wanneer hij voor het laatst had gegeten. Dat was bij een vriend, dagen geleden en heeft een collega wat te eten gehaald en hebben we hem even tijd gegeven. Even later vertelde hij zijn verhaal en heb ik zijn handen vastgehouden terwijl hij huilde…… Ik heb hem beloofd diezelfde dag de hoogst nodige spullen te laten brengen en morgen de rest, maar hij moest wel meewerken want dat werkt helend en de planning logistiek zat al zo vol. Er werd direct een bed en linnengoed, keukenspul serviesgoed en pannen naar zijn woning gebracht. Ik heb de crisis aan de mannen van de logistiek uitgelegd en ze wilden wel overwerken en hebben we wat boterhammen voor hen gesmeerd. Er moest nog een koelkast en een gasstel plus zelfs een wasmachine naar Chris al was die wel erg oud. Hij zei wel honderd keren “Dankjewel” en viel iedereen om de hals wat echt niet hoefde. Er ging een bigshopper uiterste houdbaarheid  voedsel mee die we van supers krijgen en goede basis boodschappen ( die we kopen) voor in de keukenkasten. We hebben inmiddels ervaring met verwarde mensen en als er maar houdbare producten in de kasten liggen is er altijd voedsel in huis. Rijst, pasta, potten pastasaus en potten witte bonen in tomatensaus. Soep in blik en brood in de vriezer en jam in de kast. Closetpapier en afwasmiddel.

Chris werd wat rustiger en onze fietsenmaker heeft een ouwe fiets voor hem opgeknapt zodat hij op de fiets naar zijn werk (bij ons) kon komen. Er kwamen kleren en een warme jas…. Vele bedden voor zijn kinderen hebben we gebracht met alles erop en eraan want bedden hadden we genoeg en Chris werd er rustiger van. In gedachten zag hij daar zijn kids al in slapen. Jeugdzorg zou pas groen licht geven voor omgangsregeling met overnachten als de kinderkamers in orde bleken. We brachten alvast speelgoed. Ontbrak nog een bankstel en eethoek plus lampen en ging ik met mijn team kijken bij een woning waarvan de dementerende bewoonster was opgenomen in een verzorgingshuis. Haar bewindvoerder vertelde dat het huis verkocht moest worden en de erfgenamen niets van de inboedel van moeder wilden hebben. Dat moest maar naar het stort… Voordat de eerste kijkers voor de woning kwamen, moest het leeg zijn en met dankbaarheid hebben we dit prachtig spul aan Chris doorgegeven.

Bankstel en eethoek, lampen plus slaapkamer en kleerkast ( uit elkaar geschroefd) werden door onze klussendienst en logistiek direct naar Chris zijn woning gebracht. Chris hielp mee sjouwen en kreeg het voor elkaar twee kasten in onderdelen met elkaar te vermengen en kwam een bovenkant van een kast bij hem terecht die naar het consuminderhuis moest voor een ander gezin. Er moest een op een begeleiding komen voor Chris tot hij wat rustiger zou zijn. Niets vreselijker voor een autist dan verhuizen……. Onze chauffeur is er net niet gek van geworden……..

Ik heb de mannen van de logistiek uitgelegd wat er met Chris aan de hand was en begrip was er volop want het zijn geweldige mannen die crisismensen dragen, zoals zij ook gedragen zijn.. of nog worden gedragen. Chris werkt nu elke donderdag bij ons en soms belt hij op dat hij vergeten is dat het donderdag is maar eraan komt…. Hij heeft sportspullen voor de kinderen gekregen en spelletjes. Ze blijven slapen en hij kookt voor hen. Hij leeft voor die kids en hij kreeg weer een nieuwe begeleider vertelde hij omdat hij nu in Heerlen woont en die van Landgraaf niet over de grens van de gemeente mag werken.  En jawel daar laat de hulpverlening toch weer een steek vallen. Het moeizaam opgebouwd contact weer verbroken hoefde die begeleiding voor Chris niet meer…het was net teveel.  Wat een gemiste kans… Veranderingen werken niet voor autisten en zeker niet in tijd van stress… Hij doet het wel alleen zegt hij en komt op donderdagmorgen wel bij ons, en doet geweldig zijn best in de moestuin of bladeren vegen op het pleintje. De stralende lach van die man als hij vertelt over zijn kids zie ik zo voor me. De gesprekjes waarbij ik tussen de regels door veel te weten kom zijn belangrijk. We zien als hij ziek is of kleding nodig heeft, of hij regelmatig eet en kookt ( uit zijn verhalen) en weer een beetje regelmaat krijgt in zijn leven. Dat is voor een mens als hij en zijn kinderen van levensbelang…. Het is na die eerste keer nog maar een keertje gebeurd dat hij van de honger flauw viel op de mat….want zijn uitkering komt nu met regelmaat net als zijn huur en zorgtoeslag en de bewindvoerder betaald alle vaste lasten inclusief zijn leefgeld van 40 euro per week. Chris kan kleding en schoenen bij ons halen als hij die nodig heeft en solliciteert alweer….naar mijn mening nog iets te vroeg.

Frida…..

Iedereen die een uitkering heeft moet tegenwoordig werken of vrijwilligerswerk doen. De participatiewet heet dat en Ik ben het daar helemaal mee eens. Zelfs de zwakkeren in de samenleving hebben meer kwaliteit van leven door sociale contacten en regelmaat. Frida kwam met haar begeleidster bij ons voor een kledingpas die wij zonder tegenprestatie aan alle minima uitdelen. Je moet dan wel je inkomensspecificatie overleggen en de mevrouw van de organisatie die Frida begeleid ( betaald door de gemeente) had hiervoor gezorgd. Frida gaf aan graag bij ons te willen werken en mijn collega Jozé heeft haar toen aangenomen op de kledingafdeling. Frida vertelt nog al eens wat en begrijpt niet alles van de wet. ( Wie wel) Ze heeft een AOW van de Sociale Verzekeringsbank (SVB) en daar was iets helemaal mis mee gegaan…….

We letten op onze mensen en het werd opgemerkt hoe ze op de vers gebakken gevulde speculaas aanviel. Ze had honger vertelde ze…. “Wanneer had ze dan voor het laatst gegeten?” “Gisterenmorgen toen ze van de overburen wat nasi had gekregen.” Ze had vanaf juni geen geld  en ze kreeg van een overbuurvrouw wel eens wat brood. Met haar dochter had ze geen contact meer sinds ze in de sores zat…… Het ongeluk was over haar gekomen doordat Frida een kennis die op straat was komen te staan, tijdelijk in huis nam. Hij sliep op de bank en zocht een appartement of kamers. Zo’n gast weet ook aan wie hij dat vraagt. Het tijdelijk duurde toch nog twee maanden omdat de gast moest sparen voor eerste maand huur en borg. De buurvrouw naast Frida had het nodig gevonden de SVB in te lichten waardoor de AOW per direct was gestopt in afwachting van een onderzoek. Frida is een van die mensen die wat zwakker begaafd zijn en te goed voor deze wereld. De begeleidster ging wel eens wat boodschappen met haar doen eens per maand of zo vertelde ze en dat vond Frida zo lief van die begeleidster. Ze waren een keertje na het boodschappen doen  ergens thee gaan drinken vertelde Frida….

Ik heb direct de begeleidster gebeld en gevraagd of ze op de hoogte was van dit honger lijden van Frida… Ja dus…. maar ze kreeg wel eens wat van de buren….toch? Ze was aangemeld voor de voedselbank maar dat was nog in behandeling. Al van juni? Het is nu november…Toen Frida bij ons was aangemeld door die begeleidster werd alleen gevraagd voor een kledingpas en vrijwilligerswerk en niet over problemen stopzetting AOW gesproken. “Dat klopt,” vertelde de begeleidster. “Je weet toch dat we ook voedsel uitgeven?” Was mijn vraag. “Ja, daar heb ik niet aan gedacht hoor,” was het antwoord. Toen heb ik na een bedankje voor de informatie de verbinding verbroken. Als ik nog iets zou zeggen waren het verkeerde woorden geweest…

Frieda kreeg twee bigshoppers voedsel mee. Een met uiterste houdbare boodschappen en een met houdbare. De hulpverlening liet hier duidelijk een grote steek vallen en wij bijna…. We moeten doorvragen altijd weer… om zwijgende mensen over schaamte heen te helpen….Frida is zo gelukkig bij ons en werkt zich het heen en weer. Ze kreeg een lampetstel waar ze verliefd op was geworden en ik zie haar elke vrijdag als ik de broodlijn uitgeef. Ze vertelt over de koelkast die nu weer vol ligt en de luxe dingen die ze krijgt van de broodlijn. Spinazie en broccoli en Mona toetjes. Appels en roomboterbroodjes bij het volkorenbrood voor een week en harde broodjes van gisteren want die zijn bij Annemiek verplicht…. Ik geef haar melk en kaas al lust ze niet die “beschimmelde” (gorgonzola) ze is zo blij met alles dat er soms een mist voor mijn ogen komt. Ach de frida’s van de wereld zijn me zo lief.....

Er was een werkneemster bij de sociale dienst die me belde voor een voedselpakket. We zijn geen voedselbank en “voor wat hoort wat” is onze werkwijze. Dat wist ze wel maar ze was geen eindverantwoordelijke dus kon geen officiële aanvraag voor de voedselbank doen. Waarom ze geen voorschot regelde? Ze werkte niet op die afdeling !!!! Ik kreeg de betreffende mevrouw in nood aan de telefoon en adviseerde haar naar maatschappelijk werk te gaan  op de late namiddag dan viel er nog wel eens een bijdrage uit het noodfonds… In afwachting daarvan heb ik haar eenmalig een riant voedselpakket gegeven….en bleef met haar in contact tot het leefgeld was geregeld want we laten geen mens met honger gaan. Bijna niemand weet van dat noodfonds dat je eigenlijk moet terugbetalen en het lijkt er steeds meer op dat veel ontmoediging wordt toegepast bij de professionele instanties wat weer eens blijkt uit volgend verhaal….

Een mevrouw werkzaam bij de sociale dienst kreeg een gezin te spreken die informatie vroegen waar een hergebruik gratis wasmachine en koelkast te krijgen was of een lening daarvoor. Er waren kleine kinderen in het gezin en door langdurige ziekte  van de moeder vele kosten eigen bijdrage zorgverzekering plus reisgeld naar specialisten geweest en bleef er niets over. De procedure werd uitgelegd… Eerst een lening aanvragen bij de kredietbank die zeker werd afgewezen. Met die afwijzing terugkomen. Tegelijk bij het consuminderhuis of stichting Samen Delen vragen of ze een wasmachine of koelkast hadden. (Mevrouw was bij ons niet bekend als vrijwilliger of cursist en kreeg natuurlijk niet zomaar spullen.) Een schriftelijke verklaring dat het gezin bij ons was geweest werd gevraagd (daar denk ik niet aan) en die overleggen met de afwijzing lening kredietbank. Daarna de Vincentius vragen of ze een wasmachine of koelkast wilden kopen…en als dat allemaal niet lukte kon wellicht een lening verstrekt worden. Ik ben zo verschrikkelijk boos geworden na dit verhaal dat ik de directeur van de sociale dienst (die ik persoonlijk ken) heb opgebeld. Hij vertelde dat de werkneemster waarschijnlijk overijverig was en ja het blijft toch mensenwerk en vraag ik me af door wie geïnstrueerd?  Wat ik me nog afvraag is… wie zij door ontmoediging de weg van prostitutie en criminaliteit op heeft gejaagd….

De meest schrijnende zaak was pas geleden toen een mevrouw iets voorbij de beste jaren van haar leven wat kleding kwam uitzoeken. Ze was naar ons doorverwezen door een sociaal pension. Haar enigste bezit was een oude auto (met een slaapzak op de achterbank)waar ze het laatste half jaar in had geleefd. Ze kende inmiddels stille plekjes waar ze in de auto kon slapen en de tankstations waar ze zich kon wassen en haar kleding was een zwarte panty, een dun truitje met dun jasje en een rokje zo kort dat je wel kon denken dat ze het ijskoud moest hebben.  Ze was enkele keren door politie aangehouden doordat ze was opgevallen en geen een van “de politie is je beste vriend” mensen had doorgevraagd.  Meer dood dan levend met een lege tank, zonder geld was ze door een echtpaar langs een eenzame wandelweg opgepikt. Die mensen hebben haar naar het sociaal pension gebracht. Jozé die bij onze kledingafdeling dienst had heeft zich direct over haar ontfermd. Mevrouw wilde alleen een warme jas en een trui…vertelde ze. Haar schaamte  was groot maar er zou toch meer kleding nodig zijn dan dat.….

Toen was er al een barstje in het opgebouwde muurtje gekomen en Jozé heeft Yon erbij geroepen die zo goed is in die dingen. Mevrouw brak en een waterval van tranen kwam vrij. Ze heeft zich aan Yon vastgeklampt en er was tijd voor een luisterend oor en armen om haar heen. Het duurde zolang het duren moest en na een glaasje water opnieuw bekeken wat zoal nodig was. Mevrouw zou graag een fleecebroek en onderhemdjes willen, die voor haar werden opgezocht. We hadden zelfs nieuwe slipjes. Er kwamen warme sokken en laarsjes en jeans broeken. Nachtponnen met beertjes, een warme badjas en douche crème….veel douche crème, om alles wat achter haar lag af te wassen. De ijselijke kou wegwerken van het moede lijfje en haar hart. De kou van alleen zijn in donkere nachten en de kou van in de goot langs de weg….. Vaak durven deze mensen na dit soort “breken” niet meer terug te komen, ook al door schaamte, maar we hadden haar telefoonnummer en bel ik op en maak een afspraak tijdens een laagdrempelig praatje. 

Ze kwam bij ons terug om te werken op de plek waar geen mens oordeelt. Ze mag worden wie ze kan en mag zijn… als de smerigheid van langs de weg leven een plekje heeft gevonden mogen we haar zien opbloeien… Een bijna gebroken bloem die haar mooie kleuren kan laten zien in het tuintje van ons consuminderhuis……

Ook Chris en Frida willen we bedenken met Kerst om even geen zorgen te hebben over wat er op tafel komt en voor de laatste mevrouw misschien een treinkaartje naar een dierbare die ver weg woont… Wat blijheid strooien en een nieuw begin. Ik kan het niet alleen….We starten met 120 gezinnen die we de kerst door willen dragen. Help jij mee? Van alle goede ingekochte gaven worden foto’s gemaakt en er blijft werkelijk helemaal niets aan de strijkstok hangen van wat jij misschien gaat geven.…

Onze bankrekening is: Rabobank: rek.nr: NL14RABO 0173658903 t.a.v. Consuminderhuis Parkstad in Landgraaf. Zet er maar kerstactie bij………

Een innig dankbare Annemiek.