maandag 30 april 2018

Mijmering 42 Broodjes gezond, EHBO voor lange stengels en tuintipjes....

Beste mensen,

Geluk is slabedjes en polletjes kruiden
Floor de poes in de zonneschijn
een broodje gezond van eigen tuin
en de regen op jonge plantjes....

Annemiek.
 
42 Consumindermijmering 2018.
 
Tip.
Twee tomatenplanten heb ik tijdens het eerste hittegolfje in april gekocht op de markt in Eygelshoven. Door het aanhoudende warme weer hebben ze het goed gedaan tot nu toe. De bloei zit er al in maar vooral de diefjes. Diefjes zijn de wildgroei scheutjes die ontstaan in de oksel van de stengels (zie foto), en moeten verwijdert worden om teveel bladgroei te voorkomen. Ik laat ze groeien tot minimaal 15 cm, knip ze af en zet ze in een flesje water. Binnen tien dagen ontstaan wortels en is het eerste kind geboren. De jonge nazaat komt in een pot met potgrond en mest en brengt de zomer door op het terras, op tijd van het nodige water voorzien. Ze brengt tomatenoogst in de herfst en kan met pot en al verhuizen, naar beschutte plekjes waar de zon gevangen wordt als de stralen zwakker worden. Uiteindelijk verhuisd nog een keertje....naar binnen achter de ramen. Deze kinderen brengen tomaten van eigen oogst tot in december... Wat ook belangrijk is... De grote tomatenplant wordt steeds goedkoper als er meerdere plantjes uit ontstaan.... De grote plant kost nu van 2,50 euro naar 1,25 ook al is het stekje nog klein. Ze wordt even groot als haar ma...in augustus of zo....
 
Tip 2
Iets ging mis in het Consuminderhuis bij het zaaien van de pompoenen en courgettes. Teveel water gegeven bij het zaaien dat was duidelijk. Tien dagen na opkomst plantjes stonden ze met de koppekes te drukken tegen het glas wat erop lag. De stengels in de derde bocht of zo. Mijn ervaring leert me dat er geen man eh... plant overboord is. Om te beginnen geen water geven (alleen vaag nevelen) en zoveel mogelijk pompoenplanten direct in potten overplanten waarin ze iets dieper werden gezet. Ze kregen stokjes langs de stengels vastgebonden met mini stukjes panty. Inmiddels zit het derde blad in de plantjes. Komende week verhuizen de kindjes naar mijn hofje waar ik ze beter kan begeleiden. Ze blijven in de potten tot ze eind mei naar de heuvel in Utopia mogen. Hun stengels zullen dan wel wat stabieler zijn door de EHBO die we toepasten en kunnen de stokjes verwijdert worden.
 
De courgettes en bolcourgettes zijn voor de moestuin bedoeld van het Consuminderhuis en enkelen bij mij thuis. Ze komen dus in de volle grond en dat maakt de zaak gemakkelijker. De lang/stelige kindjes werden iets dieper in de volle grond gezet en kregen eveneens een stokje als steun. Priegelwerk met die dunne panty sliertjes maar prima EHBO. Als ik de stengels niet had gesteund hadden de plantjes platgelegen en waren gaan rotten of afbreken..
 
Tip 3
De eerste sla en kruiden zijn oogstrijp. Bij lunch en avond eten worden verse kruiden en veel slablaadjes verwerkt. Te druk om te koken betekend nog wel groente binnen krijgen en keuze genoeg voor snel klaar salades. Van de pluksla worden de buitenste blaadjes afgeknipt zodat de binnenste groter kunnen worden. Een broodje gezond start met enkele slablaadjes als basisbeleg... de verdere opbouw als volgt:
 
Bruin hard broodje
dun besmeren met kruidenkaas of boter
blaadjes sla
schijfjes geitenkaas of andere kaas
dunne ringen sjalot of rode ui
schijfjes komkommer of courget
stukjes tomaat
mini scheutje zelfgemaakte dressing
of yoghurtdressing uit de fles
ringetjes knoflook stengel
peterselie
tijm als je wil of wat je hebt
 
Natuurlijk kan daar een gekookt ei op, geraspte wortel  of ham als je niet vegetariër bent. Een open broodje of de twee helften op elkaar en het broodje in schijven gesneden. Een sinaasappel erbij en kan het wel een keer zonder koken.... Geen beter broodje gezond dan wat je zelf maakt, zeker als de sla en de kruiden vlakbij op een rek op je hofje staan. Het kan nog steeds....Sla telen in kratten en potten en blikken. Start ermee en kijk de mijmeringen terug hoe het moet........ De zon geeft groeikracht aan je plantjes.....en brengt je dichterbij de aarde.
 
Kruidenkaas op een cracker zo dik als lekker is. Bestrooien met kleine blaadjes rucola uit de kruidenkrat. Rucola is nootachtig van smaak en je zou het telen zo kunnen proberen....
Dit is lekkerder dan het lekkerste gebakje en ik serveer dit aan het bezoek bij de koffie/thee.....
 
Tip 4
De border voor mijn afdak zit vol wortels van haagwinde oftewel pispotjes genoemd. De naam lievevrouweglazeke is me meer lief als hou ik niet van de plant. Het is een rechtsdraaiend onkruid dat zich om andere planten afrastering palen en gaas omhoog werkt. De zachte witte wortels zijn breekbaar en nemen je tuin over. Het kleine stukje border bracht twee schoppen diep omgegraven 5 emmertjes wortels. Er is verdelgingsmiddel te koop speciaal voor dit onkruid maar dat doen we de bijtjes niet aan. Ik zet dit jaar weinig groente op het stukje border zodat ik direct een over het hoofd gezien plantje kan verwijderen zo snel het de kop opsteekt. De courgette plantjes staan eventjes op die plek voor ze doorgegeven worden aan vrijwilligers van het consuminderhuis....Elke plant is zeker 5 a 8 pannetjes soep of courgette spaghetti of roerbak of stoofschotels....
 
Tip 5
Nog een vervelende soort onkruid is de kraaienpoot oftewel boterbloemen. Ook deze vrolijke noot neemt je tuin over. Ze werd in de middeleeuwen wel als medicijn gebruikt zie link http://kruidwis.blogspot.nl/2014/03/boterbloemen-in-de-kruidenborder.html Ik zou het je niet aanraden. De enigste manier om de plant te verwijderen is met wortel uit te graven en afvoeren. Zeker niet in de compostbak. Alweer 5 emmertjes of meer van dit soort uitgegraven uit de border nabij mijn rotstuintje. Ik raakte de tel kwijt.... Ook in deze border komen dit jaar maar een paar grote planten zoals courget om de boterblommen direct bij de hals te hebben als ze opkomen. Tweemaal per week schoffelen is een must in dergelijke moeizaam hardnekkig onkruidvrij gemaakte aarde....
 
Tip 6
Weinig of geen onderhoud geeft een rotstuintje. De planten staan zo dicht op elkaar dat daar geen onkruid meer bij kan. Tweemaal per jaar snoei ik de planten die over en naast elkaar buitelen lijkt het wel. Er is altijd bloei in de rotstuin en op dit moment is het blauw en wit waarna paars van de lavendelbloei zal overheersen.. Een groot bed lelietjes der dalen staat al in de knop en zal weldra bloeien. Ik koos voor een vrolijke onderhoudsvrije bloeiende rotstuin om tijd en energie te kunnen geven aan de zoveel mogelijk zelfvoorzienende moestuin, sla geveltuin en de vele groente borders.
 
Tip 7
Mijn buurman heeft een klinkerpad waar hij niets aan doet. Het pad ligt aangrenzend aan mijn voortuin en alleen ik maak er gebruik van. Buurman heeft nog een andere toegang tot zijn huis en tuin. Omdat ik niet meer op knieën kan, evenmin gehurkt en bukken moeizaam gaat moet ik soms rigoureuze maatregels nemen om onkruid van het pad te verwijderen. Grote pollen werden uitgetrokken en het pad ruim met strooizout bestrooit. Alle onkruid heeft het loodje gelegd.... Een seizoen lang zal het pad onkruidvrij blijven. Je kan ook de goedkope plastic zakken gewoon keukenzout gebruiken.
 
Tip: Kokend water van aardappels of pasta rijst of weetikveel kan op hardnekkig onkruidplekken op je stoepje. Soms zit er zout in maar kokend heet is al veel......om onkruid te verwijderen. Neem elke keer een volgend stukje.
Tip: Een rest afwas sop waar je de plee ook nog mee hebt gedaan kan prima op het stoepje, of schrob de regenton of een algenplekje in de schaduw ermee.
Tip: Mijn hofje krijgt geen zoutstrooisel. Ik zet mijn ergonomische bureaustoel buiten en kan zittend de klinkertjes rondom met een voegenkrabber het mos eruit krabben zonder mijn rug te belasten. Met een hogedruk spuit de voegen tussen de klinkers uitspuiten met drinkwater is geen optie voor mij. Het is maatwerk hoe je met het milieu omgaat... hoe is je gezondheid en doen wat je kan.
 
Tip 8 Je kan volgelopen regentonnen gedeeltelijk legen in emmers en gieters of bakken als nog meer regen wordt verwacht. De warme dagen komen alweer eraan.
 
Tip 9 Grote plastic melkflacons kan je vullen met regenwater en gaatjes in de dop steken met een hete breinaald gewarmd boven het gas. Mooi gietertje.... of knip de flacon in gieter model.
Tip: Als het droger wordt kruipen de slakken onder rabarber bladeren als je die op de aarde legt. Je kan ze met slak en al verhuizen.
Tip: Rabarberbladeren zijn prachtige cadeauverpakkingen om een stek munt of bieslook in te verpakken. Probeer maar eens....met een touwtje erom want lintjes horen niet bij rabarberblad...
 
Mijn leventje...
30 april en mijn tuin is ingezaaid en op orde. Alleen nog het zevenblad dat ik in de bloei laat komen voor snijbloemen. Daarna wordt het elke keer als ik tijd heb en zin een stuk uitgespit met wortel en al. Het komt altijd terug maar minder en het helpt als je jong zevenblad verwerkt in recepten. Je kan er soep en pesto van maken en op pasta of als rauwe groente in een stamppotje of tussen sla. Jong geplukt verzwakt het de wortels. Die groeien als een gek dus kwijt raak je ze nooit. Dan zou je moeten verhuizen... Ook voor hen blijft plaats in mijn tuin. Floor en ikke deden vandaag wat rustig aan. Jozé en ik hebben de broodlijn opgehaald bij de plaatselijke supermarkten. We kregen veel van alles wat. Brood vlees, veel groente, melkproducten kaas boter taartjes en puddinkjes die onze mensen niet eens kunnen kopen. Yoghurt melk aardappels en bloemkoolrijst. Als je ziet wat alles kost weet je weer waarom je zelf snijdt en schaaft en kookt en bakt. We zijn heel erg blij om deze producten te mogen doorgeven aan de gezinnen in crisis. Voedsel gered van de afvalberg. In gedachten zie ik de kinderkopjes en de tieners in de groei waar wel tien bruine broodjes inpassen per maaltijd en een heel pak melk. Mijn hart gaat naar ze uit en ik weet wie een lege vriezer heeft.....De ondervoede meneer helpt weer een zwerver weet ik en ach dat mag....Een oudere meneer noemde me “mevrouwtje” en dat mag niet!! Hij kreeg het te horen en bond in. Even later waren we op een lijn in respect voor elkaar en dat is goed... We zijn allemaal gelijk als “goe kadullen”....
 
Annemiek