Wie een gouden hart heeft,
heeft zelden goud maar veel voldoening
en rijke herinneringen...
Annemiek.
Mijmering 1 2025
Fijn
om te weten… Dat eerste Kerstdag werd gestart met laminaat
leggen bij de meneer in zijn appartementje. Het gaat met stukken en beetjes en
wat ligt is al prachtig. Aan de plinten wordt nog gewerkt en als het helemaal af is
maak ik foto’s en mogen jullie
meekijken…
 |
| Gerda met Qammar en haar popje. |
Fijn
om te weten… Dat bij enkele gezinnen door de boodschappen
die ze kregen voor de feestdagen een achterstallige rekening betaald kon worden. Dat bracht Kerstgeluk
zoals mijn bedoeling was.
Fijn
om te weten… Dat de kinderen van Ahmed en Fatima eindejaar
cadeautjes kregen. Ik respecteer hun wens alleen foto’s van de jongens en de
kleintjes te publiceren.
Fijn
om te weten… Dat elke zaterdag door Gerda weer handwerk
les wordt gegeven aan de grotere meisjes. Mijn bijdrage is begrijpend lees les
aan Suaad.
kreeg.
Tip…
Maatwerk bewegen… Menigeen
wil na de feestdagen weer structuur en
regelmaat. Omdat ik als de dood ben voor valpartijen (gladheid) met de fiets, werden
de oefeningen binnenshuis weer opgepakt.
Weet je nog? Op maandag woensdag en vrijdag na het
ontbijt: Twintig keer van een stoel opstaan en weer zitten zonder met je handen
te steunen. Twintig keer armen zijwaarts
en naar voor. Twintig keer armen zijwaarts en omhoog. Je kan beginnen met tien
keer en opvoeren.
Voor de mannen
warme mutsen.
De dagen ertussen zijn om de spieren rust te gunnen. In
het weekend heb je vrij.
Deze oefeningen gaandeweg opvoeren tot zestig keer per onderdeel met na
elke twintig keer een korte pauze. Op je ademhaling letten. Voor de een is
bewegen een wandeling of een eindje fietsen voor de ander een stukje hardlopen….Wat
je ook doet …doe iets aan bewegen!
Oude foto’s hebben vaak hun kleur verloren of heb je het
wel gezien…
Tip 3…Administratie doornemen en opschonen als het weer toch miserabel is.
Tip
4…De tijd werd weer ingezet en pure SUNSODA op een wok
bodem gesmeerd. Een stuk plastic erover en laten weken. Maakt niet uit hoelang
maar zeker een dagdeel.
Tip 5… Achterstallig onderhoud wegwerken na de feestdagen startte met SUNSODA maken. Zie recept in woord en beeld als je het niet meer weet.
De glasgordijnen werden afgepakt, een rondje in de
wasmachine gedraaid en schoon weer opgehangen.
Hergebruik:
Het
versleten kleed van de woonkamer werd opgerold en ging naar de schuur.
Binnenkort starten Petra en ik een wekelijkse knutselochtend.
Van het kleed worden tassen
genaaid. De tassen worden gevuld met zomerbloeiers.
 |
| 80 gram geraspte sunlightzeep in een pan met een liter kokend water oplossen. |
Daar worden ze gejat…
Terug naar de woonkamervloer die in drie delen wordt
schoongemaakt.
1…Zoveel mogelijk leeghalen en stofzuigen, radiatoren
stofvrij maken en soppen. De plinten schoonmaken.
2… Omdat ik een tegelvloer heb werd warm water met de SUNSODA verdeeld over de vloer.
 |
| 80 gram soda erbij en vier liter water. Laten afkoelen en de garde of mixer erdoor. |
3… Het sop aftrekken, opdweilen en schoon water op de vloer. Weer aftrekken en droog dweilen.
Laten drogen en kwam het nieuwe
vloerkleed op de vloer.
Woensdag volgt deel twee van de woonkamer door mijn hulp
Jeffrey die dan weer start met werken.
Tip
6… Het
maandrapport van de energieleverancier is binnen en blijkt dat ik in december
2024 meer stroom en gas heb verbruikt dan het jaar daarvoor. Dat zet me aan het
denken. En ja…ik was wat slordig met gebruik airco verwarming en misschien wat
veel TV kijken. Oh…ik weet het al…
 |
| Wil je een super ontvetter? maak van de 4 liter water 2 liter. Voor de vloeren heb ik dat gedaan |
Tip 7…Doen met wat er is. Een grof gesnipperde ui in de stoofpan fruiten, Een stel tomaatjes die op moesten met iets zout en wat ras el hanout of wat je hebt.
Een ei erdoor roeren en
garen. Een stukje brood dat op moest en helemaal goed en genoeg.
boven en ondertanden pasten niet op elkaar. Daar heb ik vele jaren mee voor schut gelopen.
Omdat de tanden niet op elkaar pasten brak ik vaak stukken van een hard broodje omdat afbijten niet aan de orde was.
Nog
een tand heb ik hoogstwaarschijnlijk opgegeten samen met een stuk appel of zo.
Ja zeg… daar had ik echt
geen zin in. Maar eens kijken of de zorgverzekeraar een nieuwe prothese dekt…
Terug naar de nieuwe tandtechnieker die Godzijdank een vakman bleek te zijn en een goed passende prothese wist te maken.
Aan de kale takken heeft meneer hier en daar een gebit prothese opgehangen en wat tandenborstels.
Deze lugubere “Kerstversiering” bleek een mooie speelplaats
voor twee dikke strontvliegen zag ik. Van
die blauwe…
een spuitbus met insecticide doder of zoiets.
Ik werd er helemaal naar van…Meneer vertelde nog dat de versiering een idee was van zijn vrouw… Ja zo kan die wel weer…
Nog een verhaaltje?
Een verhaal uit het herschreven manuscript van mijn boek: Onderweg naar Vrijheid.
Twee keer
per dag verzorgden Soloa en ik een warme maaltijd. De lunch was eenvoudiger dan
de avondmaaltijd maar altijd met iets warms. Verder deed iedereen zijn best om
maar gezond eten aan te slepen voor de zwangere vrouw. Ammel Heddy bracht elke
dag sinaasappels mee. “We sokker” zei hij dan. Met suiker, dus zoet.
Er werd melk
gebracht die heel anders smaakte dan ik gewend was. Jawel, geitenmelk en het
leek me raadzaam die eerst maar te koken. Mo was erg veel onderweg. Zijn
uittreksel van de burgerlijke stand regelen en vrienden bezoeken. Ik begreep
het wel en gunde hem het plezier. In de schoot van de familie bleef ik achter
waar ik totaal
geen moeite mee had.
 |
| Manuela met haar flexibel lijfje. |
Ik leerde
Arabisch koken, nieuwe woorden en zelfs liedjes. Er kwamen mensen langs om me
te “bezichtigen.” Meestal vrouwen en zag ik aan de gezichtsuitdrukking van een
oudtante dat ze me maar niets vond. Ze streek mijn haar weg van mijn voorhoofd
en kneep in mijn bovenarm. Toen ik me losrukte begon ze op boze toon te
spreken. Saloa kwam erbij en sloeg een arm om me heen. Wat er ook gebeurde, ze
nam het steeds voor me op. Ze hield misschien wel evenveel van mij als ik van
haar.
als in de spiegel een bleekgezicht je aankijkt.
maar ook met een glimlachje neer. Laat in de avond als de gordijnen dicht waren in het kleine slaapkamertje was het pas tijd voor aanhaligheid. Mo leek in Tunesië een andere meneer te zijn geworden. Mijn Mo die hier zo gereserveerd was in gezelschap en in huiselijke kring, was in Nederland beslist heel anders.
Als Ali langskwam sprak ik hem aan in mijn schoolfrans.
Een
vrouw sprak een man niet zomaar aan begreep ik later. Ali bracht soms een
vis of een stuk vlees voor het eten. We behoorden dat aan te nemen en verder geen
enthousiaste verhalen af te steken met vragen waar het vandaan kwam. Ik bracht de
arme man daardoor in verlegenheid.
Buurvrouw
Aisha kwam bijna dagelijks op bezoek en er werd heel wat afgekletst waarvan ik
iets probeerde te verstaan... Ze klopten op mijn buik en noemden namen voor de
baby, waarna ik oude Nederlandse namen noemde. We lachten veel en het voelde
heel eigen. Ik kon het goed hebben van de twee.
De mooiste
tijden van de dag waren de avonden. Langzaamaan kwam iedereen thuis. Ammel Heddy
Mo bij de start van onze jonge liefde.
moe van het landwerk en altijd met groenten en fruit beladen. Dalila van haar
werk waarna ze weer snel verdween. Mo van zijn omzwervingen. Hij werd
regelmatig op zijn nummer gezet dat hij zijn vrouw de omgeving moest laten
zien. De taal was samen met de gezichtsuitdrukkingen en de lichaamstaal voor
mij steeds beter te volgen. Ik had best in de gaten waar ze het over hadden.
Saloa en ik
brachten het eten naar het hofje. Op lage tafeltjes kwam een grote kom met
vlees en groenten in saus. Een kom couscous erbij en de grote platte broden. Met
stukjes brood werd het vlees, de couscous en de saus opgepakt. Iedereen kreeg
zijn/haar deel.
Als het
donker was geworden werd thee gezet op een klein brandertje. Sterke mierzoete
thee, geschonken in kleine glaasjes. Het werd stiller in het dorp. De kleine kinderen
vielen her en der in slaap denk ik wel… Bij iemand op schoot of op een schapenvachtje?
Een klein gloeilampje aan de gevel bescheen de mensen bij de bananenboom. De
oproep van de moskee voor de laatste gebedsstonde klonk over het stadje. Eenieder
trok zich terug om te bidden. De geur van bloeiende mimosa zweefde zwaar over
het hofje.
Annemiek
Allah Akbar…..God is groot…..
Alle
officiële zaken leken geregeld. Nog een uitstapje naar Bizerte werd gemaakt. De
grootste stad aan de noordkust van Tunesië. De bus van zes uur in de morgen
vertrok tegen tien uur. Ik stond er niet meer van te kijken. Geen mens wist hoe
laat we aankwamen of weer thuis zouden zijn. Het maakte niet uit.
We gingen in
afwachting van de bus langs een bouwvallige schuur met wijd open deuren. Het
was de “winkel” waar Mo als kind had gewerkt.
Geen
etalage, geen toonbank. Een stel in elkaar getimmerde kisten en kasten. Een
primitieve stokoude vitrine met een gebarsten ruitje waarin het mierzoete gebak
werd bewaard. De glazen ruitjes van de vitrine waren met een dikke laag
vliegenvuil bedekt. Ze verkochten speelgoed, etenswaren, gasflessen, verf en
olijfolie, brood en soms vlees. Overal leek een zanderige stoflaag op te
zitten. De openingstijden bepaalde de eigenaar zelf. Het “winkeltje” was open
zolang de baas zin had en aanspraak.
Ik zag
kleine Mo al rondrennen in die zooi. Dit allegaartje had niets van een winkel,
zoals ik die kende. Mo stelde me voor aan zijn oude baas. De overdreven
hoffelijkheid van de slordige man zonder tanden stond me tegen. Geen wonder dat
de familie had ingegrepen.
De bus naar
Bizerte stond inmiddels startklaar met lopende motor. Op het dak stonden manden
met kakelende kippen en geen plaats bleef onbezet. Ali en Mo moesten blijven
staan. Ammel Heddy en ik kregen een miniem plekje. Naast me zat een mevrouw met
een klein kindje op schoot waarvan ik aannam dat het een meisje was. Prachtige
donkere ogen onder een forse krullenbol. Wilde ik het kindje even vasthouden?
Het kind krabde constant op haar hoofdje wat me aan het denken zette… Mo liet
me dan ook weten het kind direct terug
te geven aan de moeder. Luizen! De moeder dook beledigd achter een stuk
safsari. Alleen de oudere generatie droeg een safsari zag ik.
Een safsari
moest ik ook eens proberen, om ermee onder te duiken in de massa. Eerst maar
eens leren hoe ermee om te gaan. Het was een groot soort laken dat met een punt
onder een borst werd vastgehouden. Vervolgens onder je arm door naar achteren,
omhoog over je hoofd als een hoofddoek en weer naar voor als een cape om je
heen geslagen.
De vrouwen
speelden het klaar om tassen te dragen, geld op te duikelen en kinderen bij
elkaar te houden zonder dat de safsari viel. Onder de safsari droegen ze
meestal gewone kleding. Het was dus een soort mantel waarmee je de straat
opging. De jongere generatie droeg Europese kleding, met of zonder hoofddoek en
veel jeans.
De busreis
naar Bizerte was boeiender dan de stad zelf. We wandelden langs hotels en in
aanbouw zijnde hotels. Alles gericht op toerisme. De mensen onderweg boeiden me
meer. Later zijn we nog in een park geweest met bankjes waar gepicknickt werd.
Onze korte vakantie
was bijna voorbij. Er werd nog een bezoek gebracht aan een neef die vlakbij
woonde. “Even om de hoek” was uren reizen in een ouwe jeep. Zeer trots werd door
de neef de koelkast geshowd die in de voorkamer stond. Er werd een soort fazant
in bewaard met veren en al. De deur dicht zonder dat de koelkast aanstond.
Verbijsterd vertelde ik Mo dat het beest volgens mij in staat van ontbinding
was. De stank was vreselijk. Mo keek me verschrikt aan, mijn verbaasde stem zou
als beledigend ervaren kunnen worden.
Later
hoorden we dat de koelkast alleen met feesten werd aangezet… Men was er zeer
zuinig op. Het bleek een luxeaankoop te zijn geweest, zoals bij ons een grotere
kleurentelevisie of zo…
Het baby’tje
werd getoond... ingebakerd als een worst. Je zag alleen het gezichtje. “Wanneer
wordt het kind uitgepakt?” Vroeg ik aan Mo… Hij gaf geen antwoord. Hopelijk enkele
keren per dag en probeerde ik mijn verbijstering te verbergen… Enkele kindjes
liepen rond, dus ze overleefden deze periode…
De laatste
dagen van de vakantie leerde ik mijn toekomstige schoonmoeder kennen. Ze kwam terug
van een tijdje logeren bij haar dochter in Ain Draham. Daarom zag ik haar nog
niet. Ze kwam met een heel gevolg kleinkinderen onder leiding van Ghalid die
bij haar woonde. Ghalid was haar oudste kleinzoon. Mijn toekomstige
schoonmoeder was een kleine vrouw met lieve warme ogen. Een en al rimpel en een
stippellijntje van henna of een tatoeage op haar kin.
Ze kwam
amper tot mijn schouder en ze slaakte verbaasde kreetjes die ik niet plaatsen
kon. Ze was verlegen zag ik. Nou dat was ik ook. We hebben de eerste momenten
elkaar wat toegelachen en Saloa vertelde wat we samen zoal deden. Zover kon ik
het wel volgen. Ze wenkte me dichterbij en gaf me een zoen op mijn wang waarna
ze mijn gezicht streelde. Waarom moest ik toen opeens zo huilen?
Toen haar
safsari uitging zag ik dat moeder Fatima een lange wikkelrok droeg. Gewoon een
lange lap gebloemde katoen. Van dezelfde stof een bovenstukje met een vestje erover. Hoe klein was
ze en hoeveel liefde ging er van haar uit. We dronken thee en bekeken elkaar
met een glimlach. Ik wilde haar zoveel vragen. Maar ik wist niet hoe. Mo zou
later op de avond als tolk fungeren. Veel zaken weigerde hij te vertalen omdat
je dat niet vroeg aan je moeder, volgens hem.
Eigenlijk wilde ik wel weer eens naar huis. Mijn buik zat
behoorlijk in de weg. Bijna zeven maanden zwanger. De zwangerschap verliep niet
zo soepel als gewenst. De begeleiding van de verloskundige was overgenomen door
een gynaecoloog. Er waren regelmatig niet te verklaren kleine bloedingen geweest.
Zo ver van thuis in deze omstandigheden was het noodlot
tarten. Volgens Mo viel dat best mee. Als ons kind geboren zou worden in
Tunesië was dat een goede zaak. Hulp en zorg genoeg volgens hem. Ik twijfelde
daaraan en was opgelucht toen de thuisreis werd aanvaard.
Afscheid nemen van Saloa en Ammel Heddy was het moeilijkste. Moeder
Fatima en zwager Ali… De rit met de louage in omgekeerde richting. Nog even en
dan zaten we in het vliegtuig.
Bij de passen controle werden we weer uit de rij genomen. Bijna zeven maanden zwanger? Daar waren regels voor. Ze namen geen enkel risico en vroegen naar een doktersverklaring van een vrouwenarts. In die verklaring zou moeten staan hoever de zwangerschap was en of er geen complicaties waren. Ze riskeerden geen bevalling in het vliegtuig. Geen verklaring? Jammer dan….. We konden terugkomen als het kind geboren was…
Annemiek
