Beste mensen,
Zorgen plakken aan je vast
Ze grijpen je naar de keelZe leggen een loodzwaar gewicht op je hart.
Je moet geduld hebben.... vooral met jezelf.
Annemiek.
Rosa….
We noemen haar Rosa… en gaan 44 jaar terug in de tijd…
Achttien moet ze toen zijn geweest en in stevige verkering met de 22 jarige Henk
de beroepsmilitair…. Hij had tijdens zijn dienstplicht bijgetekend, dat heette
in die tijd kort verband vrijwilliger. Henk zou binnenkort afzwaaien met een bonus
en kon getrouwd worden. Rosa was apetrots op hem als hij net voor het weekend
in uniform naar huis kwam. De treinen zaten vrijdags vol met militairen op huis
aan en op zondagavonden onderweg naar de
kazerne....Ze werden aan de trein uitgezwaaid door hun lief……de een nog mooier
dan de ander.
Rosa kwam uit een kinderrijk gezin waar armoe troef was
omdat vader het nodige dronk. Als kind was Rosa menige keer erop uitgestuurd om
hem op zondag uit de kroeg te halen. Moeder zat thuis met verpieterd middageten
waar uiteindelijk van werd gegeten en een deel voor vader werd bewaard achterop
de kachel. Meestal volgde ruzie bij thuiskomst van vader en soms geweld. Rosa
wist niet beter en de vuile was werd altijd binnen gehouden… Bij Henk thuis was
dat toch heel anders geweest. Zijn vader dronk weinig alcohol en zijn ouders
hielden veel van elkaar. Zo zou het ook zijn als Rosa en Henk trouwden….
Wist Rosa veel… van jonge mannen in kazernes, met kameraden
in kroegjes in dicht bijzijnde stadjes waar een stevige borrel op tafel kwam.
Menig weekend was zijn verlof ingetrokken en de reden daarvan bleef vaag.
Mannen van 22 en meisjes van 18 hoe ging dat zo in die tijd….
Henk kwam uit dienst en Rosa en hij trouwden…. Henk had
werk gevonden ondergronds in de mijn en Rosa werkte in een fabriek aan de
lopende band. Er kwam goed geld binnen en er ging veel uit, ook aan elke week
een bak bier en een fles jonge jenever. Wekelijks
werden die met de boodschappen gehaald, Rosa wist niet beter. Haar ouders
hadden dit altijd voorgeleefd….
In 1975 werd de oudste dochter geboren en in 1977 de tweede
en daar bleef het bij. De tijd van de grote gezinnen voorbij door de pil die
gemakkelijk te krijgen was. De babyboomgeneratie met de emancipatie en baas in
eigen buik. Vrouwen werkten buitenshuis maar dat was niets nieuws voor Rosa.
Zij had altijd al gewerkt naast moeder zijn, echtgenote, administratrice,
boodschappenkoelie verpleegster, tuinvrouw, huishoudster, winterschilder en minnares.
Henk deed thuis niets dan drinken roken en voor de TV hangen. Hij was immers man
en hoofd kostwinner maar wel met twaalf ambachten en dertien ongelukken. Bij de
mijn was hij al snel ontslagen omdat hij steeds te laat kwam en op maandag
veelvuldig een ziekmelding kwam. Dan was Henk te lang op stap geweest en
blijven hangen in de kroeg. Thuis was ook maar thuis en kwam veel verwijt van
een uitgeputte Rosa….
Henk in wisselende banen werd grondwerker, fabrieksarbeider
en vrachtwagenchauffeur waarbij hij een ongeluk veroorzaakte door alcoholmisbruik
achter het stuur. Steeds weer volgde ontslag en steeds weer beloofde hij
beterschap. Rosa heeft haar hele huwelijksleven van 44 jaar naast het
huishouden mee gewerkt in fabrieken in schoonmaakbedrijven tijdens ochtenden en
late avonduren met midden op de dag een poetsbaantje ergens bij een mevrouw.
Menig keer was ze tijdelijk de enigste kostwinner als er weer een gat viel
tussen twee banen van Henk, maar de vuile was bleef altijd binnen.
Eens moest het goed komen….volgens Rosa, dat moet zijn
geweest toen er nog liefde en hoop was in haar hart. Iets moest gebeuren om die
onrust bij Henk weg te nemen en die tijd leek nabij toen ze hun huurhuis konden
kopen van de woningstichting. Henk had in die tijd een vaste baan en ze kregen
25% korting omdat ze al lange tijd het huis huurden. Voor 140.000 gulden min
die korting een acceptabel bedrag en Henk en Rosa werden eigenaars van een huis
en een hypotheek….Nog nooit had iemand van haar familie een eigen huis gekocht,
ze deden het goed en mochten zich laten zien. Rosa poetste en wreef in “haar”
huis tot het blonk als een spiegel.
Er werd een lening genomen voor de verbouwing en Henk kende
iemand in de bouw die hen helpen zou. Het huis werd naar hun smaak opgeknapt…..
en Henk weer ontslagen.
Rosa werkte harder dan ooit en raakte verbitterd toen de
volgende baan van Henk veel minder verdienste bracht. Rosa nam nog een baantje
erbij en ploeterde verder nog steeds de vuile was binnen houdend. (zoals haar
moeder haar had voorgeleefd.) Gezelligheid en veilig gevoel waren ver te zoeken
want je wist nooit wanneer de bom weer zou barsten en Henk deelde toen al behoorlijk
rake klappen uit. Toen had Rosa voorgoed weg moeten gaan en de kinderen
meenemen. Vele malen heeft ze op dat punt gestaan en de grote stap maar niet
genomen want dat deed je niet… Haar moeder steunde haar niet en was gewend dat
mannen zuipen en slaan. Rosa zag dit overal om haar heen in een dorp waar in
elke straat wel een of meer kroegen waren.
De buitenwacht wist niet beter dan
dat het goed ging in haar huwelijk. Het tegendeel was waar en werd steeds
verheimelijkt. Vele malen is ze een dagdeel weggelopen om het vege lijf te
redden, zelfs een keer op blote voeten in haar onderbroekje, de tuin door de
brandgang in door achterommetjes naar haar moeder. Daar zat ze dan weer in
grote angst voor “de meiden,” die ze probeerde te bereiken al of niet thuis of
bij een vriendinnetje en een zenuwachtige moeder die wilde dat ze direct terug
ging. Dat deed Rosa dan ook als hij zijn dronkenman slaap sliep als een
bewusteloze en het weer voor even veilig was… Rosa verdroeg verder steeds weer
en bleef…. voor de kinderen….of omdat het zo hoorde…of omdat ze helemaal op was,
om wat dan ook te doen, of om de buurt of de familie van Henk die vonden dat
hun zoon misschien wel onder zijn milieu was getrouwd waar te snel werd
gescheiden en Henk het drinken had geleerd?
Als de morgen weer aanbrak en de kinderen naar school, het
dagelijkse ritme van Rosa’s werk dan zakte het voornemen om voorgoed weg te
gaan… De vertrouwde sleur van elke dag hoe zwaar ook leek haar minder zwaar dan
de onzekerheid van niet weten waarheen en Henk zou haar immers altijd weer
vinden…
Begin 2017 belde een bij mij bekende bewindvoerder of ik
Rosa kende. Ze was weg van haar man en woonde al enige tijd wisselend bij haar
dochters. Ze had een piepklein flatje gekregen en Godzijdank met laminaat op de
vloeren. Er was WSNP en geen rooie cent voor inboedel. Rosa kreeg de helft van
het wekelijkse leefgeld 30 euro per week en ik voelde alleen maar blijheid dat
ze weg was gegaan……Godzijdank….Eindelijk!
We maakten een dag later een afspraak met Rosa die 30 kilo
was afgevallen en getekend uit de strijd was gekomen. Diezelfde dag hebben we
een bed gebracht met alles erop en eraan want ze wilde in haar eigen flatje
blijven slapen. De dag erna hebben we de rest van haar inboedel gebracht. Mooie
lichte meubeltjes en lampen die daarbij hoorden en het beste dat we hadden.
Keukenspul en linnengoed en een logeerbed voor de kleinkindjes…Onze klusmeneer
sloot een wasmachine aan en een gasstel waar een nieuwe koelkast onder kwam
omdat we geen tweedehandsje meer hadden. “Lullen voor spullen” is mijn taak bij
de plaatselijke witgoedleverancier om hoge korting eruit te slepen. Rosa had
voor het inrichten wat werkdagen verschoven naar het weekend, dat kan in de
horeca. Ze fietst vele dagen in de week ( tot 152 uur in de maand) naar
Valkenburg 20 km heen en na haar werk weer terug. Dat zie ik menig 62jarige
mevrouw niet doen, met daartussen keukendienst, frituren, voedsel bereiden,
schoonmaken, opruimen, vuilnisbakken legen en als laatste het terras schrobben.
Na een drukke dag werd het vaak tegen half tien in de avond als ze weer op de
fiets naar huis zat….heuvel op en af.
Voorheen toen ze nog getrouwd was stopte ze wel eens
onderweg om uit te rusten op een bankje en eigenlijk wilde ze nooit meer naar
huis en zat de thuisreis uit te stellen, maar ze moest wel. Als ze dan rechtop
in slaap viel thuis op de bank schopte Henk haar tegen haar benen dat ze naar
bed moest gaan. Er wachtte nog een afwas en de was moest gedaan, het huis
schoongemaakt en boodschappen voor dag en dauw en niet te vergeten de kratten
bier anders werd Henk weer zo lastig. Dan maar morgen de wekker weer op zes
uur…
Saloa
Mohamed en Abdul.
We noemen het echtpaar Saloa en Mohamed, Syriërs op de
vlucht met hun vijf kinderen. Ze hebben de vreselijke lijdensweg van de vlucht naar
vrijheid allemaal overleeft en kregen uiteindelijk een woning in Landgraaf.
Abdul de oudste zoon was al 21 en de inburger cursus was voor hem een fluitje
van een cent. Hij stroomde door naar
regulier onderwijs en verlate studie. Zijn vader wilde het gezin onder zijn
regiem houden wat bij Abdul niet lukte en er kwam steeds meer wrijving.
Uiteindelijk is Abdul weg van huis gegaan en heeft een appartementje betrokken
in Heerlen. Hij werkt naast zijn studie en we hebben hem ingericht en op de
voedsellijn gezet want er was te weinig inkomsten. Een tijd heeft hij een
dagdeel bij het consuminderhuis gewerkt en je zag hem opbloeien en leren. Een
vriendelijke beschaafde jonge man altijd tot in de puntjes verzorgt. Zijn vader
kwam hem opzoeken in het consuminderhuis en volgden woordenwisselingen en grepen
we in. Vader mocht alleen nog maar kleding komen uitzoeken als Abdul niet
aanwezig was.
Enige tijd later hoorden we dat Saloa en de overige
kinderen dag en nacht op de bovenverdieping van hun huis leefden, als in
gevangenschap. Vader Mohamed beheerde het geld en bepaalde de regels en de
kinderen werden door hem begeleid naar school en terug. De boodschappen haalde
hij zelf en toen Saloa weer zwanger werd is het kind zonder dokter of
verloskundige op die bovenverdieping geboren. Er werd ijlings een Arabische
buurvrouw bijgehaald die bij ons werkt. Daardoor weten we wat zich daar
afspeelde. Maatschappelijk werk kwam eraan te pas en na verloop van tijd is
Mohamed vertrokken en heeft Saloa en haar kinderen weer het hele huis ter
beschikking gekregen. Mohamed heeft wat huurschuld veroorzaakt en energieschuld
die nu door mevrouw wordt afbetaald van haar alleenstaanden uitkering, het
kindergeld en het kind gebonden budget. We steunen met voedselhulp en kleding
zodat Saloa veel kan afbetalen. Het dreigde nog even mis te gaan toen Mohamed
in het consuminderhuis kwam opdagen toen Saloa aanwezig was maar daar hebben we
korte metten mee gemaakt. Meneer mag op vrijdagmiddag kleding uitzoeken en
mevrouw op donderdag…
Nu Mohamed weg is komt Abdul weer thuis en steunt als
oudste zoon zijn moeder. Hij wil dat ze meer naar buiten gaat met een van de
oudste dochters en zelf boodschappen gaat doen. Hij leert haar fietsen en de
Nederlandse taal en probeert een bruggenbouwer te zijn tussen zijn vader en
moeder over de omgangsregeling met de kinderen. Abdul is niet haatdragend en
weet wel dat het cultuurverschil tussen Syrië
en Nederland teveel is geweest voor zijn vader en de angst dat zijn gezin zou
ontsporen….Het is te snel gegaan en zijn hart is nog in Syrië. Hij is te star
om te begrijpen dat een fantastische toekomst voor zijn kinderen open ligt….en
daar ligt een taak voor Abdul….
Rosa en Saloa met
haar kinderen behoren tot de vele gezinnen die ik wil bedenken met Kerst om
even geen zorgen te hebben over wat er op tafel komt.……Wat blijheid strooien,
ik kan het niet alleen….We starten met 120 gezinnen. Help jij meedragen?
Van alle goede ingekochte gaven worden foto’s gemaakt en er blijft werkelijk
helemaal niets aan de strijkstok hangen van wat jij misschien gaat geven.…
Onze bankrekening is:
Rabobank: rek.nr: NL14RABO 0173658903 zet er maar kerstactie bij………
Annemiek
